واکاوی جهاد تبیین: پژوهشی مبتنی بر تحلیل مضمون در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی،

چکیده

در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) همواره از کلمات کلیدی استفاده شده است که تماماً معنای قدرت، صلابت و ایستادگی ایران اسلامی در برابر استکبار جهانی و تلاش و جهاد ملت برای حفظ نظام، ارزش‌های اسلامی و ملی و اقتدار در منطقه را می‌دهد. اصطلاح جهاد تبیین که در آذر 1400 بیان شد، ازجمله راهکارهای اجرایی حفظ نظام است. بنابراین در پژوهش حاضر، برای کشف ابعاد مختلف مفهوم جهاد تبیین با استفاده از روش تحلیل مضمون به بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) از آغاز رهبری معظم‌له تا به امروز مراجعه شده است. در این پژوهش، 15 مضمون اصلی و 60 مضمون فرعی شناسایی شد که در 4 دسته: موضوعات هدف تبیین (اعتقادات دینی، فرهنگ و تاریخ ملی اسلامی، ارزش‌های اساسی، الگوهای رفتاری و دستاوردهای ملی)؛ بایسته‌های تبیین (ماهیت دینی، ماهیت اخلاقی قانونی، ماهیت اجرایی رفتاری)؛ راهبردهای تبیین (مخاطب شناسی، استفاده بهینه از ابزار و رسانه، مسئولیت‌پذیری همگان، آموزش و توسعه) و پیامدهای تبیین (حفظ نظام، مشارکت فعالانه ملت، حل مسئله) دسته‌بندی‌شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring the Explanation Jihad: A Research Based on Thematic-Analysis Methodology in Supreme Leader’s Speeches

نویسندگان [English]

  • Ghorbanali Mehrabani 1
  • Fatemeh Zargaran Khouzani 2
1 . Ph.D. Candidate in Strategic management, Faculty of Management, Supreme National Defense University, Tehran, Iran,and Responsible Author,
2 Ph.D. Candidate in Business Management, Faculty of Management, Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

Important key words have always been used in the Supreme Leader’s Speeches, which fully convey the meaning of Iran's power, strength and standing against global arrogance and the nation's effort and jihad to preserve the system, Islamic and national values, and authority in the region. The term "Explanation Jihad" which was expressed in 2021, is one of the practical solutions to preserve the system. Therefore, in this research, in order to discover the different dimensions of the concept of Explanation Jihad, using the method of thematic analysis, the Supreme Leader’s Speeches from the beginning to the present day have been referred to. In this research, 15 main themes and 60 sub-themes were identified in 4 categories including the purpose of explanation (religious beliefs, Islamic culture and national history, basic values, patterns of behavior and national achievements), explanation requirements (religious nature, moral and legal nature, behavioral executive nature), explanation strategies (audience studies, optimal use of tools and media, everyone's responsibility, education and development) and explanation consequences (maintaining the system, active participation of the nation, problem solving) are categorized.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Explanation Jihad
  • Supreme Leader Ayatollah Khamenei’s Speeches
  • the Second Step of the Revolution
  • Theme Analysis
  • Explanation Jihad Strategies
  • الف. منابع فارسی

    • قرآن مجید (1378)، ترجمه الهی قمشه­ای، انتشارات حر، چاپ اول.
    • نهج البلاغه (1371)، تألیف سید رضی، به قلم فیض الاسلام.
    • ارشادالقلوب، ج1، ص 89
    • بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، حکم انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی به ریاست سازمان تبلیغات اسلامی، 28/05/1397
    • بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، حکم آغاز دوره جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی، 26/07/1393
    • بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، خطبه‌های نماز جمعه، 26/10/1376، 14/03/1389
    • بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، خطبه‌های نماز عید سعید فطر، 29/06/1388، 05/04/1396
    • بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در:
    • آغاز درس خارج فقه، 20/06/1373، 28/06/1378، 19/06/1380، 07/10/1389، 16/06/1395
    • اجتماع بزرگ فرماندهان نیروی مقاومت بسیج سراسر کشور، 30/08/1372
    • اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی،01/01/1391، 01/01/1398
    • اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی، 21/04/1391، 21/09/1391، 09/02/1392
    • ارتباط تصویری با مداحان، 15/11/1399
    • ارتباط تصویری با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، 21/02/1400
    • پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی، 05/07/1400
    • جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر، 13/11/1377
    • دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع)، 03/03/1395
    • دانشگاه فرهنگیان، 19/02/1397
    • دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شیراز، 14/02/1387
    • دیدار اساتید و فارغ‌التحصیلان تخصصی مهدویت، 18/04/1390
    • دیدار استادان و دانشجویان کردستان، 27/02/1388
    • دیدار اعضای دفتر رهبری و سپاه حفاظت ولی امر، 05/05/1388
    • دیدار اعضای ستادهای برگزاری کنگره شهدای استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی، 05/07/1395
    • دیدار اعضای شورای عالی فضای مجازی، 03/11/1396
    • دیدار اعضای شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، 18/06/1369
    • دیدار اعضای مجلس خبرگان، 09/06/1385، 02/07/1388، 20/12/1394، 04/12/1399
    • دیدار اعضای مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، 25/12/1394
    • دیدار اعضای نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها، 20/04/1389
    • دیدار اعضای هیئت دولت، 20/08/1383
    • در دیدار اعضای هیئت‌علمی کنگره امام خمینی (ره)، 04/11/1378
    • دیدار اقشار مختلف مردم، 25/09/1376
    • دیدار ائمه جماعت مساجد استان تهران، 31/05/1395
    • دیدار ائمه جمعه سراسر کشور، 25/06/1370، 14/10/1394
    • دیدار با جوانان در مصلای بزرگ تهران، 01/02/1379
    • دیدار با چند تن از شخصیت‌های فرهنگی و مذهبی جهان اسلامی، 20/9/1376
    • دیدار با گروهی از خانواده‌های شهدا و جانبازان و...، 01/08/1370
    • دیدار با نخبگان و استعدادهای برتر، 25/07/1397
    • دیدار بسیجیان، 04/09/1388، 03/09/1395
    • دیدار جمع اساتید و دانشجویان دانشگاه علم و صنعت ایران، 24/09/1387
    • دیدار جمعی از اساتید دانشگاه‌ها، 29/03/1395، 20/03/1397
    • دیدار جمعی از اصحاب فرهنگ و هنر،01/05/1380
    • دیدار جمعی از دانشجویان، 12/04/1395 ، 17/03/1396، 07/03/1397، 01/03/1398
    • دیدار جمعی از دانشجویان مجروح حادثه کوی دانشگاه، 04/05/1378
    • دیدار جمعی از دانشجویان و دانش آموزان، 09/08/1375، 16/05/1391، 12/08/1394، 12/08/1397
    • دیدار جمعی از روحانیون، 11/10/1370، 03/10/1376، 11/02/1384
    • دیدار جمعی از زنان، 30/ 07/1376
    • دیدار جمعی از فرماندهان سپاه، 27/06/1370، 13/04/1390
    • دیدار جمعی از مخترعان جوان، 30/01/1384
    • دیدار جمعی از معلمان سراسر کشور، 14/02/1390
    • دیدار جمعی برجستگان و نخبگان علمی و اساتید دانشگاه‌ها، 03/07/1387
    • دیدار جوانان استان خراسان شمالی، 23/07/1391
    • دیدار دانشجویان بسیجی طرح ولایت، 10/06/1379
    • دیدار دانشجویان سراسر کشور، 07/07/1387
    • دیدار دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات، 30/10/1394
    • دیدار دست‌اندرکاران برگزاری مراسم ارتحال امام خمینی (ره)، 12/03/1376
    • دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت، 03/06/1395، 07/06/1397
    • دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه، 07/04/1400
    • دیدار طلاب و روحانیون حوزه‌های علمیه شیعه و اهل سنت هرمزگان، 28/11/1376
    • دیدار قاریان و حافظان برتر شرکت‌کننده در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم، 29/02/1395
    • دیدار فرماندهان لشکر27 محمد رسول‌الله (ص)، 20/03/1375
    • دیدار فعالان بخش‌های اقتصادی کشور، 26/05/1390
    • دیدار کارگزاران حج، 11/07/1390، 15/08/1387
    • دیدار کارگزاران نظام، 05/09/1382، 08/08/1384، 02/04/1394
    • دیدار مدیران صداوسیما، 07/05/1369، 15/11/1381، 11/09/1383
    • دیدار مردم قم، 19/10/1391
    • دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی، 20/03/1371، 08/03/1384
    • دیدار هنرمندان و سینماگران، 03/11/1373
    • دیدار هیئت‌علمی و کارشناسان جهاد دانشگاهی، 01/04/1383
    • سخنرانی تلویزیونی عید مبعث، 21/12/1399
    • مراسم سالگرد رحلت امام خمینی (ره)، 14/03/1380، 10/03/1384
    • نخستین دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سیزدهم، 06/06/1400
    • نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی، 10/09/1389
    • همایش ده‌ها هزارنفری خدمت بسیجیان در ورزشگاه آزادی، 12/07/1397
    • کلینی، یعقوب. (1375). اصول کافی، تحقیق علی اکبر غفاری، نشر دارالکتب الإسلامیة، چاپ ششم، ج 4، ص 466