مدل مدیریت ارزش‌بنیان اسلامی-ایرانی در بخش دولتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، ایران. نویسنده مسئول،

2 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به افق مدنظر در الگوی پایه چارچوب الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، مبنی‌براینکه ایران باید در افق 1444 دارای ویژگی‌های برجسته جامعه اسلامی و خاستگاه تمدن نوین اسلامی-ایرانی باشد، ازیک‌سو و ازسوی‌دیگر مسیر تحقق آن شامل پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه/کشور اسلامی و امت/تمدن اسلامی، است و اینکه در حال حاضر ما در مرحله دولت اسلامی قرار داریم، بنابراین یکی از موارد بسیار مهمی که برای پیاده‌سازی مناسب این مرحله (مرحله دولت اسلامی) و گذر از آن به مراحل بعد تا رسیدن به تمدن اسلامی ضروری است، برخورداری از سازمان‌هایی است که علاوه بر انطباق با ارزش‌های اسلامی-ایرانی، نمود عملی آن در عرصه کشور باشند. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف کشف، توصیف و تبیین مدل مدیریت ارزش‌بنیان اسلامی-ایرانی انجام گرفته است. بدین منظور با انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند با خبرگان و بهره‌گیری از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد، مدل مدیریت ارزش‌بنیان اسلامی-ایرانی ظهور یافت. در همین رابطه نظریه مدیریت ارزش‌بنیان اسلامی-ایرانی چهار گروه از ارزش‌ها تحت عنوان ارزش‌های مبنایی؛ ارزش‌های نهادی؛ ارزش‌های حمایتی و ارزش‌های متعالی را در سازمان‌های دولتی ایران مطرح می‌نماید که در چهار بُعد سازمانی بستر و زمینه؛ کنشگران؛ ساختار و فرآیندها و هدف‌ها دسته‌بندی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Islamic-Iranian Value-Based Management Model in Iran's Public Sector

نویسندگان [English]

  • ali reza mirakhori 1
  • Kumars Ahmadi 2
  • Mir Ali Seyyed Naghavi 3
  • Adel Salavati 2
1 Ph.D. in Public Management, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Iran
2 Assistant Professor, Department of Management, College of Humanities, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
3 Associate professor of Public Administration, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

According to the horizon of 2066 (1444), Iran should have the prominent features of the Islamic community and is the origin of the modern Islamic-Iranian civilization, where the path of realization includes five steps of Islamic Revolution, Islamic system, Islamic state, Islamic society/Islamic nation, and Islamic Ummah/civilization. Currently, Iran is at the stage of Islamic state regarding the desired horizon in the basic pattern of the Islamic-Iranian Model of progress. While conforming to the Islamic-Iranian values, benefiting from organizations that their practical representation is in the country is considered as one of the most important cases for the proper implementation of this stage (the stage of Islamic state) and the transition to the next stages until reaching the Islamic civilization. Therefore, the present study aimed to discover, describe, and explain the model of value-based management of the Islamic-Iranian valued. The Islamic-Iranian value-based management model was developed by conducting semi-structured interviews with experts and using the grounded theory. In this regard, the theory of the Islamic-Iranian value-based management suggests four groups of values including core values, institutional values, supportive values, and transcendental values in the governmental organizations of Iran, which are categorized in four organizational dimensions of the context, actors, structure and processes, and goals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • value
  • Value-Based Management
  • Islamic-Iranian Value-Based Management
  • Islamic-Iranian Model of progress
  • الف. منابع فارسی

    • احمدی، سید علی‌اکبر؛ دارائی، محمدرضا؛ میرآخوری، علیرضا و مبارکی، لیلا (1393). مهندسی مدیریت جانشین‌پروری؛ طراحی، ساخت و اجرای الگوی جانشین‌پروری در سازمان‌های ایرانی. کرج: نشر آموزش کشاورزی.
    • الوانی، سیدمهدی (1377). ضرورت تدوین منشور اخلاقیات سازمانی و ارایه یک الگوی تطبیقی در مدیریت دولتی. فصلنامه تحول، 5(19)، 50-59.
    • باپیری، امیر علی و کمربیگی، خلیل (1392). نگرشی به روحیه‌ی ایثارگری و انتظار از ایثارگران. فرهنگ ایلام، 14(38 و 39)، 1-22.
    • بزازیان، سعید و بشارت، محمد علی (1388). مقایسه هوش هیجانی، سلامت روانی و جسمانی مشاغل مختلف. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 3(1)، 7-26.
    • بلانچارد، کن و اوکانر، مایکل (1393). مدیریت از راه ارزش‌ها. (مترجم: حمید رضا فرتوک‌زاده) تهران: فرا.
    • پهلوان، چنگیز (1374). مشروعیت دولت مدرن. کیان، (25)، 36-42.
    • چلادورای، پاکیناتان (1387). مدیریت منابع انسانی درورزش و تفریحات سالم. (مترجم: مهدی طالب پور و صمد لعل بذری) مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
    • حاجی صادقی، عبدالله (1383). آسیب‌شناسی ارکان انقلاب اسلامی. فصلنامه حصون، (2)، 163-217.
    • حسن‌پور، اکبر، عباسی، طیبه و هادی‌پور، امیر (1396). شناسایی و اولویت‌بندی شیوه‌های نهادینه‌سازی اخلاق در سازمان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 12(1)، 1-11.
    • حسن‌زاده، علی (1379). بررسی عوامل مؤثر بر فقر (مطالعه موردی ایران). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 3(4-5)، 135-183.
    • حسینی تلی، بتول و کوزه‌گر کالجی، لطفعلی (1395). آرمان‌های متعالی انسانی: نیل به مقام خلیفه‌اللهی، معرفت الهی، عبودیت از منظر قرآن کریم. پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت؛ الگوی پایه پیشرفت (ص. 1-18). تهران: مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت.
    • حسینی، سید محمدرضا (1396). عوامل تهذیب نفس در نگاه ملاصدرا. دو فصلنامه علمی-پژوهشی حکمت صدرایی، 6(1)، 87-96.
    • حیدری نهند، علیرضا (1385). امانتداری در فرهنگ اسلامی. مبلغان(79)، 72-80.
    • خامنه‌ای، سیدعلی (1391). مطالعه بیشتر درباره «تمدن نوین اسلامی». بازیابی از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مدظله‌العالی): http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21453
    • خامنه‌ای، سیدعلی (1392). الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی. تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
    • خط حزب الله (1395). خیانت اشرافی‌گری. هفته‌نامه خبری-تحلیلی نمازهای جمعه، مساجد و هیات‌های مذهبی، (41)، 1-4.
    • دانایی‌فرد، حسن و الوانی، سید مهدی (1390). گفتارهایی در فلسفه تئوری‌های سازمان دولتی. تهران: انتشارات صفار.
    • درویش، حسن و رمضانیان فهندری، هادی (1397). مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی. نشریه هدایت و بازپروری، 4-42.
    • دمشناس، سید عباس (1385). مدیریت و ادبیات: ویژگی‌های اخلاقی مدیران. میثاق مدیران،(12)، 56-59.
    • دنهارت، رابرت بی (1393). نظریه‌های سازمان دولتی. (مترجم: سیدمهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد) تهران: انتشارات صفار.
    • دفتر منویات ولایت مرکز راهبردی فرماندهی کل قوا. (1391). نمایه فرمایشات موضوعی مقام معظم رهبری در خصوص فرآیند تحقق اهداف انقلاب اسلامی. تهران: مرکز راهبردی فرماندهی کل قوا.
    • رحمان‌سرشت، حسین (1393). تئوری‌های سازمان و مدیریت؛ از تجدد گرایی تا پساتجددگرایی (نسخه ویرایش دوم، جلد اول). تهران: نشر دوران.
    • رضائی، رمضان و رفیعی، یدالله (1393). تطبیق معنایی شجاعت در قرآن و فرهنگ جاهلی. فصلنامه مطالعات قرآنی، 5(17)، 27-46.
    • رفیع‌پور، فرامرز (1378). آنومی یا آشفتگی اجتماعی. تهران: انتشارات سروش.
    • روشن ضمیر، محمد ابراهیم و فیروزی، نعمت‌الله (1393). نقش خدامحوری و مؤلفه‌های آن در مدیریت فرهنگی. آموزه‌های قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی،(20)، 29-52.
    • سدیدپور، سعید سادات، سنجقی، محمد ابراهیم و شیرازی، حسین (1394). الگوی حکومت مردم‌سالاری دینی مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری. فصلنامه علمی-پژوهشی مدیریت اسلامی، 23(3)، 71-94.
    • سعیدی‌کیا، مهدی (1386). اصول و مبانی کارآفرینی (جلد چاپ ششم). تهران: انتشارات کیا.
    • سنگری، نگین (1393). ارزش و پاداش از دیدگاه اسلام. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    • شهرام‌نیا، امیرمسعود و نظیفی نائینی، نازنین (1392). تعامل و تقابل ملی‌گرایی و اسلام‌گرایی در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران. فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، 2(5)، 198-217.
    • صنیعی، محمدحسین و اکرمی، سیدمهدی (1396). بررسی جایگاه قانون و قانون‌گرایی. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 1(3)، 29-47.
    • عریضی میبدی، سید مرتضی (1395). راهبرد هوشمند ظلم ستیزی امام سجاد(ع). پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت؛ الگوی پایه پیشرفت (ص. 1-16). تهران: مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت.
    • عظیمی شوشتری، عباسعلی (1384). نقش ولایت فقیه در حفظ ارزش‌ها. فصلنامه حصون، (3)، 100-128.
    • علی احمدی، علیرضا و علی احمدی، حسین (1383). مدیریت ارزشی با تکیه بر ارزش‌های اسلامی. تهران: انتشارات تولید دانش.
    • ·         عنایتی، ترانه و داوودی، مریم (1395). شناسایی و ارزیابی ابعاد یادگیری سازمانی در یک سازمان دولتی. فصلنامه مطالعات منابع انسانی، 6(19)، 147-169.
    • فروزنده دهکردی، لطف‌الله و نوابی‌نژاد، افتخار السادات (1388). گزیده نکات مدیریتی در نهج‌البلاغه. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
    • فهیمی، گلی (1390). بررسی رابطه نظام ارزشی معلمان و دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 1388-1389. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی. دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور تهران.
    • لطیفی، میثم و سعدآبادی، حسن (1393). پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهره مدیریت جهادی. راهبرد فرهنگ، (28، 91-122.
    • محمدی، محمود (1392). اسلام‌گرایی: گفتمان مقاومت. فصلنامه جامعه‌شناسی تاریخی، 5(2)، 71-91.
    • مرادی، مرتضی و سوری، شیوا (1396). بررسی نقش میانجی نگرش‌های فردی در تأثیر توانمندسازی سازمانی بر رفتار مشتری‌مدارانه. فصلنامه مطالعات منابع انسانی، 6(24)، 25-48.
    • مصدق‌راد، علی‌محمد، فیاض‌بخش، احمد و امینی، فتانه (1396). چالش‌های تدوین برنامه استراتژیک در سازمان بهزیستی کشور. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 11(5)، 518-531.
    • مصطفی‌پور، حجه‌الاسلام (1393). موضوع و قلمرو شورا در قرآن و سنت. موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان، 99-100.
    • معصومی، هادی (1395). تبیین مفهوم معنویت در رهبری سازمان‌ها از منظر رویکرد غربی و اسلامی. ماهنامه پژوهش ملل، 1(9)، 99-108.
    • ملکی‌فر، عقیل، ملکی‌فر، سیاوش و فخرایی، مرضیه (1393). آینده‌پژوهی و هنر آینده‌گرا. تهران: سوره مهر.
    • میرآخوری، علیرضا (1392). تدوین مدل تفکر استراتژیک براساس الگوی اسلامی-ایرانی (مطالعه موردی اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت MBA. دانشگاه پیام نور مرکز دماوند.
    • میرشاه ولایتی، فرزانه (1388). راهنمای عملی تدوین چشم‌انداز: مبانی، دیدگاه‌ها و فرآیندهای تدوین چشم‌انداز. مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی-مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    • نکوئی مقدم، محمود و بهشتی،فر، ملیکه (1386). سازمان‌های یادگیرنده. تهران: پارسا.
    • نیومن، ویلیام لاورنس (1392). شیوه‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کیفیو کمی (جلد اول). (مترجم: حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی) تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
    • هچ، ماری جو و کانلیف، آن ال (1389). نظریه سازمان: مدرن، نمادین-تفسیری و پست مدرن. (مترجم: حسن دانایی‌فرد) تهران: انتشارات مهربان نشر.
    • همتی، رویا (1394). بررسی رابطه نظام ارزشی با مدیریت دانش (مورد مطالعه: کارکنان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری). پایان نامه کارشناسی ارشد رشته امور فرهنگی. دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان واحد خوراسگان.

     

    ب. منابع لاتین

    • Gibson, W., & Brown, A. (2009). Working With Qualitative Data. SAGE Publications.
    • Glaser, B. G., & Holton, J. (2007). Remodeling grounded theory. Historical Social Research/ Historische Sozialforschung, Supplement, 47-68.