تعیین معیارها و ارزیابی عملکرد شبکه های تلویزیونی سیما با استفاده از روشهای تصمیم گیری چندمعیاره فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزش محیط‌زیست، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران

2 دانشجوی دکتری آموزش محیط‌زیست، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران(نویسنده مسئول)

3 استاد گروه آموزش محیط‌زیست، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران

4 استادیار گروه برنامه‌ریزی محیط‌زیست، دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران،تهران

چکیده

       رسانه ملی در کشور ما به­عنوان دانشگاهی عمومی وظیفه خطیر اطلاع­رسانی، آموزش همگانی و فرهنگ­سازی را بر عهده دارد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه و اجرای مدلی برای ارزیابی عملکرد شبکه‌های تلویزیونی و رتبه‌بندی آنها بر اساس معیارهای استخراج شده از مطالعات مختلف و نظرات خبرگان در حوزه صداوسیما بوده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی و نوع آن کاربردی است. در این پژوهش، ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع‌آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه‌ای و الکترونیکی و مقالات صورت پذیرفت. در ادامه به منظور انتخاب شبکه­های تلویزیون صداوسیما، براساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش‌های قبلی، ابعاد و معیارهای پیشنهادی مشخص شد. سپس مقایسات زوجی ابعاد و معیارها به کمک 20 نفر از کارشناسان متخصص رسانه، با استفاده از روش FAHP صورت پذیرفته است. مبنای ارزش‌گذاری آنها براساس تجربیات و مطالعات آنها می‌باشد. پس از انجام مقایسات زوجی، وزن هر کدام از ابعاد و معیارها به دست آمد. در ادامه با استفاده از ترکیب روش‌های FAHP و FTOPSIS  به الویت‌بندی شبکه‌ها پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که شبکه‌های سه، یک و دو سیما با اختصاص ضریب نزدیکی‌های 8033/0، 6383/0 و 6219/0 به‌ترتیب بهترین عملکرد را بر اساس مجموع معیارهای ارزیابی داشته‌اند. از آنجا که به لحاظ عملکرد نیز نقاط قوت و ضعف عملکردی شبکه‌های سیما در اجرای مدل استخراج می‌شود، نتایج پژوهش می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی اهداف برای بهبود عملکرد شبکه‌های تلویزیون قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining and Evaluating the Criteria of ICTs Using Fuzzy Multi-criteria Decision Making Methods

نویسندگان [English]

  • Maryam Larijani 1
  • mostafa naderi 2
  • Seyed Mohamad Shobeiri 3
  • Lobat Zebardast 4
1 Assistant Prof., Department of Environmental Education, Faculty of Educational Sciences, Payame Noor University, Tehran
2 . PhD Student in Environmental Education, Faculty of Educational Sciences, Payame Noor University, Tehran
3 Prof., Department of Environmental Education, Faculty of Educational Sciences, Payame Noor University, Tehran
4 . Assistant Prof., Department of Environmental Planning, Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran
چکیده [English]

The purpose of the present study was to present and implement a model to evaluate the performance of television networks and rank them based on criteria extracted from various studies and opinions of audiovisuals.Research Method The research is descriptive-analytical and its nature is applied.In this research, the theoretical framework of research was first collected through gathering information through library and electronic resources and articles.Then, in order to select audiovisual TV networks, based on the expert opinions and review of previous research, the proposed dimensions and criteria were identified.Then, pairwise comparisons of dimensions and criteria were carried out with the help of 20 expert media experts using FAHP method.Their evaluation is based on their experiences and studies.After paired comparisons, weights for each dimension and criterion were obtained.Then, prioritizing the networks using a combination of FAHP and FTOPSIS methods.The results show that three-, one-, and two-dimensional networks had the best performance, respectively, on the basis of the set of evaluation criteria.Since the performance strengths and weaknesses of SIMA networks in the implementation of the model are also extracted in terms of performance, the results of the research can be the basis for planning and prioritizing goals to improve the performance of television networks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Performance Evaluation
  • National Media
  • Television Networks
  • Fuzzy Multi-criteria Decision Making
  • الف. منابع دینی

    • آریایی نیا، مسعود ( 1389 )، سیاست رسانه‌های شده، ارتباطات در آینده دموکراسی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    • اتکینسون، دیوید و دیگران (1384)، رادیووتلویزیونخدمتعمومی:چالشقرنبیست و یکم، ترجمه مرتضی ثاقب فر، انتشارات سروش.
    • اکبرزاده جهرمی، سید جمال الدین (1394)، پیامدهای همگرایی اینترنت و تلویزیون بر سیاستگذاری رسانه‌های در ایران، فرهنگ ارتباطات، 17(66)، 7-45.
    • آهنی، زهرا؛ طباطباییان، امینه؛ بورقانی، سیّد حبیب الله ؛ فراهانی، سهیلا (1394)، پیوست رسانه‌های فرهنگ علم و فناوری، چهارمینکنفرانسالگویایرانیاسلامیپیشرفت، تهران.
    • باصری، احمد (1389)، کارکرد عملیات روانی رسانه‌های در انتخابات دهم مطالعه موردی بی.بی.سی فارسی، فصلنامه عملیاتروانی، شماره 27.
    • بختیاری، حسین (1397). طراحی مدل ارزیابی و رتبه‌بندی شبکه‌های استانی صدا‌و‌سیما با رویکرد تصمیم‌گیری چند‌معیاره. فصلنامه پژوهش های ارتباطی، دوره 25، شماره 94 - شماره پیاپی 2، ص 79- 101.
    • ﺑﺨﺘﻴﺎرى، م. (١٣٩٢)، ﻣﻴﺰان ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺷﺒﻜﻪ­ﻫﺎى اﺳﺘﺎﻧﻲ و ﻣﺤﻠﻲ ﺳﻴﻤﺎ و ﻣﻴﺰان رﺿﺎﻳﺖ آﻧﻬﺎ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ­ﻫﺎ، ﻣﺮﻛﺰ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ و ﺳﻨﺠﺶ اﻓﻜﺎر ﺻﺪا وﺳﻴﻤﺎ، ﺗﻬﺮان.
    • پوری، احسان؛ عنایتی، زهرا ( 1393)، مطالعه تطبیقی کارکرد رسانه­های اجتماعی در صدا و سیما و شبکه بی بی سی فارسی، فصلنامه رسانه، سال 25، شماره 1، ص 61- 78.
    • جهانشاهی، امید (1394)، رسانه­های اجتماعی و استراتژی­های نوظهور رسانه­های جریان اصلی،رسانه، 26 (101).
    • حیدریان میرزایی، احمد؛ آتشبار، شوکت؛ ازم، فاطمه؛ نادریان جهرمی، نادر؛ سلطان حسینی، محمد (1393)، تحلیل محتوای برنامه­های ورزشی صداوسیما با تاکید بر مولفه­های ورزشی (مطالعه موردی: استان‌های لرستان، مرکزی، اصفهان)، فصلنامه مدیریت ارتباطات در رسانه­های ورزشی، سال 2، شماره پیاپی 6، ص 30- 40.
    • خاشعی، وحید (1390)، مدیریت رسانه، د فتر مطالعات و برنامه­ریزی رسانه­ها، تهران.
    • خانیکی، هادی (1394)، مباحثی پیرامون سیاستگذاری در حوزه رسانه و ارتباطات جمعی پیشنهادی برای برنامه ششم توسعه: جامعه شبکه­ای و الزامات آن، مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی ، شماره مسلسل 14476، تهران.
    • خجسته باقرزاده، حسن؛ علوی وفا، سعید (1393)، طراحی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری سرمایه­های انسانی رسانه ملی، فصلنامه رسانه، سال 25، شماره 1، ص 41- 60.
    • خنیفر، حسین (1384)، ارائه الگوی مدیریت بومی مبتنی بر دیدگاه امام علی (ع) با استفاده از مدل مفهومی سه شاخگی، فصلنامهفرهنگمدیریت، شماره 8.
    • دمیرچی، رضا؛ علیپور، میثم؛ سیاهکالی، محسن ( 1394)، نقش شبکه استانی صدا و سیمای مرکز قزوین در توسعه اقتصادی استان، کنفرانس بین المللی مدیریت، فرهنگ و توسعه اقتصادی، کد COI مقاله:  MCED01_181
    • دیوید، ف. (1393)، مدیریت استراتژیک، مترجم م. اعرابی و م. تقی­زاده مطلق، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، تهران.
    • رشکیبانی، مهدی ( 1386)، طراحی الگوی مطلوب نظام مدیریت رسانه ملی (صدا و سیما) از دیدگاه متخصصان رسانه‌های کشور؛ فصلنامه ਱سانه، سال هجدهم، شماره 70، 18 ص.
    • رضایان قیه­باشی، احد؛ بیاتی، لیلا ( 1397)، سناریوهای حضور و فعالیت صداوسیما در فضای مجازی در افق 1407 (مطالعه موردی: صدا و سیمای استان چهار محال و بختیاری)، فصلنامه پژوهش های ا਱تباطی، سال 25، شماره 4 - شما਱ه پیاپی 96، ص 9- 39.
    • روشندل اربطانی، طاهر؛ زارع، مهسا (1398)، شناسایی و رتبه­بندی عوامل مؤثر بر افت مخاطبان تلویزیون جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه رسانه، سال 30، شماره 1، ص 21- 38.
    • ساروخانی، باقر (1385)، جامعه‌شناسی ارتباطات، تهران، اطلاعات، چاپ هفدهم، ص83.
    • شمسایی­نیا، رامین و فرقـانی، محمدمهدی (1395)، تعامـل رسانه­های جمعی و فناوری­های نوین ارتباطی بازنمایی اقتصاد مقاومتی در فضای مجازی، مطالعات رسانه­های نوین، 10، 212-263.
    • ﺻﻠﻮاﺗﻴﺎن، ﺳﻴﺎوش؛ خوش­بیان، ابوذر (1397)، تدوین راهبردهای مطلوب برای شبکه­های تلویزیونی استانی صداوسیما از دیدگاه مدیران رسانه ملی و کارشناسان رسانه؛ مجله رسانه، سال 29، شماره 2، ص 9- 30.
    • طوفان، مسعود(1398)، نظام ارتباطی، برنامه­ریزی و توسعه در ایران؛ ارائه یک چارچوب؛ فصلنامه رسانه، سال 30، شماره 1، ص 77- 99.
    • عقیلی، سید وحید؛ اصفهانی، علی (1394)، نقش تلویزیون در ایجاد و تقویت فضای عمومی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه خبـرگان ارتباطی و مدیـران رسـانه، فصلنامه رسانه؛ سال 26، شماره 2،  ص 119- 140.
    • علیخانی، مهدی (1392)، بررسی ثاثیر افزایش شبکه­های تلویزیونی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بر رضایت مخاطبان در سه گروه سنی نوجوان، جوان و میان­سال، پایان­نامه کارشناسیارشددانشگاهتهران.
    • کوثری، مسعود؛ آذری، سید حسن (1394)، تنوع فرهنگی ایران و الزامات سیاستگذاری رسانه‌های (مطالعة موردی شبکه‌های استانی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ‌ایران؛ فصلنامه رسانه، دوره 26، شماره 1، ص 5- 24.
    • گل­بخشی، حسن (1392)، بررسی میزان مخاطبان و ظرفیت­های رسانه­های ملی در فضای مجازی، پژوهش­های ارتباطی، 20(4)، 9-35.
    • گید نز، آنتونی (1388)، تجددوتشخص؛جامعه وهویتشخصیدرعصرجدید، ترجمه ناصر موفقیان، نشرنی، تهران.
    • محسنیان­راد، مهدی و امیررضا سپنجی (1390)، مخاطبان منفعل یا افراد گزینشگر آن سوی رسانه­ها؟ کنکاشی تطبیقی در متون و نظریه­های ارتباطی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شمارة 1.
    • مشبکی، اصغر و بختیاری، حسین (1390)، بررسی مسئولیت اجتماعی سازمانی در رسانه ملی. فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، 18 (66).
    • میرزایی اهرنجانی، حسن و محمد علی سرلک (1384)، نگاهی به معرفت­شناسی سازمانی: سیرتحول، مکاتب و کاربرد های مدیریتی، فصلنامه پیک نور علوم انسانی، شماره 3.

    ب. منابع لاتین

    • Adler, M. (1985). Stardom and talent. American Economic Review, 75. 2018; 17:1015-19.
    • Albarran, Alanlb. (2002). Management of electronic media, (2nd Ed.),Belmont, CA, Wadsworth.
    • Albarran, Alanlb. (2008). Handbook of media management and economics.
    • Andreescu, C. (2010). The Management of Media Organizations – from Theory to Practice, Ovidius University Annals, Economic Sciences Series.
    • Antocia A, Bonellibcd L, Paglierid F, Reggianief T, Sabatini F. Civility and trust in social media. Journal of Economic Behavior & Organization. 2019; 160 (2): 83-99.
    • Axner, Marta, (2013). Public Religions inSwedish MediaA Study of Religious Actors on Three Newspaper, Debate Pages 2001– 2011, Uppsala University, for the degree of Doctor of Philosophy (Faculty of Theology)
    • Becker, V. & Gambaro, D. (2015). Impact of Digital Media on Brazilian TV: Ratings Drop and Higher Turnover , Palabra Clave [online], Vol.18, n.2.
    • Carpentier, Nico et al (2007), Multitheoretical Approaches to community Media: Capturing Specificity and Diversity, at Community Media International Perspectives, Edited by Linda K. Fuller, PALGRAVE MACMILLAN.
    • Coleman, Stephen and Ross, Karen (2010). the media and the public, Wiley- Blackwell.
    • Des Freedman, (2006). Dynamics of power in contemporary media policy-making, Goldsmiths College, university of London.
    • Des Freedman, (2008). The politics of media policy, Cambridge, UK, Polity Press, ISBN 978 - 07456-2842.
    • Dimmick, J. & Rothenbuhler, E. (1984). the theory of theniche: Quantifying competition among media industries, Journal of Communication, 34.
    • Doyle, G. (2004). Changes in media ownership. Sociological Review, 13(3).
    • Doyle, G. (2016). Resistance of channels: television distribution in the multiplatform era, Telematics and Informatics, 33(2).
    • Glenn, C. J. & Gordon, J. T. (2009). Introduction to the Futures Research Methods Series v3, The Millennium Project, Futures Research Methodology.
    • Hall, S.A. (2010) The Social Inclusion of Young Adults with Intellectual Disabilities: A phenomenology of their Experiences, Educational Administration: Thesis, Dissertations and Student Research. Paper18
    • Hasebrink, U., Jensen, K. B., Bulck, v. d. H., Hölig, S. & Maeseele, P. (2015). Changing Patterns of Media Use across Cultures: A Challenging for Longitudinal.
    • Ling, j., Yue, zh. (2015). Research on the Displacing Effect of the Internet on the Traditional Media”International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 5.
    • Marvasti, A. (2001). The U.S. motion pictures industry: an empirical approach, Review of industrial Organization, 19 (1).
    • Nanda, S. & Warms, R. (2014). Cultural Anthoropology. U. S. A: Wadsworth.
    • Napoli, P.M. (2003), Audience Economics: Media Institutions and the Audience Marketplace.
    • Norris, D. G. (1992). Ingredient Branding: A Strategy Option with Multiple Benefi ciaries, Journal of Consumer Marketing, 9 (3).
    • Obregon, Rafael (2014). Social Media and Communication for Social Change – Towards an Equity Perspective, Handbook of Global Health Communication.
    • Osborn, B. (2000). Total Quality Management to the Media Organization. The Osborn University of Memphis.
    • Poggi, Jeanine (2014). Reuters Is the Latest to Try Reinventing News With Digital TV Service.
    • Rosen, S. (1981). The economics of superstars, American Economic Review, 71.
    • Sanchez-tabernero, A. (2005). Stategic Directions of Communication Business
    • Schultz, P. W. (2002). Environmental attitudes and behaviors across cultures, In W. J. Lonner, D. L. Dinnel, S.A.Hayes, & D. Sattler (Eds.), Online readings in psychology and culture. Bellingham: western Washington University, Department of Psychology, Center for Cross-Cultural Research. Retrieved from http://www.wwu.edu/culture.
    • Smith, A., Anderson, M.,( 2018). Social Media Use in 2018. Pew Research Center. Retrieved from http://www.pewinternet.org/2018/03/01/social-media-use-in-2018/.
    • Taylor, Lisa. (2002). From Ways of Life to Lifestyle, European Journal of Communication.Vol 14. No. 4.
    • Turow, J. (2009). Media Today; an introduction to Mass communications, 3rd Edition, RoutledgePulications.
    • Van Damme, K. & Courtois, C. & Afschrift, J. (2015). Serendipitous news consumption. A mixed-method audience-centred study on mobile devices, Conference abstract presented at Social Media and the Transformation of Public Space, Amsterdam, The Netherlands. Google Scholar.
    • Venkatesh, R. & V. Mahajan (1997). Products with branded components: An approach for premium pricing and partner selection, Marketing Science, 16(2).
    • Veronis suhler, Stevenson (2003). the communication industry forcast & report, veronis suhler Stevenson, [http://www. Veronissuhler.com/article_081103.html], (created: 2003; cited: 19 December 2003).
    • Wallace, W., Seigerman, A. & Holbrook, M. (1993). the role of actors and actress in the success of films: how much is a movie star worth?, Journal of Cultural Economics, 17 (1).
    • Westlund, O. (2008). From mobile phone to mobile device: News consumption on the go, Canadian Journal of Communication.
    • Wu, L., & Kane, G. C. (2016). Network-biased technical change: Evidence from enterprise social media adoption. Available at SSRN 2433113.