تحلیل راهبردی پیامدهای چرخش دولتها بر رسانههای دولتی (روزنامه ایران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد بین‌الملل خلیج فارس

2 استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

3 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی

4 استادیار گروه علوم سیاسی ، واحد اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

با وجود توسعه شبکه‌های ‌اجتماعی به‌عنوان ابزارهای نوین رسانه‌ای در عصر اطلاعات، همچنان رسانه‌های‌ خبری‌ سنتی کارکردهای ویژه‌ای دارند و حاکمیت از آنها بر پایه رابطه رسانه–دولت، برای آگاهی‌رسانی درباره راهبردها و دفاع از برنامه‌های توسعه‌ای خود بهره می‌برد. این پژوهش به تحلیل راهبردی نقش تغییر دولت‌ها در رویکرد سیاسی‌اجتماعی رسانه‌های دولتی می‌پردازد که باید در چارچوب منافع‌ عمومی و خدمات ‌عمومی فعالیت کنند. با تحلیل ‌محتوای کمی‌وکیفی 60 سرمقاله روزنامه ایران طی دولت‌های ششم تا دوازدهم کوشش شد ضمن تبیین جایگاه مطبوعات در فرهنگ‌سازی سیاسی، تأثیر آن بر راهبرد توسعه سیاسی‌اجتماعی جمهوری اسلامی ایران ارزیابی شود. هفت محور «پرونده‌هسته‌ای»، «تحلیل رویدادهای‌خبری»، «انتقاد از مواضع جناح‌های مخالف دولت»، «دفاع از عملکرد وخدمات دولت»، «بررسی مواضع دولت در سیاست‌خارجی»، «تقابل دولت و مجلس» و «خبرهای مناسبتی-مذهبی» استخراج شد که در هر دوره نسبت به دوره‌های دیگر تفاوت‌هایی داشت. برپایه این مطالعه، با تغییر راهبرد و مدیریت سیاسی کشور در دولت جدید، این رسانه تمرکز خود را بر چارچوب خرده‌گفتمانی و برنامه‌های دولت مستقر قرار می‌دهد؛ به‌عبارت‌دیگر، طی چهار دوره جابجایی ساختار دولت، به‌جای آنکه رسانه خدمات‌عمومی باشد، نقش خود را به نمایندگی رسانه‌ای گفتمان‌ سیاسی مستقر محدود کرده است. همچنین روزنامه ایران به‌دلیل تاثیرپذیری مستقیم از قوه‌مجریه بر ساختار مدیریتی خود، دچار تحول در گرایش ‌سیاسی می‌شود که به‌نظر می‌رسد بنابه ماهیت این نهاد فرهنگی، کارکرد پیشگیری‌کننده از تضاد در نهادها را دارد و موجب همراستایی گرایش رسانه‌های دولتی و راهبرد توسعه سیاسی‌اجتماعی می‌شود. نتایج پژوهش به برنامه‌ریزان راهبردی برای بهره‌گیری بهینه از رسانه‌های دولتی با توجه به کارکردهای چندجانبه آنها در توسعه سیاسی‌اجتماعی کمک می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategic analysis of the consequences of government rotation on state media (Iran newspaper)

نویسندگان [English]

  • Majid Omidi shahraki 1
  • fereydoon akbarzade 2
  • Bahram Yosefi 3
  • Lana Abdolkhani 4
1 PhD. Student at Department of Political Science, Islamic Azad University, Khorramshahr International Branch
2 . Assistant professor at Department of Political Science, Ahwaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. Responsible Author, Email: drferedoun.akbarzadeh@yahoo.com
3 Assistant professor at Department of Political Science, Ahwaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
4 Assistant professor at Department of Political Science, Ahwaz Branch, Islamic Azad University,
چکیده [English]

This study deals with the strategic analysis of the role of state change in the socio-political approach of state media, which should operate within the framework of public interests and public services. By analyzing the comic quality content of 60 editorial articles of Iran newspaper during the sixth to twelfth governments, while explaining the position of the press in political culture-making, its impact on the socio-political development strategy of the Islamic Republic of Iran was evaluated. The seven axes of "nuclear files", "analysis of news events", "criticism of the positions of opposition factions", "defense of government performance and services", "examination of government positions in foreign policy", "government-parliament confrontation" and "religious-appropriate news" were extracted. According to this study, with the change of strategy and political management of the country in the new government, this media focuses on the framework of sub-discourse and programs of the incumbent government; during the four periods of change in government structure, it has limited its role to representing the established political discourse, rather than being a public service medium. Also, due to the direct influence of the executive on its management structure, the Iranian newspaper undergoes a change in political orientation, which seems to have the function of preventing conflict in institutions due to the nature of this cultural institution and aligning the state media orientation and socio-political development strategy. The research results help strategic planners to make the best use of government media due to their multifaceted functions in socio-political development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political orientation
  • development
  • state media
  • press
  • Iran newspaper

مراجع

  •  

    فهرست منابع و مآخذ

    الف. منابع فارسی

    • آشنا، حسام الدین (1371)، سیاست مطبوعاتی و مطبوعات حکومتی در ایران، رسانه، شماره 9، 59- 50.
    • الهامی، امیرحسین و ریاضی، وحید (1399)، دولت و سیاست‌گذاری اجتماعی توسعه اقتصادی در ایران، فصلنامه علمی مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، شماره 41، 120- 85.
    • انتمن، رابرت ام و بنت، دابلیو لنس (1389)، سیاست رسانه‌ای‌شده، ارتباطات در آینده دموکراسی، ترجمه: مسعود آریایی‌نیا، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    • ببی، ارل (۱۳۸۱)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی (جلد ۱)، ترجمه رضا فاضل، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
    • بدیعی، نعیم و قندی، حسین (1378)، روزنامه نگاری نوین، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره).
    • بشیر، حسن (1387)، معناشناسی جدید ارتباطات و زمینه‌سازی برای شناخت عمیق‌تر رابطه فرهنگ و رسانه، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 3، 131- 155.
    • تودارو، مایکل (1391)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران: نشر کوهسار.
    • رایف، دانیل؛ لیسی، استفن و فیکو، فردریک جی (1385)، تحلیل پیام‌های رسانه ای، کاربرد تحلیل محتوای کمی در تحقیق، ترجمه: مهدخت بروجردی علوی، تهران: انتشارات سروش.
    • روشه، گی (1376)، جامعه شناسی تالکوت پارسونز، ترجمه عبدالحسین نیک گوهر، تهران: انتشارات تبیان.
    • ساسمن، جرالد و سنت، جان.ای (1387)، ارتباطات فراملی و جهان سوم، ترجمه طاهره ژیان احمدی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
    • ساعی، احمد (1384)، مسائل سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان سوّم، تهران: انتشارات سمت.
    • شکرخواه، یونس (1374)، خبر، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، تهران.
    • فرقانی، محمد مهدی (1383)، جایگاه مطبوعات در سیاست ملی ارتباطی و رسانه ای، مجلس و راهبرد، شماره 42، 119- 166.
    • فن کویلنبرگ، یان و مک کوایل، دنیس (۱۳۹۴)، تغییر پارادایم سیاست رسانه: به سوی یک پارادایم جدید در سیاست ارتباطات، ترجمه سید عیسی عبدی و محمد اتابک، علوم خبری، شماره ۱۶، 205- 175.
    • کوئن، بروس (1388)، مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه غلامعباس توسلی و رضا فاضل. تهران: سمت.
    • لیسی، استفان و همکاران (1385)، حجم نمونه برای تحلیل محتوای روزنامه‌ها در مطالعات چند ساله، ترجمه: شعبانعلی بهرامپور، رسانه، شماره 68، 196- 185.
    • محسنیان راد، مهدی (1377)، انتقاد در مطبوعات و وضعیت آن در ایران، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 10، 46- 17.
    • محسنیان راد، مهدی (1383)، ارتباط شناسی، تهران: انتشارات سروش.
    • محمدی مهر، غلامرضا و سمیعی، علی (1380)، شیوه انعکاس رویدادهای سیاسی از اخبار تلویزیون، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 13 و 14. 101- 124.
    •  

    د
     
    • مرادی، عبدالله؛ محمدی، محسن؛ رضایی، صفیه (1398)، نقش پایش محیطی رسانه‌های جمعی در پیش بینی بحران‌های قومی، فصلنامه علمی مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، شماره 35، 238- 215.
    • معتمدنژاد، کاظم (1386)، وسایل ارتباط جمعی (جلد 1). تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره). چاپ هفتم.
    • معتمدنژاد، کاظم (1390)، وسائل ارتباط جمعی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
    • مقصودی، مجتبی (1379)، فرهنگ، ارتباطات و تحولات قومی (بررسی نظری)، مطالعات ملی، شماره ششم، زمستان.
    • مک گیگان، جیم (1400)، فرهنگ نئولیبرال، ترجمه نریمان افشاری، تهران: انتشارات همشهری.
    • مک نایر، برایان (1385)، روزنامه‌نگاری، سیاست و روابط عمومی: یک ارزیابی اخلاقی، ترجمه لیدا کاوسی. رسانه، شماره 66، 196- 173.
    • ملکات، سرینیواس آر (1384)، نظریه‌های ارتباطات توسعه، ترجمة یونس شُکرخواه، رسانه، شماره 64، 64- 41.
    • نقیب السادات، سیدرضا و افقهی، اسماعیل (1392)، بررسی تطبیقی تفکرات حاکم بر ادارة رسانه‌ها در شبکة خبر جمهوری اسلامی ایران و تی.آر.تی ترکیه (تحلیل محتوای اخبار خارجی شبکة خبر و تی.آر.تی)، رسانه، شماره 93، 8‍5-101.
    • هنسون، جریس و نارولا، اوما (1378)، فناوری‌های جدید ارتباطی در کشورهای در حال توسعه، ترجمه داود حیدری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Baker, C.R. (2002). Crime, Fraud and Deceit on the Internet: Is ‏There Hyperreality in Cyberspace?. Critical Perspectives. No. 13. 1–15.
    • Balcytiene, Aukse (2016). Global Media and National Policies: The Return of the State. Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.
    • Brennen, J. Scott; Howard, Philip N. and Nielsen, Rasmus Kleis (2018). AN INDUSTRY-LED DEBATE: HOW UK MEDIA COVER ARTIFICIAL INTELLIGENCE. London: Oxford.
    • Hallin, Daniel C. and Mancini, Paolo (2004). Comparing Media Systems; THREE MODELS OF MEDIA AND POLITICS. NY: Cambridge University Press. Retrieved from: www.cambridge.org/9780521835350
    • Iosifidis, P. (2013). Global Media and Communication Policy. Basingstoke: Palgrave.
    • Flew, Terry (2016). Global Media and National Policies: The Return of the State. Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.
    • Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette (2016). Global Media and National Policies: The Return of the State. Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.
    • Mano, Winston (2016). Global Media and National Policies: The Return of the State. Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.
    • Siebert, Fred S., Theodore Peterson, and Wilbur Schramm (1956). Four Theories of the Press. Urbana: University of Illinois Press.
    • Steemers, Jeanette (2016). Global Media and National Policies: The Return of the Stat Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.
    • Tehranian, Majid (1988). Information Technologies and World Development. InterMedia. vol. 16, No. 3.
    • Turner, Graeme (2016). Global Media and National Policies: The Return of the State. Edited by: Flew, Terry; Iosifidis, Petros and Steemers, Jeanette. London: Palgrave Macmillan.

     

مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 6، شماره 23
آذر 1401
صفحه 55-92

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار