ارزیابی اثر سیاست های تعرفه ای بر حجم قاچاق در ایران و ارائه راهکارهای مقابله با آن در راستای اقتصاد مقاومتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد علوم اقتصادی دانشگاه صنعتی شریف و نویسنده مسئول

2 عضو هیأت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پدیده قاچاق را می­توان از دو منظر «علل و انگیزه­های وقوع» و «پیامدها» مورد بررسی قرار داد. در پژوهش حاضر به موضوع قاچاق از ابعاد علل، انگیزه­ها و همچنین پیامدها پرداخته ­شده ­است. همچنین ضمن ارائه روشی کاربردی برای برآورد حجم قاچاق، اثر وضع تعرفه­های وارداتی بر قاچاق کالا در اقتصاد ایران به روش برآورد رگرسیونی بر روی داده های مقطعی بررسی شد. نتایج پژوهش نشان می­دهند: اولاً در سال 2014 حدود 19 میلیارد دلار کالا به‌صورت قاچاق به کشور وارد شده ­است و ثانیاً با افزایش یک واحد درصد در نرخ تعرفه واردات کالاها به کشور، حجم قاچاق به‌طور متوسط بین 3 تا 6 درصد افزایش می­یابد که نشان­دهنده ناقص بودن سیاست اعمال نرخ تعرفه برای مقابله با قاچاق است. در پایان با توجه به نتایج به دست آمده، راهکارهای مقابله با قاچاق در دو دسته راهکارهای مبتنی‌بر کاهش انگیزه­های اقتصادی وقوع قاچاق و راهکارهای مبتنی بر کاهش عوامل تسهیل و تشدیدکننده ارائه­شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the effect of tariff policy on the volume of smuggling in Iran and providing solutions for resistance to it

نویسندگان [English]

  • Saeed Larijani 1
  • Seyyed Shams Aldin Hosseini 2
1 Master of Science (Economics) of Sharif University of Technology and responsible author
2 Academic member of Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

One can study smuggling either with the approach of “reason” or “consequences”. This paper aims to study smuggling on the reason side and focuses on “import tariff rate” as a main motivation for smuggling and tries to estimate the elasticity of smuggling with respect to tariff rates. Iran trade flow data and tariff rates are collected from Trademap, WITS, Iran’s customs administration and Iran’s Trade Development Organization. By observing reported exports to Iran from main trade partners together with reported imports to Iran we construct a proxy for the amount of smuggling at HS6 dissaggregated products. We use both simple regression using 2014 data and fixed effects estimation using 2011 and 2014 for 10 main trade partners. Results show that there is a positive correlation between tariff rates and smuggling. Specifically, a one percentage point increase in tariff rate increases the trade gap by about 4.7 percents. The results are highly significant and robust to adding controls and restricting the sample.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Goods’ smuggling
  • Trade Policy
  • Tariff rate
  • Economic Security
  • Resistive Economy

مراجع

منابع و مآخذ
الف) منابع فارسی
- پژویان، جمشید؛ مداح، مجید (1385). «بررسی اقتصادی قاچاق در ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، سال اول، شماره ششم، صص 70-43.
- جعفری‌لنگرودی، محمدجعفر (1368). ترمینولوژی حقوق، تهران: انتشارات گنج دانش.
- خلعتبری، فیروزه (1369). «اقتصاد زیرزمینی» ،مجله رونق، شماره 1.
- سیف، ا... مراد (1387). قاچاق کالا در ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- گمرک جمهوری اسلامی ایران (1383). بررسی قاچاق کالا و ارائه راهکارها با تاکید بر نقش گمرک، تهران: گمرک جمهوری اسلامی ایران.
- مداح، مجید؛ نعمت‌اللّهی، سمیه (1392). «نرخ تعرفه و فرار مالیاتی در واردات ایران از شرکای مهم تجاری: در سطح داده‌های ۶ رقمی، بر مبنای الگوی داده‌های تلفیقی»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال سوم، شماره 13، صص 142-125.
- یاوری، کاظم (1378). تئوری تخمین قاچاق و گران‌نمایی واردات، تهران: پژوهشکده اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس.
 
ب) منابع انگلیسی
- Bhagwati, J. (1967). Fiscal Policies, The Fajing of Foreign Trade Declarations, and the Balance of Payments1. Bulletin of the Oxford University Institute of Economics & Statistics, 29(1), 61-77.
 
- Bhagwati, J., & Hansen, B. (1973). A theoretical analysis of smuggling. The Quarterly Journal of Economics, 172-187.
 
- Bhagwati, J. N. (1981). Alternative theories of illegal trade: Economic consequences and statistical detection. Weltwirtschaftliches Archiv, 117(3), 409-427.
 
- Farzanegan, M. R. (2009). Illegal trade in the Iranian economy: Evidence from a structural model. European Journal of Political Economy, 25(4), 489-507.
 
- Fisman, R., & Wei, S. J. (2004). Tax rates and tax evasion: Evidence from" missing imports" in China. Journal of political Economy, 112(2), 471.
 
- Fisman, R., & Wei, S. J. (2007). The smuggling of art, and the art of smuggling: Uncovering the illicit trade in cultural property and antiques (No. w13446). National Bureau of Economic Research.
 
- Rauch, J. E. (1999). Networks versus markets in international trade. Journal of international Economics, 48(1), 7-35.
 
- Wooldridge, J. M. (2013). Introductory Econometrics: A Modern Approach.
 
- Yitzhaki, S. (1974). Income tax evasion: A theoretical analysis. Journal of public economics, 3(2), 201-202.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار