طراحی الگوی راهبردی نقش‌آفرینی نخبگان و استعدادها در تحقّق اقتصاد دانش‌بنیان با رویکرد اقتصاد‌مقاومتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی

3 دانشیار اقتصاد دانشگاه جامع امام حسین ع

4 دانشیار دانشگاه بیرجند

چکیده

این تحقیق با اهداف شناسایی ابعاد و مولفه­های اصلی و عمده نقش‌آفرینی نخبگان در تحقق اقتصاد دانش‌بنیان ج.ا.ایران با رویکرد اقتصاد‌مقاومتی و کشف روابط بین آنها و احصاء توانمندسازها، تعریف شد. تحقیق از نوع کاربردی – توسعه­ای؛ از نظر روش توصیفی در فضای کیفی-کمی‌است که به شیوه کتابخانه‌ای و اسنادی و مصاحبه جامع و عمیق به جمع‌آوری داده‌ها پرداخته است. براساس مطالعات اکتشافی عمیق از طریق مراجعه به بانک‌های اطّلاعاتی و دستیابی به پیشینه‌های تحقیق، منویات و رهنمودهای حضرت امام(ره) و مقام‎معظم‌رهبری(مدظله‌العالی)، واکاوی تجربیات ملّی و جهانی، طـی یک فرایند منظم، با استفاده از نظریـه اسـتقرایی و روش نظریه زمینه­ای، ابتدا با کدگذاری باز متون مورد نظر و سپس با کدگذاری محوری و انتخابی، ‌سازه‌های تحقیق استخراج شد. پس از شناسایی ابعاد و مؤلّفه‌ها و روابط بین آنها، «الگوی راهبردی نقش‌آفرینی نخبگان و استعدادها در اقتصاد دانش‌بنیان با رویکرد اقتصاد‌مقاومتی» طرّاحی شد. سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق با استفاده از نرم­افزارهای Smart PLS و SPSS انجام گرفت و در انتها ابعاد الگو مشتمل بر نخبگان و استعدادها، شبکه بنگاه‌ها و کسب‌و‌کارهای فنّاورانه، حاکمیت، زیرساخت‌ها، بازار، منابع مالی و سرمایه و توانمندسازها شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing Strategic Pattern of Elites & Talents Role-Playing in the Knowledge-Based Economy Realization by Resistive Economy Approach

نویسندگان [English]

  • Ghasem Alipour 1
  • Mohamad Reza kharahsdizade 2
  • Allahmorad Seif 3
  • Seyd Saiderza Ahmadizade 4
1 . Ph.D. student of Strategic Management at the Supreme National Defense University
2 Assistant Professor of Supreme National Defense Univer
3 Associate Professor of Imam Hossein University in Economic Course
4 Associate Professor of Birjand University
چکیده [English]

This study aims to identify the dimensions and components of the elite major role-playing in the realization of the I.R.IRAN knowledge-based economy with the approach of resistive economy and explore the relationships between them were defined and recognized enablers. Based on in-depth exploratory studies through reference to databases and access to research backgrounds including thesis, books, scientific research articles, lectures, scientific and in- depth interviews with university experts and professors, elites and talents and current and former country's chief executives, the instructions and guidance of Imam and the Supreme Leader, analysis of national and global experiences, in a systematic process, using the inductive method and grounded theory by open coding the desired texts and then axial and selective coding, the research structures were extracted and its conceptual model was identified using structural-interpretive modeling method. After identifying the dimensions and components and their relationships,“strategic Model of elites role-playing in the knowledge-based economy realization by resistive economy approach” was designed and the elements of this model were put into a systematic perspective. The main dimensions of model consisted of elites and talents, network of tech firms and businesses, sovereignty, infrastructures, market, financial and capital resources and enablers. After identifying the research structures and conceptual model, the relevant questionnaire was developed and distributed among the statistical sample. After data collection, the validity and reliability of the test were analyzed using Smart PLS and SPSS software. This is an applied-developmental research in terms of qualitative-quantitative descriptive method that has been used to collect data through library and documentary research and in-depth interviews.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elites - Talents
  • Knowledge Based Economy - Resistive Economy
  • الف. منابع فارسی

    • آقاجانی، حبیب؛ اقبالی، لیلا (1395)، نقش اقتصاد دانش بنیان در تامین تاب آوری اقتصادی ایران. همایش نظام آموزشی عالی و اقتصاد‌مقاومتی، تهران، دانشگاه علم و فرهنگ، اسفند 1395.
    • اشتریان، کیومرث (1391)، مقدمه‌ای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی، چاپ اوّل، تهران، انتشارات جامعه‌شناسان.
    • اشتریان، کیومرث (1386)، سیاستگذاری عمومی‌ایران، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
    • پیغامی، عادل؛ سمیعی نسب، مصطفی؛ سلیمانی، یاسر (1394)، جستارهایی در اقتصاد‌مقاومتی: مقاوم‌سازی اقتصادی در ادبیات متعارف؛ مبانی علمی‌و نظری، جلد اول: تاب‌آوری و آسیب پذیری، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
    • بشیریه، حسین (1394)، جامعه شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، چاپ 23، تهران، نشر نی.
    • جانی، سیاوش و علاءالدین ازوجی (۱۳۹۳)، تبیین مفهوم و مبانی تاب‌آوری و اقتصاد‌مقاومتی در طراحی برنامه ششم توسعه، تهران، دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور.
    • حسنوی، رضا و رمضان، مجید (1391)، «سرمایه‌ فکری‌سازمان». تهران. انتشارات آتی‌نگر
    • حیدری، منصور؛ قربی، سیدمحمدجواد (1395)، پژوهشی در معنا و مفهوم اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران. مجله سیاست دفاعی، سال بیست و پنجم، شماره 97، ص 37-80
    • خادم علیزاده، امیر (1395)، نظام مالیاتی‌سازگار با اقتصاد‌مقاومتی در ایران (با تاکید بر تثبیت اقتصاد کلان، انعطاف پذیری، شفافیت و پاسخگویی). پژوهشنامه مالیات، شماره سی ودوم، (مسلسل 80)‌، زمستان 1395. ص 145- 176.
    • ریزوندی، محمدامیر؛ سحابی، بهرام؛ یاوری،کاظم؛ مومنی، فرشاد (1396)، ارزیابی انتقادی اقتصاد نئوکلاسیک در مسئله گذار به اقتصاد دانش‌بنیان: رویکردی نهادی. فصلنامة علمی- پژوهشی سیاست علم و فناوری، بهار 1396، سال نهم، شماره 1، ص 17-30.
    • سبحانی، سیدمحمد جواد (1394)، تدوین مدل مدیریت استعداد در نظام آموزش عالی کشاورزی، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
    • سوزنچی، ابراهیم (1390)،  اقتصاد دانش‎محور: رویکردها، مبانی و دلالت‌ها، سیاست نامه علم و فناوری، سال یکم، شماره 1، بهار 1390، ص 19 – 32.
    • سند راهبردی کشور در امور نخبگان، قابل دسترسی در سایت شورایعالی انقلاب فرهنگی.
    • سیفلو، سجاد (1393)، مفهوم شناسی اقتصاد مقاومتی. فصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، سال پنجم، شماره 10‌، بهار و تابستان 1393، ص 151-173
    • سیدجوادین، سیدرضا؛ پهلوان شریف، محمدرضا (1396)، مدیریت استعداد؛ مبانی و رویکردهای مفهومی، دو فصلنامه علمی- پژوهشی اندیشه مدیریت راهبردی، سال یازدهم، شماره اول، بهار و تابستان 1396،  پیاپی 21، ص 141-170.
    • شقاقی شهری، وحید؛ علیزاده، شیوا (1395)، آثار اقتصاد دانش‎بنیان بر درون زایی اقتصاد ایران (در راستای سیاست‌های کلی اقتصاد‌مقاومتی). دوفصلنامه علمی- پژوهشی جستارهای اقتصادی ایران، پائیز و زمستان 1395، سال 13، شماره 26، ص 33-64.
    • شقاقی شهری، وحید؛ علیزاده، شیوا؛ آرغا، لیلا (1396)، نقش اقتصاد دانش‎بنیان در اقتصاد‌مقاومتی با رویکرد اسلامی. دومین همایش بین‌المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، تهران، دانشگاه اسوه، دانشگاه تهران.
    • فیض پور، محمدعلی؛ زارع قلعه‌سیدی، رویا (1395)، مقایسه تطبیقی شاخص‌های اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش بنیان. تهران، مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت، ص 2118- 2129.
    • قانعی ‌راد، محمدامین (1381)، شیوه جدید تولید دانش: ایدئولوژی و واقعیت، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره  چهارم، شماره  سوّم، پاییز 1381، ص 28-59.
    • گی روشه (1395)، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، چاپ 26، تهران، نشرنی.
    • معمارنژاد، عباس (1384)، اقتصاد دانش‎بنیان: الزامات، نماگرها، موقعیت ایران، چالشها و راهکارها. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 1، تابستان 1384، ص 83- 108.
      • ·     منتظر، غلامعلی؛ ناظمی، امیر؛ موسوی‌نسب، محسن (1391)، پیامدهای بازاندیشی در مفهوم نخبگی. فصلنامه علمی‌ پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال 5، شماره 2، زمستان 1391. 17-32.

     

    ب. منابع لاتین

    • Amsden.H., Dicaprio,Alice. &, Robinson James, Alisa. (2013). The Role of Elites in Economic Development. Southeast Asian Economies journal, vol 31, University Press Scholarship Online.
    • Ashton, Chris. Morton, Lynne. (2005). Managing Talent for Competitive Advantage,Taking a systemic approach to talent management, Strategic HR Review, Vol. 4 Iss 5 pp. 28 – 31.
    • Briguglio, L.; Cordina, G.; Farrugia, N.; & Vella, S. (2009), Economic vulnerability and resilience: Concepts and measurements, Oxford Development Studies.
    • Cheese, Peter. Thomas, Robert. Craig, Elizabeth. (2007). Leveraging your most Important Competetive Asset, Journal of High-Performance Business, September, No. 3
    • Cheloha, Randy. Swain, John. (2005). Talent Management System Key to Effective Succession Planning, Canadian HR Reporter, 18(17): 5-7, Toronto.
    • Chowdhury, S. (2000). Toward the future of organization in Management 21C. Towards the Future of Management. In S.Chowdhury (Ed.), Management 21C. London: Financial Times Prentiss HallHansen, Fay. (2007). What is 'talent'? Workforce Management, Vol. 86, No. 1.
    • Corporate Leadership Council, (2006). Upgrading the Organization’s Talent Management Strategies, Corporate Executive Board, 2000 Pennsylvania Avenue NW, Washington, DC,U.S.
    • Creelman, D. (2004). Return on Investment in Talent Management: Measures You Can Put to Work Right Now, Human Capital Institute, (Ed.), volume 81, no. 12., Washington DC, U.S.
    • Cunningham, Ian. (2007). Talent Management: making it real. Development and Learning in Organizations: An International Journal, Vol. 21 Issue: 2, pp.4-6.
    • Daugeliene, R.  (2006). Towards a Knowledge – based Economy: Modelling Knowledge Expression Assessment. Kaunas University of Technology Institute of Europe Kestucio. University of Latvia.
    • Daugeliene R., Krisciunas K.  (2004). Peculiarities of Knowledge-based Economy Assessment: Theoretical Approach , Juxtaposition of European Union Enlargement and Lisbon Processes. Proceedings (ed. K. Krisciunas). Kaunas, Technologija, P. 15 -24.
    • Dogan. C; Gokdemir. L & Karagoz. M. (2005). The Role Of Knowledge As A New Production Factor In The Economic Growth Of TURKEY, Conference On Medium-Term Economic Assessment (CMTEA): Transformation Towards Knowledge Based Economy.
    • Dries,  N.  (2013).  The  psychology  of  talent  management:  A  review  and  research  agenda. Human Resource Management Review, vol 23, no 4,p 272-285.
    • Duttagupta, R. (2005). Identifying and managing your assets: Talent management, Price water house Coopers, London.
    • Festing, M., Schäfer, L. and Scullion, H. (2013). Talent management in medium-sized German companies: An explorative study and agenda for future research , The International Journal of Human Resource Management, 24(9), p.1872-1893.
    • Gallardo-Gallardo, E.(2013). Disentangling the ‘talent’ concept as applied to the world of work, A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy, Department of Economics and Business Organization, Faculty of Economics and Business, University of Barcelona, Spain.
    • Harbison, F., and Myers, S.V. (1964). Education, Manpower, And Economic Growth: Strategies Of Human Development, London: McGraw-Hill.
    • Hartmann, Michael. (2015). Elites: Sociological Aspects. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2nd edition, Volume 7, PP 396-401.
    • Heinen, J.S; O’Neill, C. , (2004). Managing Talent To Maximize Performance ,Published online in Wiley InterScience ,  Vol 31, Issue 2, Summer 2004,Pages 67-82.
    • Laswell, H. & Kaplan, M. (1950). Power and Society: A Framework for Political Inquiry. New Haven,Routledge & K. Paul, 1952,Original from University of California, Berkeley.
    • Redford, Kirstie. (2005). Shedding Light on Talent Tactics, Personnel Today, 20-22.
    • Rose, A.) 2007(. Economic Resilience to Natural and Man-made Disasters: Multidisciplinary Origins and Contextual Dimensions. Environmental Hazards 7(4): 383–95.
    • Sousa.C.A.A Headriks.,P.H.j(2006). the need for grounded theory in developing aknowledge based view of organization research methods,Vol.9,No 3, p 315-338.
    • The global talent competitiveness index 2019 (GTCI, 2019) , Fontainebleau, France: INSEAD, Adecco, and HCLI.
    • Tocan, Madalina. (2012). Knowledge Based Economy Assessment, Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology, Vol. II, Issue no. 5, p 199- 212.
    • White, Steven. Gunasekaran, Angappa. Ariguzo, Godwin. (2013). The Structural Components of a Knowledge-based Economy. International Journal of Business Innovation and Research. Volume 7. Number 4.