شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد و مؤلفه‌های ارزیابی خط‌ مشی‌های آموزش عالی (با استفاده از روش تحلیل مضمون)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری واحد قزوین دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 2. گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛ نویسنده مسئول؛ رایانامه: daneshfard@srbiau.ac.ir

3 3. گروه مدیریت علوم راهبردی، دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش ج.ا.ایران، تهران، ایران

4 4. گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

چکیده

امروزه کلیه کشورهای جهان در تلاش هستند تا نقش آموزش عالی را در توسعه ملی و ارتقاء دانش و فنّاوری موردتوجه قرار دهند. درواقع می‌توان گفت یکی از پرارزش‌ترین منابعی که جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد، آموزش است. آموزش عالی درواقع یکی از اثربخش‌ترین سازوکارهای هر کشور برای مقابله با بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر به‌شمار می‌آید. هدف اصلی در این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه‌ها برای ارزیابی خط‌مشی‌های آموزش عالی بود. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی - توسعه‌ای و روش انجام آن آمیخته اکتشافی(کیفی و کمی) است که از راهبرد کیفی تحلیل مضمون برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و احصاء عوامل و شاخص‌ها و از روش‌های کمی آماری برای رتبه‌بندی آن‌ها استفاده‌شده است. داده‌ها از بررسی اسناد و ادبیات مرتبط و مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته استخراج شد. مصاحبه‌ها با 13 نفر از خبرگان حوزه آموزش عالی و خط‌مشی‌گذاری به‌صورت هدفمند تا مرحله اشباع نظری انجام شد. برای اعتبارسنجی از سه رویه خود آزمون کدگذاری، کدگذاران مستقل و دریافت بازخور از مصاحبه‌شوندگان استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها در سه مرحله استخراج مفاهیم صورت گرفت. براین اساس تعداد 8 کد رابطه‌ای (مضمون فراگیر)، 26 کد تفسیری (مضمون سازما‌ دهنده) و 105 کد توصیفی (مضمون پایه) مرتبط با ارزیابی خط‌مشی‌های آموزش عالی شناسایی و استخراج و با استفاده از تحلیل واریانس فریدمن رتبه‌بندی شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مؤلفه‌های "عوامل آموزشی و فرهنگی، عوامل قانونی و نهاد قانونی" ازجمله مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در  ارزیابی خط‌مشی‌های آموزش عالی است و دراین‌بین عوامل آموزشی و فرهنگی دارای اولویت اول است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and ranking the dimensions and components of the evaluation of higher education policies (using thematic analysis method)

نویسندگان [English]

  • Shahrokh Bavili 1
  • Karamollah Daneshfar 2
  • Davod Agamohamadi 3
  • Alireza Alinezhad 4
1 PhD student, Department of Public Administration, Faculty of Management and Accounting, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 . Department of Public Administration, Faculty of Management, Research Science Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran (corresponding author), Email: daneshfard@srbiau.ac.ir
3 Department of Strategic Sciences Management, University Command and Headquarters of the Islamic Republic of Iran Army, Tehran, Iran.
4 Department of Industrial Engineering, Faculty of Industrial and Mechanical Engineering, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Today, all the countries of the world are trying to pay attention to the role of higher education in national development and promotion of knowledge and technology. In fact, it can be said that one of the most valuable resources that society has for progress and development is education. Higher education is actually one of the most effective mechanisms of any country to deal with the biggest challenges of this century.
The main goal of this research was to identify dimensions and components for evaluating higher education policies. The current research is an applied-developmental research and its method is mixed exploratory (qualitative and quantitative), which uses the qualitative strategy of thematic analysis to analyze and analyze data and count factors and indicators, and quantitative statistical methods are used to rank them. The data were extracted from document review and related literature and in-depth semi-structured interviews. Interviews with 13 experts in the field of higher education and policy making were conducted in a targeted manner until the stage of theoretical saturation. For validation, three procedures of coding test itself, use of independent coders, and receiving feedback from the interviewees were used. For data analysis, concepts were extracted in three stages. Based on this, 8 relational codes (overarching theme), 26 interpretive codes (organizing theme) and 105 descriptive codes (basic theme) related to the evaluation of higher education policies were identified and extracted and ranked using Friedman variance analysis. The results of the research showed that the components of "educational and cultural factors, legal factors and legal institution" are among the most important effective components in the evaluation of higher education policies, and among them, educational and cultural factors have the first priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • public policy
  • evaluation
  • higher education
  • general policies of the system
  • content analysis

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • ابوالحسنی رنجبر، احمد؛ دانش فرد،کرم اﷲ؛ فقیهی، ابوالحسن(1397)، ارائه الگوی دستور کار خط‌مشی‌های اصلاح نظـام اداری در ایران، مدیریت دولتی،9 (4)ص615-640
    • آذر، عادل؛ غلامرضایی، داود؛ دانایی‌فرد، حسن (1392)، طراحی مدل تحلیل سیاست‌های آموزش عالی کشور، سیاست علم و فن‌آوری، 1-18.
    • الوانی، سید مهدی و شریف‌زاده فتاح (1394)، فرآیند خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
    • الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل؛ دانایی فر، حسن (1387) روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت، تهران انتشارات صفار
    • ازکیا مصطفی (1389)، روش‌های کاربردی تحقیق، جلد اول تهران، نشر کیهان
    • بررسی وضعیت گذشته و موجود بخش آموزش عالی و ارزیابی عملکرد برنامه چهارم (1387)، طرح تحقیقاتی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی1
    • رمضان شمس، امیرحسین؛ اسماعیلی،‌ احمدرضا؛ حمیدی، کامبیز ( 1400)، ابعاد و مؤلفه‌های الگوی ارزیابی خط‌مشی‌های امنیت عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 36.
    • شریف‌زاده فتاح (1390)، ضرورت بازشناسی نظام آموزش عالی و نقش آن در توسعه علمی و اجتماعی کشور، پژوهشی درباره پژوهشگاه علوم انسانی، سال اول بهار و تابستان، 79-112.
    • عابدی جعفری، حسن؛ شیخ زاد، محمدغ فقیهی، ابوالحسن؛ تسلیمی، محمدحسن (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود درداده های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، شماره 1, 1.
    • گرجی پور، حسین؛ خاشعی وحید (1398)، الگوی ارزشیابی فرایند خط‌مشی‌گذاری فرهنگی با رویکرد مطالعه کیفی اسناد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 11 شماره 1، 47-72.
    • محمدپور، احمد (1390)، ضد روش: منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی (جلد دوم). تهران: انتشارات جامعه شناسان.
    • میبدی امامی، راضیه و اشتریان کیومرث (1390)، طراحی نظام ارزیابی سیاست‌های عمومی در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم بهار 1391 شماره 2 (پیاپی 26).
    • نیومن، ترجمه حسن دانایی‌فرد، حسین کاظمی(1389) شیوه‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کیفی و کمی، تهران، نشر کتاب مهربان

    اسناد برنامه‌های اول تا ششم توسعه به همراه اسناد پشتیبان و گزارش‌های تحلیلی آنها، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور

    ب. منابع انگلیسی

    • Abolhasani Ranjbar, A., Daneshfard, K., & Faghihi, A. (2017). An Agenda Setting for the Reformation Policies of Administrative in Iran, Journal of public Administration,9(4), 615-640. (in Persian)
    • Alkin, M. C. (2010). Evaluation Essentials: From A to Z. New York: The Guilford Press., 1.
    • Dye, T. (2012). Understanding Public Policy (14th ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
    • Kraft, M. E, & Furlong, S. R. (2010). Public Policy: Politics, Analysis, and Alternative. Washington: CQ Press.
    • Nathan Kallus، Angela Zhou(2018). Proceedings of the 21st International Conference on Artifi-cial Intelligence and Statistics (AISTATS) 2018, Lanzarote.
      Coryn, , C., & Stufflebeam, , D. (2017). Evaluation Theory, Models, and Applications. San Francisco: Jossey-Bass.
    • Rogers, P. J, & Funnell, S. C. (2011). Jossey-Bass.
    • Scriven, M. (2015). Key Evaluation Checklist (Kec). Retrieved from http://www.michaelscriven.info/., 1.
    • Stufflebeam, D.L, & Shinkfield A.J. (2007). Evaluation; Theory, Models &Applications. . Jossey-bass: San Francisco.
    • Susan Athey، Guido W. Imbens(2017). The State of Applied Econometrics: Causality and Policy Evaluation, Journal of Economic Perspectives—Volume 31, Number 2—Spring 2017—Pages 3–32

     

     

مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 8، شماره 29
خرداد 1403
صفحه 37-62

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار