کاوشی در ماهیت راهبرد : زمینه‌سازی برای خلق اندیشه‌ای نو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری کارآفرینی فناورانه دانشگاه تهران، نویسنده مسئول؛ رایانامه: vahabi.m@ut.ac.ir

2 استاد دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران

3 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

4 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

چکیده

باوجود آنکه راهبرد عنصری اساسی برای نیل به اهداف سازمانی است، این مفهوم در ماهیت به‌عنوان کلیتی یکپارچه به‌شمار نمی‌رود. شاید بتوان گفت دلیل این امر، استنادِ صرف به تعاریفی است که در ظاهر از تنوع بسیار برخوردار بوده و به‌وجهی از منشور چندوجهیِ شناخت از ماهیت این پدیده اشاره دارند و به‌نحوی گریزناپذیر سوءتعبیرها و عدم اجماع میان صاحب‌نظران این حوزه را موجب شده‌اند. لیکن وجود ماهیت‌های گوناگون از این مفهوم اجتناب ناپذیر است. شایان توجه است، در حالی که اندیشمندان فعال در حوزه مدیریت راهبردی، بعضاً در غفلت از دستاوردهای حاصله از مطالعات بین رشته‌ای از جمله علوم فلسفی، به بازتولید نظریه‌های ایستا خو گرفته‌اند، این پژوهش در تلاش است تا با روشی تحلیلی- بنیادین و با بهره‌گیری از شیوه تفکر علمی به کاوش در خصوص ماهیت پویای راهبرد بپردازد. بنابراین با تجزیه و تحلیل تعاریف به‌عنوان گام نخست از فرایند تفکر علمی آغاز و با پی بردن به منشاء پیدایش و تکوینِ اندیشه‌ها در لایه‌های زیرین ظواهر، در گام دوم به کاوش در بن‌انگاره‌های نهفته در پسِ ظواهرِ تعاریف خواهد پرداخت. دستاورد این دو گام برقراری پیوند میان تحلیل‌ها با علت‌العلل‌ها و لایه‌های زیرین اندیشه‌ و مفروضات پایه نظریه‌های شکل‌دهنده به آنها و حصول ماهیت‌های سه گانه (علم، تجربه و حرفه) از راهبرد است. اما اکتفای این پژوهش تنها به کاوش نیست و با برداشتن گام سوم و آمیخته ساختن ماهیت‌ها با تکیه بر بنیان فلسفی کانت و بنیان ماهیتِ واقعی انسان به‌عنوان موجودی خلاّق، نوآور، با غایتی باز و تخیّل‌گرا، اندیشه‌ای نو در باب ماهیتِ راهبرد ارائه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring the nature of strategy: Laying the groundwork for creating new ideas

نویسندگان [English]

  • Mahboobeh Vahabi Abyaneh 1
  • Ali Mobini Dehkovri 2
  • Mahmoud Motavaseli 3
  • Mojtaba Amiri 4
1 Faculty of Entrepreneurship/University of Tehran/Tehran/Iran. and Responsible Author, Email: vahabi.m@ut.ac.ir
2 Technological Entrepreneurship Department/Faculty of Entrepreneurship /University of Tehran
3 Faculty of Economics/University of Tehran
4 Associate Professor of Public Management of Faculty of Management, Alborz Campus University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Although the strategy is an essential element to achieve organizational goals, this concept is not considered as a unified whole in nature. It can be said that the reason is referring to the definitions that appear to be very diverse and refer to the multi-faceted prism of knowing about the nature of this phenomenon which inevitably leads to misinterpretations and lack of consensus among experts in this field. But the existence of different natures of this concept is inevitable. It is worth noting, while active thinkers in the field of strategic management, sometimes neglect the achievements of interdisciplinary studies including philosophical sciences, they have become accustomed to reproducing static theories, this research is trying to explore the dynamic nature of strategy with an analytical-fundamental method and using the scientific way of thinking. Therefore, the first step begins with the analysis of definitions, and the second step attempts to understand the concepts behind their appearances by clarifying their origins. The achievement of these two steps is establishing a link between the analysis with the causes and the underlying layers of thought and the basic assumptions of the theories that form them and obtaining the three natures (science, experience, and craft) of the strategy. But this research goes beyond mere exploration, and by taking the third step in synthesizing existing natures based on Kant's philosophical foundations and the real foundations of human nature as creative, innovative, non-teleological, and imaginative, a new idea about the nature of strategy will provide.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • Nature
  • Analysis
  • Genesis
  • Synthesis
  • الف. منابع فارسی

