فراتحلیل رابطه بین مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و متغیرهای فردی با احساس امنیت اجتماعی در ایرا ن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران.

2 استادیار مرکز دانش و پژوهش، دانشکده هوش مصنوعی و علوم شناختی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران (نویسنده مسئول). Email: mohammad_kamfiroozi@yahoo.com

چکیده

احساس امنیت اجتماعی همواره به‌عنوان یکی از نیازها و دغدغه‌های اساسی انسان‌ها و جوامع مطرح بوده است. سرمایه اجتماعی یکی از کلیدی‌ترین مؤلفه‌هایی است که احساس امنیت اجتماعی را ارتقا می‌بخشد و وجود جامعه‌ای سالم، بانشاط و آرام را تضمین می‌کند. هدف پژوهش حاضر آن است که با استفاده از فن پژوهشی فراتحلیل میزان اثربخشی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و متغیرهای فردی (به‌عنوان متغیرهای مستقل) در رابطه با احساس امنیت اجتماعی (به‌عنوان متغیر وابسته) را مورد بررسی قرار دهد. برای این منظور، از میان 75 پژوهشی که به بررسی رابطه بین این متغیرها پرداخته‌اند، 44 پژوهش که از ملاک‌های مورد نیاز برای انجام فراتحلیل برخوردار بودند، انتخاب و فراتحلیل بر روی آن‌ها انجام گرفت. روش تحقیق در این پژوهش از نوع مطالعات اسنادی است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از نرم‌افزار تخصصی فراتحلیل CMA2 و برنامه EXCEL بهره‌گیری شده است. ابزار پژوهش در این تحقیق چک‌لیست فراتحلیل بود و اعتبار آن از نوع اعتبار صوری به‌دست آمد. بر اساس نتایج فراتحلیل، از بین مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی به ترتیب اعتماد اجتماعی ، آگاهی اجتماعی ، اعتماد به نهادهای تخصصی ، مشارکت اجتماعی ، روابط اجتماعی (، اعتماد بین فردی  و انسجام اجتماعی  و از بین متغیرهای فردی به ترتیب شغل ، جنسیت  و تحصیلات  بیشترین اثرگذاری را بر احساس امنیت اجتماعی در ایران داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-Analysis of the Relationship between Social Capital Components and Individual Variables with Social Security Perception in Iran

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Saberi 1
  • Mohammad Hassan Kamfiroozi 2
1 M.A. in Engineering, Faculty of Technical and Engineering, Imam Hossein Comprehensive University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Knowledge and Research Center, Faculty of Artificial Intelligence and Cognitive Sciences, Imam Hossein Comprehensive University, Tehran, Iran (Corresponding Author). Email: mohammad_kamfiroozi@yahoo.com
چکیده [English]

The perception of social security has always been recognized as a fundamental need and concern for individuals and societies. Social capital is one of the most crucial factors that enhances social security perception and ensures the existence of a healthy, vibrant, and peaceful society. This study aims to examine, through a meta-analytic approach, the effectiveness of social capital components and individual variables (as independent variables) in relation to social security perception (as the dependent variable). For this purpose, out of 75 studies investigating the relationship between these variables, 44 studies that met the necessary criteria for meta-analysis were selected and analyzed. The research method is documentary in nature. Data analysis was conducted using the CMA2 meta-analysis software and Excel. The research instrument was a meta-analysis checklist, whose validity was established as face validity. The meta-analysis results indicated that among social capital components, social trust (r̅ = 0.346), social awareness (r̅ = 0.303), trust in professional institutions (r̅ = 0.282), social participation (r̅ = 0.253), social relations (r̅ = 0.245), interpersonal trust (r̅ = 0.124), and social cohesion (r̅ = 0.102), and among individual variables, occupation (r̅ = 0.224), gender (r̅ = 0.161), and education (r̅ = 0.103) had the most significant impact on social security perception in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social security perception
  • social capital
  • meta-analysis
  • effect size

مراجع

  • فهرست منابع

    • ابراهیم‌پور، رحمت؛ علمی، محمود (1394). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر سردشت. مطالعات جامعه‌شناسی، 26(7)، 71-53.
    • اسدپور، عهدیه؛ مسرورعلی‌نودهی، مرتضی (1399). مطالعه عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان شهری (موردمطالعه: شهربابل). انتظام اجتماعی، 12(3)، 197-120.
    • افسری، رسول؛ رحمتی، بهروز؛ محبی، مصطفی (1397). تحلیل و ارزیابی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در احساس امنیت شهروندان. پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 13(3)، 203-226.
    • افشانی، سیدعلیرضا؛ فرقانی، مهناز (1396). مطالعه تطبیقی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین والدین و فرزندان ساکن شهر یزد. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 6(1)، 16-1.
    • اکبرپور، محمد؛ شهبازی، مهسا (1402). واکاوی نقش امنیت اجتماعی در سرمایه اجتماعی خانوارهای روستایی در مناطق مرزی شهرستان قصر شیرین. برنامه‌ریزی شهری و توسعه منطقه‌ای، 2(5)، 81-69.
    • الماسی، مسعود (1395). بررسی عوامل مرتبط با احساس امنیت اجتماعی زنان (مورد مطالعه: زنان ساکن مجتمع‌های مسکونی مهرشهر ایلام). مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 14(1)، 127-103.
    • الهی‌چورن، محمدعلی؛ خاکپور، براتعلی؛ خورشیدی، حسین (1401). واکاوی اثرگذاری سرمایه اجتماعی در احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی: شهر کجور). فصلنامه علمی مطالعات امنیت اجتماعی، 13(71)، 84-57.
    • امیریان، سهراب؛ عارفی، مسلم؛ میره‌ای، محمد (1398). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت شهروندان (مطالعه موردی: شهر نورآباد). مدیریت سرمایه اجتماعی، 6(4)، 495-475.
    • باستان، علی‌محمد (1403). بررسی نقش سرمایه‌های اجتماعی در امنیت پایدار زاهدان. فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های امنیت داخلی، 1(4)، 132-167.
    • بحری‌پور، عباس؛ ذوالفقاری، ابوالفضل (1389). سرمایه اجتماعی و تبیین رابطه آن با احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی: شهرستان کاشان). مطالعات جامعه‌شناسی، 8(2)، 24-7.
    • بوزان، باری (1401). مردم، دولت‌ها و هراس. ترجمه قاسمی، محمدعلی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • بیات، بهرام (1387). تبیین جامعه‌شناسی احساس امنیت در بین شهروندان تهرانی: (با تأکید بر نقش پرداخت رسانه‌ای و سرمایه اجتماعی). نامه علوم اجتماعی، 16(35)، 132–
    • بیات، بهرام (1388). جامعه‌شناسی احساس امنیت. تهران، انتشارات امیرکبیر.
    • بیات، بهرام (1389). تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی پلیس و امنیت عمومی (میزان بروز جرائم). پژوهش‌های دانش انتظامی، 47(1)، 86-51.
    • بی‌زبان، علیرضا؛ تاج‌بخش، غلامرضا؛ مرادی‌نژاد، زینب (1391). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی خانواده - مطالعه موردی: شهرستان خرم آباد. مطالعات امنیت اجتماعی، (30)، 78-53.
    • پاتنام، روبرت (1392). دموکراسی و سنت‌های مدنی (سرمایه اجتماعی و سنت‌های مدنی در ایتالیای مدرن). ترجمه دلفروز، محمدتقی، تهران، انتشارات جامعه‌شناسان.
    • پیلتن، فخرالسادات؛ برومند، مختار (1393). بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر امنیت اجتماعی (مورد مطالعه کلیه زنان و مردان واقع در گروه سنی 45-18 سال شهر جهرم). مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 22(6)، 129-119.
    • تاج‌بخش، غلامرضا؛ جوانمرد، کرم‌اله؛ طرفی، علیرضا (1392). تحلیل رابطه بین سرمایه اجتماعی و احســاس امنیت اجتماعـی در شهر حمیدیه. مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 33.
    • تاجبخش، کیان؛ پانتام، رابرت؛ کلمن، جیمزسمیوئل؛ فوکویاما، فرانسیس؛ ولکاک، مایکل؛ پورتس، آلهاندرو؛ افه، کلاوس؛ بوردیو، پیر (1389). سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه. ترجمه پویان، حسن و خاکباز، افشین، تهران، نشر شیرزاه.
    • جعفری، شهامت؛ عابدینی، صمد؛ رسول‌زاده‌اقدم، صمد (1402). عوامل اجتماعی مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان (مقایسه تطبیقی بین ایران و ترکیه). تغییرات اجتماعی- فرهنگی، 20(3)، 98-68.
    • حسن‌آقائی‌کشکولی، الما؛ مهبودی، علی؛ دیماد، دنا (1402). واکاوی وضعیت احساس امنیت اجتماعی و شناسایی تعیین‌کننده‌های آن در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر یاسوج). فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 14(55)، 128-115.
    • حقیقتیان، منصور؛ صنعت‌خواه، علی‌رضا؛ معین‌الدینی، جواد؛ شیری‌امین‌لو، شیرین (1391). بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی (بر اساس تفکیک سرمایه اجتماعی درون گروهی، برون گروهی و ارتباطی) و احساس امنیت در شهر تهران. مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، (6)، 56-37.
    • حیدری، مسعود؛ شفیعی، روح‌اله (1398). بررسی سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی دربین جوانان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان). فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، (60)، 154-132.
    • حیدری‌ساربان، وکیل (1396). تبیین رابطه سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی ساکنان مناطق روستایی شهرستان مشکین‌شهر. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 6(2)، 62-45.
    • حیدری‌ساربان، وکیل؛ ثابت، شراره (1398). تبیین رابطه عدالت اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی ساکنان مناطق روستاییِ شهرستان اردبیل. فصلنامه علمی برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 9(36)، 67-82.
    • داغستانی، احمد؛ امیرپو، مهناز؛ صادقی، احمد (1401). واسنجی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت مهاجران افغان در فضاهای پیراکلانشهری (مورد: کلانشهر مشهد). توسعه فضاهای پیراشهری، 4(2)، 168-151.
    • دلاور، علی؛ جهان‌تاب، محمد (1390). تأثیر سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت. مطالعات امنیت اجتماعی، (27)، 96-73.
    • ذاکری‌هامانه، راضیه؛ افشانی، سیدعلی‌رضا؛ عسکری‌ندوشن، عباس (1391). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در شهر یزد. جامعه‌شناسی ایران، 44(13)، 83-110.
    • رجایی، عباس؛ پوراحمد، احمد؛ عباسی‌فلاح، وحید (1395). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی مطالعه موردی: شهر ورامین. جغرافیا (فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران)، 14(48)، 50-31.
    • رستگارخالد، امیر؛ سلمانی‌بیدگلی، مسعود؛ آران‌دشتی، سمیه (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی همسایگی با احساس امنیت محله‌ای (مورد مطالعه: شهر آران و بیدگل). مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 11(4)، 118-85.
    • رضادوست، کریم؛ زکوی، اسماعیل؛ عسگری، احسان (1400). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی؛ ساکنان ناحیه 2 شهر اهواز). انتظام اجتماعی، 13(2)، 185-216.
    • ساروخانی، باقر؛ هاشم‌نژاد، فاطمه (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی (مؤلفه‌های آن) و احساس امنیت اجتماعی در بین جوانان شهر ساری. جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 2(2)، 81-94.
    • سرمست، بهرام؛ عیوضی، کامل (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 1390- 1389. مطالعات سیاسی، 12(3)، 138-117.
    • سیف‌الدینی، فرانک؛ عیوضلو، داود؛ عیوضلو، محمود؛ ریکا، جهانبخش (1393). سرمایه اجتماعی و تأثیر آن بر احساس امنیت (مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت). مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 1(1)، 112-89.
    • شیخی، محمدتقی؛ کمالی، افسانه؛ جهان‌آرای، ثریا (1390). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی در میان مادران کودکان کم‌توان ذهنی. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 8(3)، 66-37.
    • صنعت‌خواه، علیرضا (1394). بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و احساس امنیت زنان در شهر تهران. فصلنامه زن و جامعه، 6(24)، 168-145.
    • فاطمی‌موحد، حمید؛ مهرعلیزاده، عیسی؛ الله‌یاری، حمید (1397). مطالعه رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی. انتظام اجتماعی، 10(2)، 52-27.
    • فرهادی‌خواه، حسین؛ سیدعلی‌پور، سیدخلیل؛ زیاری، کرامت‌اله؛ اندرز، امید (1398). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت در بافت فرسوده. انتظام اجتماعی، (31)، 66-45.
    • فقهی‌فرهمند، ناصر؛ زنجانی، سعید (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی با امنیت خانواده. مطالعات جامعه‌شناسی، 10(3)، 112-99.
    • قدرتی، شفیعه (1395). احساس امنیت اجتماعی- اقتصادی زنان پس از طلاق و ارتباط آن با سرمایه اجتماعی، مطالعه موردی شهر سبزوار. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(8)، 183-149.
    • کرامر، دانکن؛ هویت، دنیس (1396). روش‌های آماری در روان‌شناسی و سایر علوم رفتاری، ترجمه پاشاشریفی، حسن؛ نجفی‌زند، جعفر؛ میرهاشمی، مالک؛ شریفی، نسترن و معنوی‌پور، داود، تهران، انتشارات سخن.
    • گروسی، اکرم (1391). سرمایه اجتماعی پلیس و احساس امنیت. پژوهش‌نامه نظم و امنیت انتظامی، 18(5)، 52-29.
    • گیدنز، آنتونی (1402). جامعه‌شناسی. ترجمه چاوشیان، حسن، تهران، نشر نی.
    • لطفی، صدیقه؛ ملازاده‌گنجی، جاوید؛ قدمی، مصطفی؛ شاکری، ابوالحسن (1392). ارزیابی و سنجش مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در امنیت زنان (نمونه موردی: منطقه 3 ساری). جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 12(4)، 150-137.
    • محمودی، سمیرا؛ امامی، سیده‌فاطمه (1400). سرمایه اجتماعی و احساس امنیت سرمایه‌گذاران در مناطق روستایی (نمونه: برنجکوبی‌های شهرستان صومعه سرا). نشریه علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی، 25(76)، 278-261.
    • مسعودی‌گزی، منیره؛ همتی‌گیلانی، مهناز؛ حسن‌زاده‌ثمرین، تورج (1393). بررسی و تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (مطالعه کارکنان استانداری استان گلستان). پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 3(1)، 136-117.
    • مظفری‌نیا، سهراب؛ طاهری، زهرا؛ صفری، نوش‌آفرین؛ قاسمی‌پور، مریم (1392). نقش سرمایه اجتماعی در تأمین احساس امنیت دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه پیام نور خرم آباد؛ سال 1392). مطالعات پیشگیری از جرم، 28(8)، 68-31.
    • معاون، زهرا؛ قربانی، فاطمه؛ معاون، محمدرضا (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین عشایر استان فارس (مطالعه موردی: ایل قشقایی). پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 5(2)، 169-149.
    • میرزایی، حسین؛ حسنوند، اسماعیل (1391). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی - مطالعه تطبیقی دهستان مرکزی شهرستان سلسله و شهر الشتر. مطالعات امنیت اجتماعی، (32)، 156-133.
    • نادری، حمدالله؛ جاهد، محمدعلی؛ شیرزاده، مهین‌دخت (1389). بررسی رابطه احساس امنیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی - مطالعه موردی شهر اردبیل. مطالعات امنیت اجتماعی، 21(0)، 59-88.
    • نوری، جواد؛ بخارایی، احمد؛ سینایی، سیدعطااله (1399). مطالعه جامعه‌شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی. انتظام اجتماعی، 11(2)، 190-161.
    • نیازی، محسن؛ شفائی‌مقدم، الهام؛ شادفر، یاسمن (1390). بررسی رابطه بین میزان سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین زنان مناطق شمال (1 و 2) و جنوب شهر (19 و 20) تهران. جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 3(2)، 160-131.
    • وثوقی اصل، اصغر؛ ظهیری، هوشنگ؛ شربتیان، یعقوب (1401). تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با امنیت و احساس امنیت زنان سرپرست خانوار در شهر تهران. پژوهش‌های انتظامی-اجتماعی زنان و خانواده، 19(10)، 718-688.

     

    References

    • Buzan, B, & Hansen, L. (2010). Beyond "The Evolution of International Security Studies?". Security Dialogue, 41(6), 659-667.
    • Child, S. (2016). Social capital and social networks: The importance of social ties for health among residents of disadvantaged communities University of South Carolina.
    • Cohen, J. (2009). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2 ed.). New York: London Psychology Press Taylor&Francis Group.
    • Johnson, DW, Johnson, RT, & Stanne, MB. (2000). Cooperative learning methods: A meta-analysis. Minneapolis: University of Minnesota.
    • Postelnicu, L, & Hermes, N. (2018). Microfinance performance and social capital: A cross-country analysis. Journal of Business Ethics, 153(2), 427-445.
    • Thompson, SG, & Sharp, SJ. (1999). Explaining heterogeneity in meta-analysis: a comparison of methods. Stat Med, 18(20), 2693-2708.
    • Wang, J, Long, R, Chen, H, & Li, Q. (2019). Measuring the psychological security of urban residents: Construction and validation of a new scale. Frontiers in psychology, 10, 2423.
    • Wolf, FM. (1986). Meta analysis: Quantitative methods for research synthesis (Quantitative applications in the social sciences). CA: Sage.
    • Xu, H, Zhang, C, & Huang, Y. (2023). Social trust, social capital, and subjective well-being of rural residents: Micro-empirical evidence based on the Chinese General Social Survey (CGSS). Humanities and Social Sciences Communications, 10(1), 1-13.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار