طراحی سامانه دیدبانی نیروهای مسلح در سطوح راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

2 دانشجوی دکتری آینده‎پژوهی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، نویسنده مسئول

چکیده

رشد روزافزون، متنوع و بسیار سریع تغییرات و تحولات در حوزه‏‏های مختلف، سبب افزایش تأثیرگذاری تهدیدها و فرصت‏‏ها شده است. جهان به شدت در حال نو شدن است.  سازگاری با این شرایط نوین، نیازمند شناخت پیش‎دستانه نشانه‏های تغییرات پیرامونی، آمادگی برای کشف فرصت­‏های تازه، پرهیز از تهدید‏های نوپدید و جلوگیری از غافلگیری است. یکی از شیوه‏های آگاهی مسئولان و تصمیم‏گیران کلیدی به خصوص نیروهای مسلح، بهره‏گیری از آینده‎پژوهی و سامانه دیدبانی است. هدف نهایی دیدبانی، جلوگیری از غافلگیری مسئولین و مدیران ارشد سازمان در انجام مأموریت‌های محوله است. این مقاله به معرفی سامانه دیدبانی نیروهای مسلح در سطوح راهبردی پرداخته است.
در این پژوهش از روش‌ آمیخته اکتشافی (کمی و کیفی) جهت تحقق اهداف پژوهش، بهره جسته‌ایم. در بخش کیفی، بر اساس مطالعه دقیق اسناد خارجی و داخلی و تحلیل مضمون و انجام مصاحبه‌های عمیق با 15 نفر از صاحب‌نظران و خبرگان، عناصر و فرایندهای سامانه استخراج شد. در مرحله بعد، به بررسی میانگین رتبه‌ای عناصر و فرایندهای سامانه دیدبانی نیروهای مسلح در سطوح راهبردی و تعیین اهمیت آنها با آزمون فریدمن و با اخذ نظرات 31 نفر از خبرگان مجرب پرداخته شده است. میزان آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تحقیق به ترتیب معادل 796/. و 798/. است. در یافته­های تحقیق، به رتبه­بندی عناصر سامانه از دیدگاه خبرگان در سه فرایند پایش و پویش اسناد راهبردی، هشدار سریع و درک نیات راهبردی خصمانه دشمنان و رقبا پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Setting up an Armed Forces Watching System at Strategic levels

نویسندگان [English]

  • Abdurrahim Pedram 1
  • Mehrdad Moemeni zahed 2
1 Assistant Professor of Supreme National Defense University
2 PhD Graduate in Futures Studies from Supreme National Defense University, responsible author
چکیده [English]

The ever-expanding, diverse and rapid growth of change in various fields, it has intensified the impact of threats and opportunities. The world is drastically renewing itself. Adapting to these new conditions requires to preliminary knowledge symptoms of environmental change, readiness to explore new opportunities, avoid newly emerged threats and avoid surprise. One way of informing key officials and decision makers, especially the armed forces, is to use future studies and watching system. The ultimate goal of watching is to prevent the surprise of the officials and senior managers of the organization in carrying out their assigned missions. This article introduces the Armed Forces watching system at strategic levels.
In this research, we have used exploratory mix methods (quantitative & qualitative) to achieve the objectives of the research. In the qualitative section, based on a careful study of existing external and internal documents and content analysis and in-depth interviews with 12 experts, elements and processes of the system were extracted. In the next step, the average ranking of the elements and processes of the Armed Forces watching system at strategic levels and their importance are determined by Friedman test and with the opinions of 31 experienced experts. Cronbach's alpha and combined reliability of the research are 0.796 and0.798 respectively. In the research findings, the system elements are ranked from the point of view of experts in three processes of scanning and monitoring strategic documents, Early warning and Knowing the adversary strategic intents of enemies and competitors

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future Studies
  • Scanning
  • Monitoring
  • Watching
  • Watching System

