معماری علم، فناوری و نوآوری جمهوری اسلامی‌ایران به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی‌ در افق 1440

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری مدیریت راهبردی آینده پژوهی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران؛ نویسنده مسئول

2 عضو هیات علمی و استاد دانشگاه جامع مالک اشتر

3 عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشکده سیاست‌گذاری

4 هیات علمی و استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی

چکیده

دستیابی به مرجعیت علمی‌به‌عنوان زیرساختی برای تحقق تمدن نوین اسلامی‌طی 40 تا 50 سال آینده، نیازمند طرحی منسجم، همه‌جانبه و کلان مبتنی بر تصویر مطلوب ممکن و مستلزم جامعیت، یکپارچگی، انعطاف­پذیری و تعامل پذیری در قالب معماری علم، فناوری و نوآوری (نفع) است. هدف این تحقیق معماری نفع ج.ا.ا به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی‌در افق 1440 است. پژوهش حاضر که بر اساس هدف، کاربردی-توسعه­ای و به لحاظ روش، توصیفی و پیمایشی است، با انجام مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و مصاحبه­های اکتشافی، چارچوب معماری «نفع» را از بین چارچوب­های موجود انتخاب و ادبیات مربوط را تدوین کرده است. مفاهیم و مولفه­ها با استفاده از تحلیل محتوا و به روش استقرایی استخراج شد و از روش نمونه‌گیری قضاوتی هدفمند و ابزار پرسشنامه و مصاحبه نیمه هدایت شده، بازخورد لازم دریافت شد و مولفه‌های مربوط استخراج شد. شاخص روایی محتوایی بالای0.7 و آلفای کرونباخ حداقل0.899 بود. در نهایت با توجه به چارچوب معماری منتخب، ابعاد معماری، مولفه­ها، مفاهیم و گویه­های مربوط، معماری «نفع» ج.ا.ا به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی‌در افق 1440 در 24 سلول توصیف شد. براساس نتایج تحقیق، اقتدار مهم‌ترین وجه در تصویر نفع و مرجعیت علمی‌ج. ا. ا در افق 1440 است که بایستی به‌عنوان نقطه کانونی تمامی‌اهداف کلان، اقدامات ملی، تدابیر، سیاست­ها و راهبردهای نفع کشور قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Architecture of Science, Technology and Innovation of the Islamic Republic of Iran In order to Achieve Scientific Authority in Horizon 1440

نویسندگان [English]

  • برزگر Barzegar 1
  • Mohammad Mahdinejhad noori 2
  • Mahdi Fateh rad 3
  • Mohammad Mahdi Zahedi 4
1 Graduated in Futures group of strategic management faculty of Supreme National Defense University, Tehran, Iran. responsible author
2 Associate Professor of Malek ashtar University
3 Professor in Sharif Industrial university
4 . Professor in Kerman university
چکیده [English]

Achieving scientific authority as an infrastructure for the realization of new Islamic civilization over the next 40 to 50 years requires a transparent, coherent, comprehensive and macro plan in the base of a possible desired image, and needs integrated, flexiblity and Interactivity in the form of science, technology and innovation (STI) architecture. The purpose of this research is the STI architecture of I. R. Iran in order to achieve scientific authority in horizon 1440.
This research which is applied-development based on Purpose and descriptive and survey in terms of method, has developed STI architectural framework by combining of library studies and field and validated by Delphi method. Then concepts and categories were formed  using content and concept analysis, the feedback received by snowball method, questionnair and semiguided interview tools and the relationships were interpreted. The main dimentions of STI architecture includes basics and values; possible desired image of STI and scientific authority in horizon; roles; atributies and capabilities; required Structure; and relationship between components and structure, and global and national megatrends were drafted. Contekt validity index (CVI) was over0.7 and Cronbach’s alpha was at least 0,899. Finally the STI architecture of I. R. Iran in order to achieve scientific authority in horizon 1440 was described in 24 cells. Eccordingly authority is the most important aspect in the image of STI and scientific authority in horizon1440 which must be the focal point of all macro goals, national actions, measures and STI policies.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Architecture of Science
  • Technology and Innovation (STI)
  • Scientific Authority
  • Horizon 1440
  • فهرست منابع و مآخذ

    الف. منابع فارسی

    • قرآن مجید، ترجمه حضرت آیت الله مکارم شیرازی.
    • حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) (1396)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در سایت: Khamenei.ir
    • رضایی، رضا (1385)، ارائه روشی برای ارزیابی عماری سازمانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه واحد علوم و تحقیقات، دانشکده فنی و مهندسی، تهران.
    • رهبر، فرهاد؛ حسین زاده، حسن؛ نادری منش، حسین؛ محققی، محمدعلی؛ چهار دولی، عباس (1395)، تدوین الزامات دستیابی جمهوری اسلامی‌ایران به مرجعیت علمی‌در جهان، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
    • شمس، فریدون؛ نیکوفر، حمیدرضا؛ فتح الهی، علی (1384)، گزارش پروژه تدوین چارچوب ملی معماری سازمانی ایران، دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی، کمیته فنی معماری اطلاعات.
    • شورای عالی انقلاب فرهنگی (1388)، سند تحول راهبردی علم و فناوری، تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی.
    • فاتح راد، مهدی؛ برزنونی، محمدعلی؛ حسنی آهنگر، محمدرضا؛ محمدی، ابولفضل؛ نجاران طوسی، حامد (بهمن 1396)، رساله دکتری، طراحی الگوی دانشگاه تراز انقلاب اسلامی ‌مبتنی بر اندیشه های امامین انقلاب اسلامی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران.
    • فانح راد، مهدی و نقوی، محمدحسین، (1393)، دانشگاه حکمت بنیان قلب الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت، نشر الگوی پیشرفت، وابسته به مرکز الگوی ایرانی اسلامی‌پیشرفت، تهران.
    • فیاض، ایراندخت و افشار کهن، زهرا (1390)، گذری بر بسترهای فرهنگی مرجعیت علمی، مجموعه مقالات همایش ملی آموزش در ایران 1404، تهران، پژوهشکده سیاست‌گذاری علم، فناوری و صنعت.
    • قاسم‌نژاد مقدم، نیما (بهمن 1386)، فرایند معماری سازمانی، مجله تدبیر، شماره 189.
    • قوام آبادی، غلامحسین؛ عبدالحسین­زاده، محمد؛ مرتضوی­نژاد، سید مهدی؛ نوروزی، سمیه؛ جوادی، مجتبی؛ نانی، سعید (1394)، الگوی مرجعیت علمی‌در جمهوری اسلامی‌ایران بر اساس بیانات مقام معظم رهبری، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 68.
    • کشتکار، مهران و حاتمی، حمیدرضا (1394)، الگوی مفهومی‌مشارکت سازمان یافته مردمی ‌برای تحقق استحکام ساخت درونی قدرت نظام، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 69.
    • گودرزی، غلامحسین و رودی، کمیل (1390)، تبیین مرجعیت علمی‌برای نهادهای علمی‌کشور با رویکرد تئوری مفهوم سازی بنیادی، سیاست علم و فناوری، شماره 14.
    • لطیفی، میثم؛ میرزایی هاوشکی؛ محمد حسن؛ طهماسبی بلوک آباد، رضا؛ جوادی، مجتبی (1397)، استخراج و اولویت­بندی راهبردهای نیل به مرجعیت علمی‌ج.ا.ا با روش تحلیل عملکرد-اهمیت، فصلنامه راهبرد، سال بیست و هفتم، شماره 86.
    • محترمی، امیر؛ خداداد حسینی، سیدحمید؛ الهی، شعبان (پاییز 1393)، ارائه چارچوبی برای معماری نظام نوآوری فناوری اطلاعات با تاکید بر اشاعه فناوری، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال21، شماره79.
    • مخبر دزفولی، محمدرضا و همکاران (اسفند 1395)، طراحی الگوی پیاده سازی نقشه جامع علمی‌کشور، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • مصاحبه با دکتر چراخ. (ستاد کل نیروهای مسلح) (1396و1397)، الگوی پیشرفت علمی‌دانا، مصاحبه محقق.
    • مهدی­نژادنوری، محمد؛ برزگر، پیام؛ فاتح راد، مهدی؛ زاهدی، محمد مهدی (1399)، تدوین چارچوب معماری علم، فناوری و نوآوری به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی، فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، دوره4، شماره13.
    • شورای عالی انقلاب فرهنگی (1389)، نقشه جامع علمی‌کشور، تهران: ، قابل مشاهده در: http://nj.farhangoelm.ir

     

    ب. منابع انگلیسی

    • ESCAP (2016). Harnessing Science, Technology and Innovation for inclusive and Sustainable Development in Asia and the Pacific.
    • Fathian, Mahmood (2007). Application of Delphi Technique for Development of E-Readiness Assessment Model: A Study on Small and Medium Enterprises of Iran, IRMA International Conference.
    • Goyal, Ajay& Akhilesh, K.B. (2007). Interplay among innovativeness, cognitive intelligence, emotional intelligence and social capital of work teams. Team Performance Management, 13(7/8), pp. 206-226.
    • Schekkerman, J. (2003). How to Survive in the Jungle of Enterprise Architecture Frameworks: Creating or Choosing an Enterprise Architecture Framework, Trafford Publishing.
    • United Nations Conference on Trade and Development (2016). Science, Technology & Innovation Policy Review, Islamic Republic if Iran, United Nations Publications.
    • Vrijer, Ivo (2012). Scientific Authority in Decline? The Discussion about the HPV-Vaccination viewed through the Eyes of the Stakeholders, Master Thesis, University of Twene.
    • Zachman, J. (1987). The Zachman Framework for Enterprise Architecture, The Zachman Institude for Framework Advancement, (last opened: 14/02/2004).
    • Zachman, J. (1997). Enterprise Architecture: The Institude of the Century, Database Programming and Design, 10 (3).