اثر شوک تحریم های اقتصادی بر شاخص رقابت‌پذیری صنعتی با تاکید بر صادرات صنعتی و سهم آن در شاخص جهانی، رو یکرد خود رگرسیون برداری ساختاری (SVAR)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحداصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 استادیارگروه علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحداصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران، نویسنده مسئول؛ رایانامه: K_azarbayjani@ase.ui.ac.ir

3 استادیارگروه علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحداصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

4 استادیارگروه صنعت، موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش اثر شوک تحریم­های اقتصادی بر شاخص رقابت­پذیری صنعتی با تاکید بر صادرات صنعتی و سهم آن در شاخص جهانی با رویکرد خود رگرسیون برداری ساختاری در بازه زمانی 2020- 1990می­باشد. متغیرهای تحریم­های اقتصادی شامل شاخص قیمت کالاهای وارداتی، شاخص قیمت کالاهای صادراتی، رابطه مبادله، تولید نفت خام، صادرات نفت خام، سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و نسبت تراز تجاری به تولید ناخالص داخلی درنظر گرفته شد. نتایج حاکی از آن است افزایش شاخص قیمت کالاهای وارداتی منجربه کاهش صادرات صنعتی و شاخص سهم جهانی می‌شود. شوک ناشی از شاخص قیمت کالاهای صادراتی بر صادرات صنعتی نوسانات مثبت و منفی و بر شاخص سهم جهانی اثر مثبت داشته است. اثر شوک صادرات نفت خام بر تولید صنعتی مثبت و بر شاخص سهم جهانی اثر منفی داشته است. سرمایه­گذاری مستقیم خارجی بر صادرات صنعتی اثر خنثی و بر شاخص سهم جهانی اثر منفی، اثر نسبت تراز تجاری به تولید ناخالص داخلی بر صادارت صنعتی مثبت و بر شاخص سهم جهانی بی‌تاثیر بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of the economic sanctions shock on the industrial competitiveness index with an emphasis on industrial exports and its share in the global index, the structural vector regression (SVAR) approach

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza rimaz 1
  • Karim azarbayjani 2
  • Sara ghobadi 3
  • Elham esmaelipur masoleh 4
1 Ph.D. student, Economic Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran.
2 . Professor of Economics, Faculty of administrative sciences and economics, university of Isfahan, Isfahan, Iran and Responsible Author, Email: K_azarbayjani@ase.ui.ac.ir
3 Assistant Professor, Department of Economic Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
4 Assistant Professor of Industry Department, Business Studies and Research Institute,Iran
چکیده [English]

The purpose of this research is the effect of the shock of economic sanctions on the industrial competitiveness index with an emphasis on industrial exports and its share in the global index with the approach of structural vector regression in the period of 1990-2020. The variables of economic sanctions include the price index of imported goods, the price index of export goods, exchange rate, crude oil production, crude oil export, foreign direct investment and the ratio of trade balance to gross domestic product. The results indicate that the increase in the price index of imported goods leads to a decrease in industrial exports and the global share index. The shock caused by the price index of export goods has had positive and negative fluctuations on industrial exports and a positive effect on the global share index. Also, the exchange relationship has a positive effect on industrial exports and on the global share index with positive and negative fluctuations. On the other hand, the shock caused by crude oil production had a positive effect on industrial exports and its share in the global index, while the shock effect of crude oil exports had a positive effect on industrial production and a negative effect on the global share index. Foreign direct investment has a neutral effect on industrial exports and a negative effect on the global share index.

کلیدواژه‌ها [English]

  • economic sanctions
  • industrial competitiveness index
  • industrial export index
  • global share index
  • structural autoregression approach
  • الف) منابع فارسی

    • میرزایی، راضیه؛ مرادزاده فرد، مهدی و بنی مهد، مهدی (1396). اثر معیارهای کنندگی بر توان رقابتی شرکت، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال نهم، شماره 36، زمستان 1396.
    • کازرونی، علیرضا؛ اصغرپور، حسین و خضری، اوین (1395). بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایران طی دوره 1392-1371، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی. 12(79).
    • آذربایجانی، کریم؛ طیبی، سید کمیل و صفا درگیری، حلیمه (1394). اثر تحریم های اقتصادی ایالات متحده و اتحادیه اروپا بر تجارت دوجانبه ایران و شرکای تجاری آن: کاربرد الگو جاذبه، تحقیقات اقتصادی، سال سوم، شماره 50.
    • طغیانی، مهدی؛ حسینی، سید عقیل؛ درخشان، مرتضی؛ باستانی‌فر، ایمان و حیدری محمدرضا (1392). اقتصاد تحریم: مبانی نظری و تاریخچه تحریم در جهان و ایران، تهران: نیلوفران.
    • گرشاسبی علیرضا و یوسفی دیندارلو، مجتبی (1395). بررسی اثرات تحریم بین‌المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، بررسی اثرات تحریم بین المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، فصلنامه تحقیقات الگوسازی اقتصادی، شماره 25، پائیز 95
    • جانی، سیاوش (1390). عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری در ایران و کشورهای جنوب غرب آسیا، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 58، تابستان 1390.
    • نصرالهی، زهرا و پوشدوزباشی، هانیه (1393). رابطه میان تجارت و اشتغال در بخش صنعت، فصلنامة سیاستگذاری پیشرفت اقتصادی، دانشگاه الزهرا.
    • - امینی، علیرضا و زارع، سحر (1396). تحلیل نقش نرخ واقعی ارز و نوسانات آن بر صادرات صنعتی ایران، فصلنامـه اقتصاد مالی، سال یازدهم، شماره 38. بهار 1396.
    • رضایی، مهدی؛ حیدری، خلیل؛ یعقوبی منظری، پریسا (1396). شناسایی اولویت های سرمایه گذاری صنعتی در ایران با تاکید بر رشد ارزش افزوده، فصلنامه الگوسازی اقتصادی، سال یازدهم، شماره 2، تابستان 1396.
    • امینی، آرمین (1395). تاثیر تحریم­های اعمال شده بر فروش نفت و نوسانات نرخ ارز در ایران، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال هشتم، شماره 31.
    • رفعت، منیره (1397). کاربرد تکنیک تحلیل شبکه در بررسی روابط چندجانبه تجاری ایران با مهمترین شرکای تجاری در آسیا، فصلنامه تحقیقات الگوسازی اقتصادی، شماره 34 ، زمستان1397.
    • شاه آبادی، ابوالفضل و ثمری، هانیه (1393). نوآوری و صادرات مبتنی بر فناوری برتر مقایسه جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منتخب سند چشم­انداز، رشد فناوری، فصلنامه تخصصی پارک­ها و مراکز رشد، سال دهم شماره 38، بهار 1393.
    • صامتی، مجید؛ شریفی رنانی، حسین و امامی میبدی، مریم (1400). بررسی تأثیر سیاست­های مالی در رفاه اجتماعی کشور، با­توجه به شوک­های مخارج دولتی، پولی و بهره­وری، نشریه علمی (فصلنامه) پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، سال بیست‌ونهم، شماره 97.
    • غیانی، مهدی؛ حسینی، سید عقیل؛ درخشان، مرتضی؛ باستانی فر، ایمان و حیدری، محمدرضا (1392). اقتصاد تحریم: مبانی نظری و تاریخچه تحریم در جهان و ایران. تهران: نیلوفران.
    • عابدینی، جواد؛مسگری، ایمان (1391). برآورد ظرفیت های صادراتی دوجانبه در صنایع غیر نفتی سازمان همکاری های اقتصادی، تحقیقات الگو سازی اقتصادی، شماره 7.
    • عزیزنژاد ،صمد؛ تاری، فتح ا... و سیدنورانی، سیدمحمدرضا (1390). الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و اثر آن بر واردات کالاهای واسطه ای- سرمایه ای ایران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، شماره سوم.
    • کازرونی، علیرضا؛ اصغرپور، حسین و خضری، اوین (1395). بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایران طی دوره 1392-1371، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی. 12(79)
    • کریم پور، ساناز؛ قاسمی، عبدالرسول و محمدی، تیمور (1399). تأثیر تحریم‌های ‌اقتصادی ‌ایران‌ بر ‌تجارت‌ نفت ‌خام ‌ایران ‌و‌‌ کشورهای‌عضو ‌اوپک :‌کاربرد ‌الگوی‌ جاذبه ‌تعمیم یافته، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال دهم، شماره 34، بهار 1399.
    • گرشاسبی، علیرضا و یوسفی دیندارلو، مجتبی (1395). بررسی اثرات تحریم بین المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، بررسی اثرات تحریم بین المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، فصلنامه تحقیقات الگوسازی اقتصادی، شماره 25، پائیز 95
    • میرزائی، راضیه؛ مرادزاده فرد، مهدی و بنی مهد، بهمن (1396). اثر معیارهای کنندگی بر توان رقابتی شرکت، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال نهم، شماره 36.
    • مرزبان، حسین و نجاتی، مهدی (1391). ارزیابی اثر ناشی از سرریز سرمایه گذاری مستقیم خارجی بخش صنعت بر اقتصاد ایران با استفاده از یک الگو تعادل عمومی، فصلنامه علمی_پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، سال اول، شماره 4.
    • مهرگان، نادر و دهقانپور، محمدرضا (1390). تاثیر تحقیق و توسعه و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات صنایع مبتنی بر فناوری برتر در ایران، فصلنامه دانش و فناوری، سال اول، شماره چهارم.
    • نصرالهی، زهرا و پوشدوزباشی، هانیه (1393). رابطه میان تجارت و اشتغال در بخش صنعت، فصلنامة سیاستگذاری پیشرفت اقتصادی، دانشگاه الزهرا.
    • نیلی، مسعود و همکاران، (1382). خلاصه مطالعات طرح استراتژی توسعه صنعتی کشور، موسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف.

    ب) منابع انگلیسی

    • Jiranyakul, K. (2012). Are Thai Manufacturing Exports and Imports of Capital Goods Related? Modern Economy, Vol.3, No. 2, PP. 237-244.
    • Krugman, P. A(1978). Model of Innovation, Technology Transfer, and the World Distribution of Income, Journal of Political Economy, Vol. 87.
    • Golliard, M. M. (2013). Economic Sanctions: Embargo on Stage, Theory and Empirical Evidence, University of Tampere.
    • -Lutkepohl, H., & Kratzig, M. (2004). Applied time series econometrics. Cambridge University Press
    • Haidar, J. I. (2017). Sanctions and export deflection: evidence from Iran. Economic Policy, 32(90), 319-55
    • Rene BelderbosDries FaemsBart LetenBart Van Looy, (2010). Technological Activities and Their Impact on the Financial Performance of the Firm: Exploitation and Exploration within and between Firms, journal of product innovation management.
    • SAFİULLİN Marat Rashitovich, ELSHİN Leonid Alekseevich, PRYGUNOVA Mariya İgorevna , (2015). Methodological Approaches of Scenario Modeling and Forecasting of Development of Agricultural Sector of the Russian Economy under Conditions of Foreign Policy and Conjunctural Changes (with the Republic of Tatarstan as an example), International Journal of Economics and Financial Issues. 2015, 5(Special Issue) 89-93.
    • (2016). The Effect of Economic Sanctions on Iran's Export. IranianEconomicReview,20(1),111-124.
    • Seyoum, B. (2004). The role of factor conditions in hightechnology exports: an empirical examination, Journal of High Technology Management Research, Vol. 15, 2004.
    • Tilton, J. (2012). The Terms of Trade Debate and the Policy Implications for Primary Product Producers. Division of Economics and Business Working Paper Series.
    • Tyll, I., Pernica, K., & Arltova, M. (2018). The Impact of Economic Sanctions on Russian Economy and the RUB/USD Exchange Rate. Journal of International Studies, 11(1), 21-33.
    • UNIDO, Nicola Cantore (2021). DEPARTMENT OF POLICY, RESEARCH AND STATISTICS WORKING PAPER The Inclusive and Sustainable Competitive Industrial Performance Index. UNITED NATIONS INDUSTRIAL DEVELOPMENT ORGANIZATION Vienna, 2021.
    • Maitra, B. (2018). Dynamics of capital account and current account in Sri
      The Journal of International Trade & Economic Development,
      27(1), 54-73.
      Makhetha-Kosi, P., Mishi, S., & Ngonyama, N. (2016). The Response of
      Capital Flows to Interest Rate Differentials: The Case of South Africa.
      Journal of Economics, 7(2-3), 119-129.
      Mohammadi khabazan, M. (2015). The effects of sanctions on Iran's
      economy. (Doctoral disseryation, Tarbiat modares university, Tehran,
      Iran). URL: https://ganj.irandoc.ac.ir (In persian)
    • Saadat Mehr, M. (2017). Study of factors Affecting foreign direct investment
      in Iran with emphasis on the Role of Economic Sanctions. Economic
      journal, (5, 6), 41-58. URL: http://ejip.ir/article-1-962-fa.html (In
      persian).
    • Taneja, D., & Ansari, N. (2018). Macroeconomic Effects of Capital Account
      Liberalisation in India: An Empirical Analysis. The Indian Economic
      Journal, 64(1-4), 23-42.

     

    COPYRIGHT

    S2024 by the authors. Published by The National Defense University. This article is an open-access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0

    Top of Form

     

    Bottom of Form

    Top of Form

    Bottom of Form