تبیین ابعاد، ماهیت و گستره تمدن اسلامی‌ـ ایرانی و ارائه الگوی مناسب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت راهبردی از دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی (گرایش تصمیم گیری و خط مشی گذاری) و نویسنده مسؤل

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

در این تحقیق  با روش پژوهش کیفی، مفهوم شناسی، ماهیت، ابعاد و گستره تمدن اسلامی‌ـ ایرانی انجام شد، الگوی مناسب پیشنهاد و از طریق روش دلفی (23 خبره) و شیوه‌ی گلوله برفی، طی سه مرحله نتایج حاصل از تحقیق و الگوی پیشنهادی تایید شد. بر اساس این الگو، فرایند تمدن‌سازی از فرهنگ عمومی ‌آغاز و سپس با معماری نرم، مراحل انسان‌سازی و جامعه‌سازی انجام و دو مولفه فرهنگ اسلامی ‌(اهل‌بیت ع) و فرهنگ ایرانی با استفاده از نفوذ در طی زمان ممزوج و سازه جدید فرهنگی را شکل می‌دهند. سازه‌های فرهنگی و تمدنی به‌ترتیب هسته‌های قدرت نرم و سخت نظام جمهوری اسلامی ‌بوده و با هدایت و اجتهاد رهبر معظم انقلاب، به توازن زمانی و مکانی دست‌یافته و به قدرت هوشمند تبدیل می‌شوند. سازه‌ تمدنی با عبور به سلامت از مهندسی معکوس و مجدد ( تهاجم فرهنگی) و مدینه‌های انحرافی ضاله، فاسقه و جاهله، و داشتن مولفه‌های تمدن اسلامی‌ـ ایرانی، به «مدینه فاضله‌ تمدن اسلامی‌ـ ایرانی» رسیده و در صورت گرفتار نشدن در مدینه مبدله و رعایت شاخص‌های عام و نوین تمدن اسلامی، به هدف راهبردی «تمدن نوین اسلامی» در راستای نقشه‌ ‌راه چشم‌انداز حکومت عدل جهانی دست خواهد یافت. این الگو در قالب یک الگوی مفهومی ‌برای راهبری تمدن‌سازی ارائه و از جنس نقشه‌‌راه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explain the dimensions, nature and scope of Islamic and Iranian civilization and provide an appropriate model

نویسندگان [English]

  • Ali Noorimotlagh 1
  • Hamid Parsania 2
1 A graduate of strategic management at National Defense University and doctorate in management and cultural planning (decision-making and policy field). Responsible Author
2 Associate Professor, Department of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

In this applied research, the nature, dimensions, and scope of Iranian Islamic civilization were explained and a suitable proposed model for civilization and its leadership was presented. First, through documentary study, the nature, dimensions, and scope of Iranian Islamic civilization were conceptualized. The results of the above research were evaluated and approved through the Delphi method (23 experts). According to this model, the process of civilization begins with public culture and then with soft architecture, the stages of humanization and community building, and the two components of Islamic culture (Ahl al-Bayt) and Iranian culture using influence during the mixed time and new cultural structure. The cultural structure has a soft and intertwined texture (including a balanced blend of Shia Islamic and Iranian culture) that integrates the mental achievements of society. The structure of civilization is made of hard material and transforms the elements and features institutionalized in the cultural structure with the use of authority over time into objective, logical, regular, and orderly external structures and realities. Cultural and civilizational structures are the nuclei of the soft and hard power of the Islamic Republic, respectively, and under the guidance and leadership and ijtihad of the Supreme Leader of the Revolution, they achieve a balance based on the conditions of time and place and become intelligent power. The reverse engineering process at this stage as a damage can by soft analysis and re-engineering and then re-engineering the elements of public culture, the structure of civilization changes the control and is led by enemies (cultural invasion). The structure of civilization reaches the "utopia of Iranian Islamic civilization" by safely passing through reverse and re-engineering and deviant cities of heresy, depravity, and ignorance, and having the components of Iranian Islamic civilization. After this stage, and if he is not caught in the city of exchange and observes the general and modern patterns and indicators of Islamic civilization, he can achieve the strategic goal of "modern Islamic civilization". This goal has been set by the Supreme Leader of the Revolution in line with the roadmap of the vision of the world government of justice of Hazrat Mahdi for the whole Islamic society. Therefore, this model is a roadmap.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dimensions
  • scope and nature of civilization
  • cultural and civilizational structure
  • Iranian Islamic civilization
  • منابع فارسی

    • قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشه ای: تهران، انتشارات پیراسته.
    • نهج البلاغه (1386)، ترجمه حسین انصاریان، تهران: پیام آزادی.
    • امام خمینی ره (1388)، صحیفه امام، ج4، 10، 14، 18 ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
    • امام خامنه ای (مدظله العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: Khamenei.ir
    • ابراهیمی، هادی (1400)، کالبدشکافی نقش قدرت نرم و دیپلماسی رسانه ای در تامین امنیت ملی ج.ا.ایران: مطالعه موردی بیداری اسلامی، فصلنامه علمی‌مطالعات قدرت نرم، سال یازدهم ، شماره سوم، پیاپی26 ،پاییز، ص 7-27
    • آبرکرامبی، نیکلاس و همکاران (1370)، فرهنگ جامعه‌شناسی، حسن پویان، تهران: نشر چاپخش
    • ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق) لسان‌العرب، ج 2، چاپ سوم، بیروت: دار صادر
    • احمد امین (2005م)، ظهر الاسلام، چاپ 4 ظهر الاسلام. بیروت: دارالکتاب العربی.
    • اکبری، مرتضی و رضائی، فریدون (۱۳۹۴)، واکاوی شاخص‌های تمدن نوین اسلامی‌در اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله)، فصلنامه علمی‌مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی‌ـ ایرانی، دوره 3، شماره 5 ، ص 85-108
    • انوری، حسن (۱۳۸۳)، فرهنگ روز سخن، تهران: نشر سخن
    • بختی، کامران، (1372)، فرهنگ انگلیسی ـ فارسی، مترادف و متضاد، ج 1، تهران: نشر کلمه
    • بیکن، فرانسیس، مری هسی (1390)، تاریخ تحلیلی فلسفه غرب، مترجم: خشایار دیهیمی، تهران: نشر کوچک
    • جان احمدی، فاطمه (1388)، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، تهران: نشر معارف
    • جمعی از نویسندگان (بی‌تا)، فرهنگ فلسفه و علوم اجتماعی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
    • جولیوس گولد، ویلیام کولب (1376)، فرهنگ علوم اجتماعی، مترجمان باقر پرهام، محمدجواد زاهدی‌مازندرانی, تهران‌: مازیار
    • خاشــعی، وحید و مراد امام زاده جعفر، مهرداد (1390)، درآمدی سیاست گذارانه بر کارایی قدرت نــرم در صحنه روابط بین‌الملل، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، ســال اول، پیش شماره سوم، پاییز.ص21-43
    • دهخدا، علی‌اکبر؛ معین، محمد؛ احمدی‌گیوی، حسن؛ شهیدی، سیدجعفر(1377)، لغت‌نامه، ج4، ویراستار: حمید حسنی، چاپ 2، تهران: روزنه، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
    • دیلمی، حسن‌بن‌محمد (1397)، ارشادالقلوب، مترجم صادق حسن‌زاده، چاپ 1، قم: انتشارات آل علی (ع)
    • ذاکری قزاآنی، زهرا؛ بهشتیار، سجاد؛ فکریان، عماد (1395)، طراحی الگوی تمدن اسلامی ‌بر مبنای الگوی اسلامی‌- ایرانی پیشرفت از منظر مقام معظم رهبریر( مد ظله العالی)، کنگره بین‌المللی علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران
    • رهدار، احمد (1393)، تأمل در امکان، مفهوم و ماهیت تمدن اسلامی‌در عصر غیبت، مجله آینه پژوهش، دوره 19، شماره 75، پاییز 1393، ص67-96
    • روح الامینی، محمود (1394)، زمینه فرهنگ شناسی با تجدید نظر و اضافات، تهران: عطار
    • روشه، گی (1379)، کنش اجتماعی، ترجمه هما زنجانی‌زاده، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد
    • صنم زاده، محمودرضا (1394) تمدن اسلامی ایرانی دربستر الگوی بومی پیشرفت؛ بایسته‌های احیاء و عملیاتی سازی، مجموعه مقالات دومین کنفرانس الگوى اسلامی‌ایرانی پیشرفت
    • فلامکی، محمدمنصور (1380) باز زنده‌سازی بناها و شهرهای تاریخی، چاپ 4، تهران: انتشارات موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
    • لوکور، بوزیه و هوارد بیکر، جفری (1386) تجزیه و تحلیل فرم، مترجم: رضا افهمی، تهران: نشر سبحان
    • معین، محمد ( 1387)، فرهنگ معین ،چاپ 2، تهران: انتشارات زرین
    • منوریان، عباس ( 1369) مدیریت بر مبنای انتظارات (MBE ) قدرت پیشگویی مثبت، مجله آینده‌پژوهی مدیریت، دوره 2، شماره 2 (پیاپی 5)، ص107 تا 124
    • ولایتی، علی‌اکبر (1384) تاریخ و تمدن اسلامی، ج1، قم: دفتر نشر معارف

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Copeland, Daryl (2010). Hard Power Vs. Soft Power. The Mark. Archived from the original on 1 May 2012.
    • Nossel ,Suzanne, (2004). Foreign Affairs on JSTOR Published by: Council on Foreign Relations, Smart Power, Vol. 83, No. 2, Mar. - Apr., (pp. 131-142).
    • Nye, J. (2009). Soft Power: The Means To Success In World Politics. New York: PublicAffairs.