تبیین راهبردهای اداره امور ایرانیان خارج کشوردر حوزه علمی وفناوری مبتنی‌برگفتمان ولایت‌فقیه و تجارب نظام جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته دوره دکتری رشته امنیت ملی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

چکیده

پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، توسعه‌ای و با هدف ارائه راهبردهای مؤثر در اداره امور نخبگان و متخصصین ایرانی مقیم خارج از کشور صورت گرفته است. روش تحقیق، ترکیبی (کمی و کیفی) است که در بخش کمی با بهره‌گیری از ابزار پرسشنامه و در بخش کیفی کیفی علاوه‌بر مطالعه اسناد و مدارک موجود، مصاحبه عمیق با برخی خبرگان موضوع نیز انجام شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ محقق‌ساخته بهره گرفته شد که پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر 87/0 محاسبه و تأیید گردید و 40 نفر از خبرگان سازمان‌های مرتبط با ایرانیان مقیم خارج در وزارت‌خانه‌های امور خارجه، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نسبت به تکمیل آن اقدام نمودند. با توجه به تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های صورت گرفته می‌توان بیان نمود که بر اساس نتایج پژوهش؛ "دست­یابی به فن­آوری­های نوین از طریق ایرانیان مقیم خارج"، "ایرانیان مقیم خارج بستر جذب و فعالیت منابع انسانی مستعد برای اهداف ملی"، "امکان افزایش صادرات علم و فن­آوری از طریق ایرانیان مقیم خارج" و "امکان بهره­برداری از ایرانیان مقیم خارج برای کمک به افزایش سطح تحصیلات عالیه" از ابعاد تأثیرگذار اصلی در اداره امورنخبگان و متخصصین ایرانی مقیم خارج از کشور هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Strategies for the Administration of Foreign Affairs of Iranians in the Field of Science and Technology Based on the Statement of the Leader of the Islamic Republic and the Experiences of the Islamic Republic of Iran

نویسنده [English]

  • Hamid Yazdaniyan
Graduated from the National University of Nursing and National Defense Research Institute and Strategic Research
چکیده [English]

This research is an applied, developmental, and aimed at providing effective strategies for elite and Iranian foreign policy specialists. The method of this quantitative and qualitative research is quantitative: survey and data collection technique, a questionnaire, and in addition to studying existing documents, there was a deep interview with some experts. Reliability of the questionnaire was confirmed by Cronbach's alpha method and equaled 0.87. The statistical population consisted of 40 foreign affairs experts in ministries of science, research, technology and health, medical treatment and education, Islamic Culture and Communication Organization, Department of State Affairs of Iranians living abroad and ... Using descriptive tables and descriptors, some descriptive results have been presented along with the necessary statistics. According to the results of the study, "Access to modern technologies through resident Iranians", "Iranians living in the field of attraction and human resource activities for national purposes", "The possibility of increasing exports of science and technology through resident Iranians" and "Possibility The exploitation of Iranian residents to help raise the level of higher education "is one of the most influential dimensions in the management of foreigners and Iranian specialists living abroad. Also, planning, planning, and policy-making dimensions are the most relevant factors in the effective management of Iranian science and technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse of Velayat-e Faqih
  • Immigration
  • Targeting
  • Saying
  • planning
الف) منابع فارسی
- بیانات حضرت امام خمینی (رحمه‌الله‌علیه) قابل دسترسی در نرم‌افزار صحیفه نور.
- مجموعه بیانات حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) قابل دسترسی در سایت: www.khamemeni.ir
- ذاکر صالحی غلامرضا (1382). «مهاجرت نخبگان»، فصلنامه فرهنگ اندیشه، سال سوم، شماره 10.
- ذاکر صالحی، غلامرضا (1379). مهاجرت نخبگان، تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
- صالحی‌امیری، رضا (1388). مهاجرت نخبگان، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک - گروه پژوهشی فرهنگی و اجتماعی.
- طایفی، علی (1380). بررسی علل خروج نیروهای متخصص از کشور و راهکارهای کاهش آن، تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
- طلوع، ابوالقاسم (1380). فرارمغزها، جذب مغزها، گردش مغزها، تهران: مرکزتحقیقات علمی.
- یزدانیان، حمید (1394). ایرانیان مهاجر پس از سه دهه، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
ب) منابع انگلیسی
 - Laczko Frank and Boris Wijkstrom, (2004). Enhancing the Contrbution of Migration Research To Policy Making: Intergovernmental Workshop, International Migration. Vol. 42 (2). Pp. 110-120.
 
 - Meyers Eytan. (2004). International Immigration Poliy: A Theoretical and Comparative analysis. New York: Palgrave.
 
 - Portees, Alejandro and Josh Dewwind, (2004). A Cross-Atlantic Dialogue: The Progress of Research and Theory of International Migration. International Migration Review. Vol. 38. No.3. p. 829. 840.