سیر تحول در راهبرد دفاعی امنیتی روسیه از 1991 تا 2021 بر اساس الگوهای راهبردی در مدل SWOT

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

راهبرد دفاعی– امنیتی روسیه در طول سه دهه گذشته مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است. از آنجایی که روسیه به لحاظ نظامی و جغرافیای سیاسی قدرتی تاثیرگذار در نظام بین­الملل است، بنابراین راهبردهای دفاعی- امنیتی آن در دوره‌های مختلف آثار قابل‌توجهی بر محیط پیرامونی داشته است. در بازه زمانی 1991 تا 2021 سه الگوی راهبردی مختلف در کنش دفاعی- امنیتی روس‌ها به‌چشم می‌خورد. مقاله پیش‌رو ضمن بررسی این الگوها تلاش دارد تا با استفاده از مدل سوآت و در چارچوب رئالیسم تدافعی و تهاجمی به این پرسش پاسخ دهد که سیر تحولات در راهبرد دفاعی- امنیتی روسیه چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش از اسناد بالادستی روسیه استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌‌دهد که راهبرد دفاعی- امنیتی روسیه به‌تدریج از حالت تدافعی در دهه 1990 فاصله گرفته است و پس از طی مراحلی از سال 2010 به بعد به سمت تهاجمی شدن پیش رفته است. ترجمان وضعیت مذکور در قالب مدل سوآت حرکت از الگوی راهبردی انطباقی (اُ.دبلیو) در دهه 1990 به سمت الگوی اقتضایی (اِس.تی) در دهه 2000 و سپس الگوی آفندی (اِس.اُ) در دهه 2010 بوده است. این پژوهش با روش کیفی و رویکرد توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. داده­های این پژوهش به روش کتابخانه­ای و از سناد بالادستی روسیه جمع‌آوری شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Evolution of Russia's Security Defense Strategy 1991-2021 Based on SWOT Strategic Models

نویسنده [English]

  • Ehsan Fallahi
. Ph.D. Candidate of international relations at University of Isfahan
چکیده [English]

Russia has had Asymmetric Security Strategy During the past three decades, the Evolution in Russia Security Strategy Seems more than usual. Russians have experienced three different Models of Security Strategy From 1991 until 2021. this article reviews the mentioned models by applying the combined analysis framework of realism theory and SWOT Strategic models. Therefore, research was carried out to answer the following question. How was been the developments of Russia's Security Strategy? We use the strategic document of the Russian Federation to answer the question. The result indicates that Russia's security strategy was defensive in the 1990 decade but after passing the stages in 2000 decades, it became Offensive after 2010. According to the SWOT method, Our findings fall into three categories: First OW Strategy in the 1990s, Second ST strategy in 2000 and third SO Strategy in 2010s. This study used qualitative techniques to analyze.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Russia
  • ِDefense Strategy
  • SWOT
  • Security
  • Strategic Patterns

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • آجیلی، هادی و رضایی، نیما (1397)، رئالیسم تدافعی و تهاجمی چارچوبی تئوریک برای تحلیل وقایع و رخدادهای خلیج فارس، فصلنامه امنیت ملی، سال هشتم، شماره 27.
    • چرنوف، فرد (1388)، نظریه و زیرنظریه در روابط بین‌الملل، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشرنی.
    • داودی، مهدی (1396)، سیاستگذاری خارجی در فدراسیون روسیه، تهران: نشر مخاطب.
    • دیوسالار، عبدالرسول (1387)، نقش ره‌نامه نظامی در تحقق اهداف اهداف ره‌نامه سیاست خارجی، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال ششم، شماره 22.
    • رمضانی، مجید؛ شمس دولت‌آبادی، محمود و اکبری، حسین (1399)، راهبردهای مواجهه با کنشگری روسیه در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی، فصلنامه امنیت ملی، سال دهم، شماره 36.
    • شاد، محمد (1396)، ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه، تهران: موسسه فرهنگی و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
    • شیرازی، حبیب‌الله (1395)، مطالعه تطبیقی سیاست خارجی روسیه در دوران پوتین و مدوددف، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال نهم، شماره 33.
    • ضرابی، اصغر (1392)، کاربرد مدل سوات، برنامه‌ریزی فضایی، سال سوم، شماره 4.
    • کرمی، جهانگیر (1383)، دکترین هسته‌ای روسیه: تحول در آستانه به کارگیری، سیاست دفاعی، دوره 13، شماره 49.
    • کرمی، جهانگیر (1389)، دکترین نظامی روسیه، تهران: دانشگاه امام حسین.
    • کولایی، الهه؛ اسلامی، محسن؛ اصولی، قاسم (1395)، کنشگری امنیتی روسیه در قفقازجنوبی، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 22، شماره 95.
    • کولایی، الهه و صداقت، محسن (1389)، بحرام اوکراین و آئین نظامی روسیه، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 10، شماره 1.
    • لینچ، آلن (1396)، تاثیر نوع رژیم بر سیاس خارجی روسیه در قبال غرب، ترجمه مهدی داوری، در سیاستگذاری خارجی در فدراسیون روسیه، تهران: نشر مخاطب.
    • مشیرزاده، حمیرا (1389)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل (چاپ سوم)، تهران: سمت.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Bakhshi, Jyotsna (2008). Russia's national security concepts and military doctrines: Continuity and change, Strategic Analysis, Vol. 24, No. 7.
    • De Hass, Marcel (2010). Russia’s Foreign Security Policy in the 21st Century Putin, Medvedev and beyond, London & New York: Routledge.
    • Dobriansky, Paula J. (2000). Russian Foreign Policy: Promise or Peril?, Washington DC: Council on Foreign Relations, Center for strategic and International Sttudies.
    • FPCRF (1993). Foreign Policy Concept of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • FPCRF (2000). Foreign Policy Concept of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • FPCRF (2008). Foreign Policy Concept of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • FPCRF (2016). Foreign Policy Concept of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • Glantz, Marry. E (1994). The origins and development of Soviet and Russian military doctrine, The Journal of Slavic Military Studies, Vol. 7, No. 3.
    • Godzimirski, Jakub (2007). Russian national security concepts 1997 and 2000: A comparative analysis, European Security, Vol. 9, Mo. 4.
    • Isachenkov, Vladimir (2014). New Russian Military Doctrine Says NATO Top Threat, The Washington Times, 26 December, Available at: http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/26/new-russian militarydoctrine- says-nato-top-threat/, Accessed on: 2020/03/23.
    • MADRF (2001). Maritime Doctrine of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • MADRF (2015). Maritime Doctrine of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • Melville, Anderi & Shakleina, Tatiana (2005). Russia Foreign policy in Transition Concept and realities, Budapest & New York: Central European University Press.
    • MIDRF (2000). Military Doctrine of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • MIDRF (2010). Military Doctrine of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • MIDRF (2014). Military Doctrine of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • Morales, Javier (2009). Russia’s New National Security Strategy: Towards a Medvedev Doctrine’?, Elcano Newsletter, Vol. 60, No. 7.
    • NSSRF (1997). National Security Strategy of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • NSSRF (2000). National Security Strategy of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • NSSRF (2015). National Security Strategy of the Russian Federation, Available at: https://www.russiamatters.org/russian-strategic-documents?page=0, Accessed on: 2020/12/19.
    • Pietkiewicz, Michal (2018). The Military Doctrine of the Russian Federation, Polish Political Science, Vol. 47, No. 3.
    • Pynnöniemi, Katri (2018). Russia’s National Security Strategy: Analysis of Conceptual Evolution, The Journal of Slavic Military Studies, Vol. 31, No. 2.
    • Sokov, Nikolai (2000). Russia’s 2000 Military Doctrine, Available at: http://www.nti.org/analysis/articles/russias-2000-military-doctrine/, Accessed on: 2019/10/12.
    • Sokov, Nikolai (2020). Russia Clarifies its Nuclear Deterrence Policy. Vienna: Vienna Center for Disarmament and Non-Proliferation.
    • World Bank (2021). Military expenditure (current LCU) - Russian Federation, Available at: https://data.worldbank.org/indicator/MS.MIL.XPND.CN?locations=RU, Accessed on: 2021/02/23.

     

     

مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 6، شماره 21
خرداد 1401
صفحه 161-190

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار