تدوین چارچوب معماری علم، فناوری و نوآوری به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت راهبردی، دانشیار دانشگاه جامع مالک اشتر و نویسنده مسئول

2 دانش آموخته دکتری مدیریت راهبردی آینده پژوهی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

3 دکتری فلسفه، استادیار دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت.

4 دکتری ریاضی، استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان

چکیده

دستیابی به مرجعیت علمی ‌به‌عنوان جلوه و زیرساختی برای تحقق تمدن نوین اسلامی‌طی 40 تا 50 سال آینده، نیازمند طرحی شفاف، منسجم، همه جانبه و کلان است که در آن عوامل اصلی تحقق مرجعیت، نقش، ویژگی و روابط بین آنها مبتنی بر تصویر مطلوب، ممکن است. تدوین چارچوب معماری علم، فناوری و نوآوری، نخستین و ضروری­ترین گام در این مسیر است که سبب ایجاد انسجام در دستیابی به مرجعیت علمی ‌و پرهیز از غفلت­های راهبردی می‌شود. پژوهش حاضر براساس هدف، کاربردی-توسعه­ای و به لحاظ روش، توصیفی و پیمایشی است. ابزار و روش گردآوری داده­ها شامل دو بخش کتابخانه‌ای و میدانی براساس مصاحبه با خبرگان امر، جمع‌بندی مباحث، خرد جمعی و پرسشنامه در قالب روش دلفی است. این تحقیق با هدف تدوین چارچوب معماری علم، فناوری و نوآوری به­منظور دستیابی به مرجعیت علمی، ضمن ارائه‌یک چارچوب معماری مبتنی بر تصویر مطلوب ممکن، مبانی ارزشی و ارکان جهت­ساز؛ نقش‌ها، ویژگی­ها، ساختار و روابط میان اجزا و ساختار نفع (نوآوری، فناوری و علم) را به‌عنوان دیدگاه­های چارچوب معماری معرفی نموده؛ به‌عنوان چارچوبی مرجع برای معماری نفع یا نظام‌های مشابه و زیر‌مجموعه­های آن قابل استفاده است. نتایج این تحقیق حاکی‌از‌آن‌است‌که تصویرپردازی مهم‌ترین مقوله در چارچوب معماری نفع است. تصویری که در آن تاثیر آرمان‌های مرجعیت علمی ‌بر جامعه و زیست‌بوم ایران مشاهده می‌شود، تحول بنیادین علمی ‌در چارچوب جهان بینی اسلامی به نفع کشور ایجادشده است که اقتدار جهانی، الهام بخشی و امنیت ملی ایران بواسطه قدرت علمی، در بالاترین حد خو،د بوجود خواهد آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development an Architecture Framework for Science, Technology and Innovation In order to Achieve Scientific Authority

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahdinejhad noori 1
  • Payam Barzegar 2
  • Mahdi Fateh rad 3
  • Mohammad Mehdi Zahedi 4
1 Associate Professor, Malek Ashtar University of Technology
2 Futures group of strategic management faculty of SNDU, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Research Institute for Science, Technology and Industry Policy, Sharif University of Technology
4 Professor, Kerman Graduate University of advanced Technology
چکیده [English]

Achieving scientific authority as a demonstration and infrastructure for the realization of modern Islamic civilization over the next 40 to 50 years requires a transparent, coherent, comprehensive and macro plan, based on the possible desirable image.
Development of architecture framework of STI is the first and most urgent step in this direction, ensures coherence in achieving scientific authority and avoids strategic negligence. The present research is applied-development based on Purpose, and in terms of method is descriptive and survey. The tools and method for collecting data are in two parts of literature review the field by interviewing the experts, collective wisdom and the questionnaire based on Delphi method. The aim of this research is to develop a framework for STI in order to achieve scientific authority, while presenting an architecture in the basis of possible desirable image, foundation of value and directional pillars. It also introduces the roles, atributies, structure and link between the components and structure of the STI system as architecture framework viewpoints. This framework can be used as a reference for the architecture of STI or similar systems and its subsets. The results of this research indicate that imaging is the most important category in the architecture framework of STI, in which the impact of the ideals of scientific authority on the society observed, the fundamental scientific evolution will happen and the universal authority, inspiration and national security of Iran through its scientific power will be at its highest level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Science
  • Technology and Innovation (STI)
  • Architecture Framework
  • Scientific Authority
  • Delphi Method
  • الف. منابع فارسی

    • حضرت امام‌خامنه‌ای (مدظله‌العالی) (1397)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در سایت: WWW.Khameneei.ir
    • ابن ابی­الحدید (بی­تا)، شرح‏ نهج‏البلاغة، ج۲۰.
    • احمدی گیوی، حسن (1373)، آیین پژوهش و مرجع شناسی، تهران: نشر هما.
    • بستان، حسین (1384)، گامی‌به سوی علم دینی(1): ساختارعلم تجربی وامکان علم دینی، قم‌،پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
    • حکمت افشار، میترا؛ کلانتری، سهیلا؛ ثناگو، اکرم؛ مهستی جویباری، لیلا (1392)، احیای رویکرد مرجعیت علمی درایران، دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی گلستان، مجله تحقیقات کیفی در علوم انسانی، 2.
      • رهبر، فرهاد؛ حسین زاده، حسن؛ نادری منش، حسین؛ محققی، محمدعلی؛ چهار دولی، عباس (1395)، تدوین الزامات دستیابی جمهوری‌اسلامی‌ایران به مرجعیت علمی‌در جهان، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی.
      • زالی، نادر (1390)، آینده نگاری راهبردی در برنامه­ریزی و توسعه منطقه­ای، انتشارات پژوهشکده مدیریت راهبردی، تهران.
        • سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
        • سیدجوادین، سید رضا (1389)، مدیریت رفتار‌سازمانی، تهران، نگاه دانش.
        • شمس، فریدون؛ نیکوفر، حمیدرضا؛ فتح الهی، علی (1384)، گزارش پروژه تدوین چارچوب ملی معماری‌سازمانی ایران، دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی، کمیته فنی معماری اطلاعات.
        • شورای عالی انقلاب فرهنگی (1388)، سند تحول راهبردی علم و فناوری. تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی.
        • صمدی‌وند، عسگر (1384)، مقدمه‌ای بر معماری‌سازمانی (ویژه مدیران)، شورای عالی اطلاع رسانی.
        • طاهری، ملیحه، (1391)، طریق دوام، گرگان: کیسان.
        • طرقی، مجید (1385)، درسنامه روش تـحقیق، نشر‌هاجر، قم.
        • فاتح راد، مهدی؛ برزنونی، محمدعلی؛ حسنی آهنگر، محمدرضا؛ محمدی، ابولفضل؛ نجاران طوسی، حامد (1396)، رساله دکتری با عنوان طراحی الگوی دانشگاه تراز انقلاباسلامی‌مبتنی بر اندیشه‌های امامین انقلاباسلامی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران.
          • فانح راد، مهدی و نقوی، محمدحسین، (1393)، دانشگاه حکمت بنیان قلب الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت، نشر الگوی پیشرفت، وابسته به مرکز الگوی ایرانی اسلامی‌پیشرفت، تهران.
          • فتحیان، محمد و مهدوی نور حاتم (1386)، مبانی و مدیریت فناوری اطلاعات، تهران: دانشگاه علم و صنعت، چاپ ششم.
          • فیاض، ایراندخت و افشار کهن، زهرا (1390)، گذری بر بسترهای فرهنگی مرجعیت علمی، مجموعه مقالات همایش ملی آموزش در ایران 1404، تهران، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت.
            • قاسم‌نژاد مقدم، نیما (بهمن 1386)، فرایند معماری‌سازمانی، مجله تدبیر، شماره 189.
            • قوام آبادی، غلامحسین؛ عبدالحسین­زاده، محمد؛ مرتضوی­نژاد، سید مهدی؛ نوروزی، سمیه؛ جوادی، مجتبی؛ نانی، سعید (1394)، الگوی مرجعیت علمی‌در جمهوری‌اسلامی‌ایران براساس بیانات مقام‎معظم‌رهبری، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 68.
            • کشتکار، مهران و حاتمی، حمیدرضا (1394)، الگوی مفهومی‌مشارکت‌سازمان یافته مردمی‌برای تحقق استحکام ساخت درونی قدرت نظام، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 69.
            • گودرزی، غلامحسین و رودی، کمیل (1390)، تبیین مرجعیت علمی‌برای نهادهای علمی‌کشور با رویکرد تئوری مفهوم‌سازی بنیادی، سیاست علم و فناوری، شماره 14.
              • لطیفی، میثم؛ میرزایی‌هاوشکی، محمد حسن؛ طهماسبی بلوک آباد، رضا؛ جوادی، مجتبی (1397)، استخراج و اولویت­بندی راهبردهای نیل به مرجعیت علمی‌ج.ا.ا با روش تحلیل عملکرد-اهمیت، فصلنامه راهبرد، سال بیست و هفتم، شماره 86.
              • محترمی، امیر؛ خداداد حسینی، سیدحمید؛ الهی، شعبان (1393)، ارائه چارچوبی برای معماری نظام نوآوری فناوری اطلاعات با تاکید بر اشاعه فناوری، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال21، شماره79.
              • مخبر دزفولی، محمدرضا؛ رستمی، محمد باقر و همکاران (1395)، رساله دکتری، طراحی الگوی پیاده‌سازی نقشه جامع علمی‌کشور، دانشگاه عالی دفاع ملی.
              • مصاحبه با دکتر زاهدی، محمد مهدی (1396)، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، نفع، وظایف و تکالیف مجلس، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر اکبری، بهرام. (دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی) (1397)، معماری نفع و اسناد بالادستی، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر چراخ. (ستاد کل نیروهای مسلح) (1396و1397)، الگوی پیشرفت علمی‌دانا، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر حسین زاده، حسن. (دانش آموخته دانشگاه عالی دفاع ملی) (1396)، الزامات پیاده‌سازی مرجعیت علمی، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکترکریمی‌قهرودی. (موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی) (1396)، معماری و انواع چارچوب­های آن، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر مهدی نژاد نوری، محمد. (ستاد کل نیروهای مسلح) (1396)، الگوی پیشرفت علمی‌دانا، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر دهقان، نبی­اله. (دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی) (1396)، معماری نفع و دستیابی به مرجعیت علمی، مصاحبه محقق.
              • مصاحبه با دکتر کشتکار، مهران. (دانشگاه عالی دفاع ملی) (1397)، معماری نفع و دستیابی به مرجعیت علمی، مصاحبه محقق.
              • معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، جلد سوم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
              • ناظمی‌اردکانی، مهدی (1390)، ترسیم نقشه جامع علمی‌و چگونگی تحقق آن، تهران: انتشارات آوای نور.
              • نقشه جامع علمی‌کشور (1389)، تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی، قابل مشاهده در: http://nj.farhangoelm.ir

     

    ب. منابع لاتین

    • Afuah, A. (2003). Innovation management: Strategiesm implementation, amnd profits. New York: Oxford University Press.
    • ESCAP (2016). Harnessing Science, Technology and Innovation for inclusive and Sustainable Development in Asia and the Pacific.
    • Fathian, Mahmood (2007), Application of Delphi Technique for Development of E-Readiness Assessment Model: A Study on Small and Medium Enterprises of Iran, IRMA International Conference.
    • Goyal, Ajay& Akhilesh, K.B. (2007). Interplay among innovativeness, cognitive intelligence, emotional intelligence and social capital of work teams. Team Performance Management, 13(7/8), pp. 206-226.
    • Kennedy HP. (2004). Enhancing Delphi research: Methods and Results.J Adv Nurs. Vol, 45. No, 5. Pp 504-11.
    • Murry, J. W. & Hammons, J.O. (1995). Delphi: A Versatile Methodology for Conducting Qualitative Research. The Review of Higher Education. Vol, 18. , No,4. Pp 423-36
    • Schekkerman, J. (2003). How to Survive in the Jungle of Enterprise Architecture Frameworks: Creating or Choosing an Enterprise Architecture Framework, Trafford Publishing.
    • United Nations Conference on Trade and Development (2016). Science, Technology & Innovation Policy Review, Islamic Republic if Iran, United Nations Publications.
    • Vrijer, Ivo (2012), "Scientific Authority in Decline? The Discussion about the HPV-Vaccination viewed through the Eyes of the Stakeholders", Master Thesis, University of Twene.
    • Zachman, J. (1987). The Zachman Framework for Enterprise Architecture, The Zachman Institude for Framework Advancement, (last opened: 14/02/2004).
    • Zachman, J. (1997). Enterprise Architecture: The Institude of the Century, Database Programming and Design, 10 (3).
    • www.robertporterlynch.com/Architecture_of_Innovation_V1.1.doc. July 31. 2006.