    • برو، رابرت، جی (1384)، هیچ چیز مقدس نیست: عقاید اقتصادی در هزاره جدید، ترجمه شهرزاد خوانساری، انتشارات پایگان
    • دانایی فرد, ح (1385)، کنکاشی در مبانی فلسفی نظریه پیچیدگی: آیا علم پیچیدگی صبغه پست مدرنیست دارد؟ مدرس علوم انسانی, 10 ، پیاپی (46) ویژه نامه مدیریت.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Andrews, K. R. (1971). Concept of corporate strategy.
    • Andrews, K. R. (1987). The concept of corporate strategy. Homewood, Ill.: Irwin.
    • Ansoff, H., & McDonnell, E. (2015). Implanting Strategic Management and I second New In: Prentice Hall.
    • Ansoff, H. I., Kipley, D., Lewis, A., Helm-Stevens, R., & Ansoff, R. (2018). Implanting strategic management. Springer.
    • Ansoff, H. I., & Strategy, C. (1965). An analytic approach to business policy for growth and expansion. Corporate Strategy.
    • Barney, J. B. (2001). Resource-based theories of competitive advantage: A ten-year retrospective on the resource-based view. Journal of Management, 27(6), 643-650.
    • Beer, S. (1959). Cybernetics and management.
    • Berg, H. v. d. (2014). Kant’s conception of proper science. In Kant on Proper Science (pp. 15-51). Springer.
    • Bruno, P. W. (2010). Kant's concept of genius: its origin and function in the third Critique. Bloomsbury Publishing.
    • Buchanan, J. M., & Vanberg, V. J. (1991). The market as a creative process. Economics & Philosophy, 7(2), 167-186.
    • Caygill, H. (1995). The Blackwell Philosopher Dictionaries. In: Cambridge: Blackwell Publishers.
    • Chandler, A. D. (1962). Strategy and structure: Chapters in the history of the industrial enterprise (Vol. 120). MIT Press.
    • Child, J. (1972). Organizational structure, environment, and performance: The role of strategic choice. sociology, 6(1), 1-22.
    • Clegg, S., Carter, C., & Kornberger, M. (2004). Get up, I feel like being a strategy machine. European Management Review, 1(1), 21-28.
    • Commons, J. R. (1943). Institutional Economics. I: Its Place in Political Economy (Vol. 1). Transaction Publishers.
    • Eisenhardt, K. M., & Sull, D. N. (2001). Strategy as simple rules. Harvard Bus Pub.
    • Freedman, L. (2015). Strategy: A history. Oxford University Press.
    • Gardner, H. (1987). The mind's new science: A history of the cognitive revolution. Basic books.
    • Gardner, H. (2005). Multiple lenses on the mind. ExpoGestion Conference, Bogota Colombia,
    • Glueck, W. F. (1976). Business policy: Strategy formation and management action. McGraw-Hill.
    • Hambrick, D. C. (1980). Operationalizing the concept of business-level strategy in research. Academy of management review, 5(4), 567-575.
    • Homan, T. H. (2016). Locating complex responsive process research in the approaches of theorizing about organizations. International Journal of Business and Globalisation, 17(4), 491-513.
    • Karnani, A. (2008). Controversy: the essence of strategy. Business Strategy Review, 19(4), 28-34.
    • Khalifa, A. S. (2019). Strategy: restoring the lost meaning. Journal of Strategy and Management.
    • Kourdi, J. (2015). Business Strategy: A guide to effective decision-making. The Economist.
    • Macintosh, R., & Maclean, D. (2014). Strategic management: Strategists at work. Bloomsbury Publishing.
    • Miller, A. (1996). Strategic management / Alex Miller, Gregory G. Dess. McGraw-Hill.
    • Mintzberg, A., & Ahlstrand, B. (1999). Lampel (1998) Strategy Safari. Harlow, Prentice Hall.
    • Mintzberg, H. (1979). The structuring of organizations. In Readings in strategic management (pp. 1-509). Springer.
    • Mintzberg, H. (1987). Crafting strategy. Harvard Business School Press Boston, MA.
    • Mintzberg, H. (2007). Tracking strategies: Toward a general theory. OUP Oxford.
    • Mintzberg, H., & McHugh, A. (1985). Strategy formation in an adhocracy. Administrative science quarterly, 160-197.
    • Nag, R., Hambrick, D. C., & Chen, M. J. (2007). What is strategic management? Inductive derivation of a consensus definition of the field. Strategic Management Journal, 28(9), 935-955.
    • NEUMANN, V., & MORGENSTERN, J. (1947). O.(1944): Theory of Games and Economic Behavior. In: Princeton: Princeton University Press.
    • Newman, W. H., & Logan, J. P. (1971). Strategy, policy, and central management. South-Western Publishing Company.
    • North, D. C., Mantzavinos, Chrysostomos. (2004). Learning, institutions, and economic performance. Perspectives on politics, 2(1), 75-84.
    • Ostrom, E. (2007). Challenges and growth: the development of the interdisciplinary field of institutional analysis. Journal of Institutional Economics, 3(3), 239-264.
    • Porter, M. E. (1980). Competitive strategy: Techniques for analyzing industries and competitors. In: New York: Free Press.
    • Porter, M. E. (1996). What is strategy?
    • Porter, M. E., & Advantage, C. (1985). Creating and sustaining superior performance. Competitive advantage, 167, 167-206.
    • Quinn, J. B., Mintzberg, H., & James, R. M. (1988). The strategy process: concepts, contexts, and cases (Vol. 1). Prentice Hall.
    • Ronda‐Pupo, G. A., & Guerras‐Martin, L. Á. (2012). Dynamics of the evolution of the strategy concept 1962–2008: a co‐word analysis. Strategic Management Journal, 33(2), 162-188.
    • Schendel, D. E., & Hatten, K. J. (1972). Business Policy or Strategic Management: A Broader View for an Emerging Discipline. Academy of management proceedings,
    • Schumpeter, J. A. (1947). The creative response in economic history. The journal of economic history, 7(2), 149-159.
    • Sen, A. (1998). Human development and financial conservatism. World Development, 26(4), 733-742.
    • Senge, P. M. (1990). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. New York: Currency Doubleday. Senge Fifth Discipline: The Art and Practice of the Learning Organisation.
    • Stacey, R. D. (2016). Strategic management and organizational dynamics: The challenge of complexity to ways of thinking about organizations. Pearson education.
    • Steen, E. V. d. (2017). A formal theory of strategy. Management Science, 63(8), 2616-2636.
    • Tilles, S. (1963). How to evaluate corporate strategy. Harvard Business Review.
    • Weber, M. (2007). Objectivity and Understanding in Economics. In D. M. Hausman (Ed.), The Philosophy of Economics: An Anthology (3 , pp. 59-72). Cambridge University Press. https://doi.org/DOI: 10.1017/CBO9780511819025.004
    • Weick, K. (1979). The social psychology of organizing. New York: MacGraw-Hill. Corvellec, A. Risberg/Scand. J. Mgmt. 23 (2007) 306, 326, 325.
    • Whittington, R. (2008). Alfred Chandler, founder of strategy: Lost tradition and renewed inspiration. Business History Review, 82(2), 267-277.
    • Yang, M.-J., Kueng, L., & Hong, B. (2015). Business strategy and the management of firms.