تدوین سناریوهای محیط کسب‌وکار جمهوری اسلا‌می‌ایران با رویکردی راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری آینده پژوهی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی؛ نویسنده مسئول

2 استاد دانشگاه تهران.

3 استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

4 استادیاردانشگاه تهران

چکیده

گذر از اقتصاد دولتی و نفتی به اقتصاد مردم پایه، نیازمند بسترسازی، اصلاح و بهبود محیط کسب‌وکاراست‌. این راهبردِ آزمون شده‎ی ِبین‌المللی، کانون تدابیر لازم و نقطه ثقل اجرا و پیاده‌سازی سیاست‌های اصلاحی در بخش اقتصاد به‌شمار می‌رود‌. در این پژوهشِ کاربردی، هدف اصلی ارائه سناریوهای محیط کسب‌وکار جمهوری اسلا‌می‌ایران است؛ بنابراین ضمن تحلیلِ همه‌جانیه محیط کسب‌وکار در جمهوری اسلا‌می‌ایران، تلاش شده است تا آینده آن به روش سناریو نویسی GBN  توصیف شود‌. 56 نفر از صاحب نظران، خبرگان، کارگزاران و متصدیان فعال در حوزه کسب‌وکار، جامعه آماری تحقیق را به‌صورت هدفمند تشکیل داده‌اند.
داده‌ها به کمک بررسی‌های اسنادی، کتابخانه‌ای وگروه‌های کانونی و نیز به کمک مصاحبه و پرسشنامه گردآوری ‌شده‌اند‌. داده‌های پرسشنامه‌ مورد استفاده که منبع تشخیص پیشران‌ها، عوامل کلیدی تغییر و عدم قطعیت‌هاست به کمک روش‌های کمی‌اولویت بندی شده‌اند‌. نتایج مستخرج از پرسشنامه بر اساس عدم قطعیت‌های کلیدی، شامل چهارسناریوی زیر است:  1) عدم جدیت و بی ارادگی دولت در بهبود محیط کسب‌وکار همراه با فساد و سوء استفاده از مقام و موقعیت اداری در ‌دستگاه‌های اجرایی (وقتی همه خواب بودند)؛ 2) مبارزه با فساد و کاهش آن به‌موازات عدم جدیت  واراده دولت بر بهبود محیط کسب‌وکار (قرنطینه)؛ 3) عزم و اراده دولت بر بهبود محیط کسب‌وکار باوجود فساد و سوء استفاده از مقام وموقعیت اداری در ‌دستگاه‌های اجرایی (عبور ازمیدان مین)؛ 4)عزم و اراده دولت بر بهبود محیط کسب‌وکار ‌به‌موازات مبارزه ‌همه‌جانبه بافساد و سوءاستفاده از مقام و موقعیت اداری (قلعه گنج).
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of business environment scenarios of the Islamic Republic of Iran with a strategic approach

نویسندگان [English]

  • jaafar Safaeimazid 1
  • Mahmoud Motavasseli 2
  • Seyed Javad Amini 3
  • Hamid Padash 4
1 Graduated in Futurology of Supreme National Defense University and Responsible Author
2 . Professor of Tehran University
3 Assistant professor of Supreme National Defense University
4 Assistant professor of Tehran University
چکیده [English]

The transition from the centrally planned and oil-based economy to the free market economy involves providing its foundations and improving the business environment, as a prerequisite and indeed the starting point for adoption of the required measures and implementation of reform policies in the economy‌.This applied study was conducted to identify the business environment scenarios in the Islamic Republic of Iran‌.To this aim, it provided a comprehensive analysis of the business environment in this country and tried to describe its future through the GBN scenario planning approach‌.Following a literature review, a total of 56 experts, agents and officials active in business were used as the statistical population‌.Data were collected using the desk-based research method, interviews and questionnaires, and with the help of focus groups‌.The data of the questionnaire, as the source for identifying the drivers, the key factors of change and uncertainties, were prioritized using quantitative methods‌.The results of the questionnaire based on the key uncertainties consisted of the following four scenarios: 1) The government’s reluctance to improve the business environment, accompanied by corruption and abuse of administrative positions in government agencies (when everyone was asleep), 2) Fighting and reducing corruption alongside the government’s reluctance to improve the business environment (quarantine), 3) The government's determination to improve the business environment despite corruption and abuse of administrative positions in government agencies (crossing the minefield), and 4) The government's determination to improve the business environment alongside a full-scale fight against corruption and abuse of administrative positions (the treasure castle).
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business environment of the Islamic Republic of Iran
  • Future studies
  • Scenario

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • خضری، محمد (1389)، دورنمای محیط کسب‌وکار کشور در برنامه پنجم توسعه کشور، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره دوم، تابستان 1389، شماره مسلسل 48.
    • سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح و گروه مالی ساتا (1399)، هفته نامه تحلیل بازارهای ایران وجهان، گزارش شماره 1399/1044، هفته دوم شهریور 1399.
    • سیاح، سیدامیر (1393)، آموزه‌های 16 دوره ارزیابی فصلی محیط کسب‌وکار درایران، پاییز 1389 الی تابستان 1393، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال بیست وسوم، شماره هشتادوپنج، بهار1395.
    • علیزاده، عزیز؛ وحیدی مطلق، وحید؛ ناظمی، ‌امیر (1387)، سناریونگاری یا برنامه ریزی بر پایه‌ی سناریوها، اندیشگاه آتی نگار.
    • خاندوزی، سیداحسان (1388)، الگوی حکمرانی خوب، فصلنامه راهبرد توسعه، سال دوم، شماره پنجم.
    • حسین زاده بحرینی، محمد حسین و ملک الساداتی، سعید (1390)، موانع نهادی سرمایه‌گذاری وکسب‌وکار در ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 59، تابستان 1390، 55-25.
    • مرکز پژوهش‌های اتاق ایران (1398)، پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران، مرکزآمار واطلاعات اقتصادی اتاق ایران، گزارش دوره دوازدهم.
    • مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (اردیبهشت 1396)، اقدامات لازم برای بهبود رتبه ایران در گزارش سال 2018 انجام کسب‌وکار بانک جهانی، شماره مسلسل 15377، تاریخ انتشار:26/2/1396.
    • مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (دی ماه 1396)، گزارش نظارتی درباره اجرای قوانین مربوط به محیط کسب وکار- گزارش عملکرد قانون بهبود محیط کسب‌وکار- شماره مسلسل 15623، تاریخ انتشار:3/10/1396
    • مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (دی ماه 1397)، بررسی لایحه بودجه 1398 کل کشور، الزامات بهبود محیط کسب‌وکار، شماره مسلسل 16279، تاریخ انتشار30/10/1397)
    • مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (بهمن 1398)، ارزیابی عملکرد شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی – ارزیابی اجرای حکم 14 مندرج در ماده (11) قانون بهبود محیط کسب‌وکار، شماره مسلسل 16884، تاریخ انتشار 13/11/ 1398.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Arruñada Benito, (2008). Will Doing Business Keep Damaging Business?, Forthcoming, Journal of Comparative Economics
    • McLiesh Caralee‌.(2006). Doing Business in 2006: Creating Jobs‌.Djankov Simeon, and copublication of the World Bank and the International Finance Corporation.

     

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار