تبیین حکمرانی خوب در منظومه فکری محمدتقی مصباح یزدی با استفاده از رو ش تحلیل گفتمانی لاکلائو و موفه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران. Email: a.ahmadi@ri-khomeini.ac.ir

چکیده

این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه و بر اساس اصول حکمرانی خوب، به بررسی حکومت حکیمانه مصباح یزدی پرداخته است؛ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که 1. دال مرکزی در گفتمان مصباح، اثربخشی و کارایی است و وی این اصل را در ولایت‌فقیه شناسایی کرده است؛ 2. دال‌های شناور این گفتمان، شامل مردم (اصل مشارکت)، عدالت (برابری و فراگیری) و اجرای قوانین اسلامی (حاکمیت قانون) است؛ 3. عناصر مشروعیت و مشورت در معنای اسلامی خود، استفاده شده و مفصل‌بندی گفتمان نیز بر اساس هویت جدیدی که مصباح برای عناصر دوگانه فوق ایجاد کرده، شکل‌گرفته است؛          4. حوزه گفتمانی مصباح با استفاده از مفاهیم مورد تأیید دین اسلام و سنت ائمه معصومین(ع)، مفصل‌بندی شده و هویت اسلامی عناصر مورد استفاده ایشان، نظام معنایی جدیدی آفریده که در مجموع، حوزه گفتمانی آیت‌الله مصباح را ایجاد کرده است؛ در نهایت این‌که گفتمان مصباح بدون توجه به عناصر معنایی مذهب شیعه در فقه سیاسی قابل فهم و ادراک نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elucidating Good Governance in the Thought System of Mohammad-Taqi Mesbah-Yazdi: A Discourse Analysis Approach Based on Laclau and Mouffe

نویسنده [English]

  • Ahmadreza Ahmadi
PhD Candidate, Department of Political Science, Imam Khomeini and Islamic Revolution Research Institute, Tehran, Iran. Email: a.ahmadi@ri-khomeini.ac.ir
چکیده [English]

This article employs the discourse analysis framework of Laclau and Mouffe to examine the concept of wise governance as articulated by Mohammad-Taqi Mesbah-Yazdi, within the principles of good governance. The findings indicate that: 1) the central signifier in Mesbah-Yazdi’s discourse is efficiency and effectiveness, which he identifies within the framework of the Guardianship of the Jurist (Velayat-e Faqih); 2) the floating signifiers in this discourse include the people (principle of participation), justice (equality and inclusiveness), and implementation of Islamic laws (rule of law); 3) the elements of legitimacy and consultation are contextualized in their Islamic meanings, and the articulation of the discourse is shaped by the new identity Mesbah-Yazdi establishes for these dual elements; 4) the discourse domain is structured through concepts endorsed by Islam and the traditions of the Imams (Ahl al-Bayt), and the Islamic identity of the employed elements generates a new semantic system that collectively forms Mesbah-Yazdi’s discourse domain. Ultimately, his discourse cannot be comprehended without reference to the Shiite Islamic semantic elements within political jurisprudence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse analysis
  • Good governance
  • Central and floating signifiers
  • Discourse domain
  • Mohammad-Taqi Mesbah-Yazdi
  • فهرست منابع

    • بهشتی، محمد (1386). ولایت، رهبری، روحانیت، تهران: نشر بقعه.
    • تاجیک، محمدرضا (1383). گفتمان، پاد گفتمان و سیاست، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
    • حسین زاده بحرینی، محمد حسین (1383). بررسی تطبیقی نظریه حکمرانی خوب با آموزه‌ها و سیره حکومت امام علی(ع)، تهران: دفتر بررسی‌های اقتصادی.
    • روشنی، علی (1400). مشروعیت حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی علامه مصباح یزدی، سیاست پژوهی، 8 (22)، 1- 10.
    • سبحانی، جعفر، (1382). اصول سیاست در سیره عملی امام علی(ع)، نهج‌البلاغه، 7 (25)، 35 –
    • سلطانی، علی‌اصغر (1383). تحلیل گفتمان به‌مثابه نظریه و روش، مجله علوم سیاسی، شماره 28، 153-180.
    • شبان نیا رکن‌آبادی، قاسم (1401). تحلیل جایگاه مردم در حکومت اسلامی، فصلنامه حکومت اسلامی، 27 (4)، 5 –
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1394). حکیمانه‌ترین حکومت، قم: موسسه پژوهشی و آموزشی امام خمینی.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1393). نگاهی گذرا به نظریه ولایت‌فقیه، قم: موسسه پژوهشی و آموزشی امام خمینی.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1386). نظریه حقـوقی اسـلام، قم: موسسـه آموزشـی و پژوهشی امام خمینی.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1385). پرسش‌ها و پاسخ‌ها، قم: موسسه پژوهشی و آموزشی امام خمینی.
    • مصباح یزدی. محمدتقی (1382). بحثی ساده و کوتاه پیرامون حکومت اسلامی و ولایت‌فقیه، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1374). آموزش عقاید، بی‌جا: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
    • مصباح یزدی، محمدتقی، (1382). کاوش‌ها و چالش‌ها، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • منوچهری، عباس (1390). رهیافت و روش در علوم سیاسی، تهران: انتشارات سمت.
    • مهد نور، محمد (1400). بررسی ولی‌فقیه در اندیشه سیاسی علامه مصباح یزدی، سیاست پژوهی، 8 (23)، 1- 13.
    • ناظمی اردکانی، محمد، (1387). حکمرانی خوب باروی اسلامی، علوم انسانی، 17 (76)، 107-128.
    • نادری، امین (1400). جایگاه و اهمیت نظریه ولایت‌فقیه و نقش آن در استمرار و تحکیم نظام جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی، مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، 7 (14)، 35 –

    References

    • Crozier, Michael P. (2010). Rethinking Systems, Administration & Society, 42 (5): 504–525.
    • Fukuyama, Francis (2013). What Is Governance? Washington: Center for Global Development
    • Grindle, Merilee (2017). Good Enough Governance: Poverty Reduction and Reform in Developing Countries, Governance, 17 (4): 525–48.
    • Kaufmann, Daniel; Kraay, Aart (2007). Governance Indicators: Where Are We, Where Should We Be Going? Policy Research Working Paper, No. 4370.
    • Laclau, E. & Mouffe, CH (1985). Hegemony and Socialist Strategy, London: verso.
    • Lawson, Robert (2012). Book Review of Bo Rothstein: The quality of government: corruption, social trust, and inequality in international perspective, Public Choice, 150 (3–4): 793–795.
    • Munshi, Surendra; Abraham, Biju Paul; Chaudhuri, Soma (2009). The intelligent person's guide to good governance, New Delhi: Sage Publications.
    • Rodrik, D (2008). Second-Best Institutions, American Economic Review: Paper & Proceedings, Vol. 98 (2), 100-104.
    • Rotberg, Robert (2014). Good Governance Means Performance and Results, Governance, 27 (3): 511–518.
    • Rothstein, Bo (2011). The quality of government: corruption, social trust, and inequality in international perspective, Chicago: The University of Chicago Press.