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • پدرام، عبدالرحیم و احمدیان، مهدی (1394)، آموزه‌ها و آزموده‌های آینده‌پژوهی، تهران: مؤسسه افق آینده‌پژوهی راهبردی.
    • پدرام، عبدالرحیم (1393)، آینده‌پژوهی در یک نگاه، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات راهبردی ناجا.
    • حاجیانی، ابراهیم (1390)، هشداردهی: کارکرد تحلیل اطلاعاتی در پیش­گیری از غافلگیری راهبردی، فصلنامه­ مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره سوم، شماره مسلسل 53 ، پاییز 1390.
    • خاکی، غلامرضا (1392)، روش تحقیق در مدیریت، نشر فوژان.
    • عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ زاده، محمد (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‏های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، شماره 10، صص 151-198.
    • غفاریان، وفا، عمادزاده، مرتضی (1385)، معانی نوظهور در مفهوم راهبرد، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
    • کلاهچیان، محمود (1385)، چالش کارکردی اطلاعات راهبردک در قرن 21، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 32 ، صص: 417-395.
    • کلهر، رضا (1384)، اطلاعات راهبردک وتصمیم­گیری در حوزه­ی امنیت ملی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره دوم، شماره مسلسل 28.
    • مبینی دهکردی، علی، حیدری، حامد (1393)، مبانی دانش محیط شناسی راهبردی (مفاهیم، تئوری‏ها، فنون و کاربردها)، تهران: انتشارات صفار.
    • میرشاه‎ولایتی، فرزانه، نظری‎زاده، فرهاد (1396)، مفاهیم و روش‏های دیده‎بانی فناوری، تهران: مؤسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    • میرشاه ولایتی، فرزانه، نظری زاده، فرهاد (1389)، پویش محیطی، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Blanco, S., & Lesca, N. (2003). From weak signals to anticipative information: learning from the implementation of an information selection method. In Proceedings of the International Conference In Search of Time (Isida) (pp. 197-210). Palermo, Italy,: May 8-10, 2003. – Palermo : F.Orlando, 2003.
    • Bracken, Paul; Bremmer, Ian; Gordon, David. (2008). How to build a warning system, Managing Strategic Surprise: Lessons from Risk Management and Risk Assessment,. Cambridge University Press.
    • Cay Linh, Fang Caroline, Hermansson Henrietta, (2010). Master thesis Weak signals and future strategic uncertainties, Lund University, School of Economics & Management.
    • Choo, C. W. (1999). The Art of Scanning the Environment. Bulletin of the American Society for Information Science. 22 (8).
    • Conway Maree. (2009). Environmantal Scannning: what it is and how to do it?, Thinking Futures, pp 70-91.
    • Costa, J. (1995). An Empirically-Based Review of the Cconcept of Environmental Scanning. International Journal of Contemporary Hospitality Management, (7), 4-9.
    • Hamel G. & PrahaladK. (2005), Strategic Intent, Journal of Harvard Business Review, (83,7), July–August 2005, 148-161.
    • Hiltunen, E. (2008). Good sources of weak signals: A global study of where futurists look for weak signals. Journal of Futures Studies, 12 (4) , 21-44.
    • Hines, Andy., Bengston, David N., Dockry, Michae J. & Cowart, Adam. (2018). Setting Up a Horizon Scanning System: A U.S. Federal Agency Example, World Futures Review 1–16.
    • Kott, A., (2008). Battle of Cognition: the future information-rich warfare and the mind of the commander, praeger security international Westport, Connecticut, London.
    • Kuosa Tuomo. (2014). Towards Strategic Intelligence – Foresight, Intelligence, and Policy-Making, Print Best, Viljandi, Estonia.
    • Marrison, James L., (2002). Monitoring Taxonomy, Association for Institutional Research.
    • Mendonça, S., Cardoso, G., & Caraça, J. (2012). The strategic strength of weak signal analysis. Futures, 44 (3) , 218-228.
    • Mendonca, S, Pina e Cunha, M., Kaivo-Oja, J., & Ruff, F. (2004). Wild cards, weak signals and organizational improvisation. Futures, 36 (2), 201-218.
    • Peterson, J. L. (1997). Out of the Blue: Wild Cards and Other Big Future Surprises. How to Anticipate and Respond to Profound Change. Washington, DC: The Arlington Institute.
    • Robinson Craig V. and, Simmons, John E.L. (2017). Organizing environmental scanning: Exploring information source, mode and the impact of firm size, Long Range Planning, 1-14.
    • Schwartz, Peter, Randall, Dough, (2007). Ahead of Curve: Anticipating Strategic Surprise, Chapter 9 in book by Francis Fukuyama, Blindside: How to Anticipate Forcing Events and Wild Cards in Global Politics, (Brookings, 2007)
    • Yarhi-Milo, K. (2014). Knowing the Adversary: Leaders, Intelligence, and Assessment of Intentions in International Relations, Princeton University Press.
    • Zhang, X., Majid, S., & Foo, S. (2011). The Contribution of Environmental Scanning to Organizational Performance. Singapore Journal of Library & Information Management , Volume 10.
مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 5، شماره 19
آذر 1400
صفحه 39-80

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار