تدوین راهبردهای منابع انسانی با رویکرد مدیریت دانش در شرکت‌ های دانش‌بنیان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده فنی امام محمد باقر (ع) ساری، ساری، ایران

2 استاد مدیریت، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

چکیده

مقاله کنونی جستاری است در رابطه با تاثیر مدیریت دانش بر راهبردهای منابع انسانی شرکت‎های دانش‌بنیان ایران و ارائه الگوی بومی. روش تحقیق این مقاله، از نوع آمیخته اکتشافی و جامعه آماری در بخش کیفی40 نفر از مدیران ارشد شرکت‌های دانش‌بنیان و در بخش کمی، نخبگان و محققان ‌‌علمی‌ و اجرایی دانشگاهی به تعداد 1300 نفر بوده است؛ دربخش کیفی نیز با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی تا رسیدن به اشباع نظری باخبرگان، مصاحبه عمیق انجام گرفت و در بخش کمی ‌برای سنجش الگوی، پرسشنامه محقق ساخته‌ای باروش نمونه‌گیری تصادفی ساده در بین480 تن از نمونه‌ها توزیع شد. داده‌های کیفی با روش تحلیل مضمون با نرم افزار MAXqda و داده‌های کمی‌ با الگوی‌سازی معادلات ساختاری و به‌کارگیری تحلیل عاملی تائیدی با نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شد. نتایج بخش کیفی نشان دادکه الگوی مدیریت دانش در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران دارای چهاربعد و 16مولفه به‌شرح توانمندی فرایند دانش (کاربرد دانش، انتقال دانش، ادغام دانش، تولید دانش)، راهبرد‌های منابع انسانی (جذب و استخدام، توسعه منابع انسانی، عملکرد کارکنان، جبران خدمات، روابط کاری) راهبرد ‌فناوری (توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، توجه به نخبگان داخلی) و دارایی دانش (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه ابداعی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرایندی) بوده است. نتایج بخش کمی‌نشان داد که تما‌می‌ابعاد و مولفه‌های الگوی تدوینی پژوهش مورد تأیید واقع شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Knowledge Management on Human Resources Strategies in Iranian Knowledge-Based Companies at the Time of Sanctions

نویسندگان [English]

  • Karam Sina 1
  • Hassanali Aghajani 2
1 Associate Professor of Imam Muhammad Bagher Technical University, Sari, Iran, and Responsible Author
2 Professor, Department of Industrial Management, Mazandaran University, Babolsar, Iran.
چکیده [English]

The present article is a research on the impact of knowledge management on human resource strategies of knowledge-based companies in Iran during the embargo period and the presentation of a local model. The research method was a combination of exploratory and statistical population in the qualitative section of 40 senior managers of knowledge-based companies and in the quantitative section, elites and academic and executive researchers in the number of 1300 people. To measure the model, a researcher-made questionnaire using simple random sampling was distributed among 480 samples. Qualitative data were analyzed by content analysis method with MAXqda software and quantitative data were analyzed by structural equation modeling and confirmatory factor analysis with SPSS and AMOS software. The results of the qualitative section showed that the knowledge management model in knowledge-based companies in Iran has four dimensions and 16 components in terms of knowledge process capability (knowledge application, knowledge transfer, knowledge integration, knowledge production), human resource strategies (recruitment, human resource development, performance). Employees, service compensation, labor relations) have been technology strategies (development of knowledge-based companies, attention to internal elites) and knowledge assets (human capital, structural capital, innovation capital, social capital, process capital). The results of the quantitative section showed that all the dimensions and components of the research formulation model were approved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • knowledge-based companies
  • knowledge management
  • knowledge assets
  • human resource strategies
  • content analysis

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • آبیار، محمدرضا؛ فقیهی، ابوالحسن؛ چناری، وحید (1399)، شناسایی عوامل اثرگذار بر حکمرانی شرکت ملی نفت ایران با رویکرد پایداری شرکتی، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، دوره ۱۲، شماره ۴۶، صص 3-18.
    • ابیلی، خدایار؛ حاج خزیمه، مجتبی؛ پورکریمی، جواد (1399)، شناسایی مؤلفه‌های مدیریت ناب در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی (یک مطالعه فراترکیب)، فصلنامه مدیریت در دانشگاه اسلامی، دوره 9، شماره 20، صص 241-256.
    • احمدی، محمدمیلاد؛ تولایی، روح الله؛ مهتدی، محمدمهدی؛ طاهری، علی (1400)، بررسی روند تحولات «اکتساب دانش»: تحلیل علم‌سنجی پژوهش‌های ایران و جهان، فصلنامه مدیریت راهبردی دانش سازمانی، دوره 4، شماره 12، صص 1-49.
    • اسفندیاری، محسن و موسی خانی، مرتضی (1400)، تدوین الگوی بو‌می ‌و پارادایمی ‌مدیریت دانش رصد اطلاعات شهری در شهرهای هوشمند، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، دوره 9، شماره 34، صص 101-118.
    • افتخاری، زهرا و نادی، محمدعلی (1400)، ارائه الگوی جذب و آموزش نیروی انسانی در نظام پیش‌دبستانی مبتنی‌بر الگوی‌ مدارس کسب وکار درکشورهای منتخب با استفاده از نظریه داده‌بنیاد، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دوره 13، شماره 43، صص 201- 224.
    • بابایی، علی؛ دانش فرد، کرم الله؛ میرسپاسی، ناصر (1400)، طراحی الگوی توسعه منابع انسانی در جهت ارتقا اثربخشی سازمان‌های دولتی (مطالعه موردی: استانداری کرمان)، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، دوره 9، شماره 35، صص 45-60.
    • جاجر‌می‌زاده، محسن؛ رعنایی کردشولی، حبیب الله؛ باقری، مسلم؛ اللهیاری، احمد؛ مباشری، علی اصغر (1400)، شناسایی الگوی فرهنگ جهادی در نظام اداری ایران، فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 19، شماره 1، صص97-122.
    • جاودان مهر، مهسا؛ رحیم نیا، فریبرز؛ خوراکیان، علیرضا (1400). تاثیر تساوی‌گرایی و مشارکت بر عملکرد نوآوری، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، دوره 30، شماره 99، صص 53-78.
    • حاجی‌زاده، حاجت؛ مکوندی، فواد؛ امیرنژاد، قنبر (1400)، عوامل موثر مربی‌گری مدیران عملیاتی شرکت صنایع پتروشی‌می‌خلیج فارس در راستای انگیزش نیروی انسانی، فصلنامه توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، دوره 10، شماره 59، صص 141-169.
    • رضوانی، مهران؛ امین شکروی، نگار؛ رضائی، مرضیه (1400)، شناسایی تأثیر قابلیت‌های پویا بر اتخاذ و موفقیت راهبرد‌های ‌‌بین‌المللی‌سازی (مورد مطالعه: شرکت کاشی مرجان)، فصلنامه مدیریت کسب و کار ‌‌بین‌المللی، دوره 4، شماره 13، صص 43-65.
    • رنجبر، محمدهادی؛ حاجی پور، بهمن؛ رحمتی، محمدحسین؛ شاه حسینی، محمدعلی؛ یزدانی، حمیدرضا (1400)، شناسایی ابعاد اثرگذاری هویت سازمانی بر راهبرد سازمان: رویکرد فراترکیب، فصلنامه مدیریت بازرگانی، دوره 13، شماره 1، صص21-41.
    • سپهوند، رضا و مومنی مفرد، معصومه (1400)، تحلیل نقش تعدیل‌گری گشودگی به تغییرات در اثرگذاری انگیزه مدیریت دانش و یادگیری مستمر بر تمایل کارکنان به مدیریت دانش (موردمطالعه کارکنان دورکاری شرکت‌های صادراتی پوشاک استان تهران)، فصلنامه مدیریت کسب و کار ‌‌بین‌المللی، دوره 4، شماره 13، صص 111-127.
    • سلامی، سیدرضا؛ بامداد صوفی، جهانیار؛ خاتمی‌فیروز آبادی، سید محمدعلی؛ شفیعی، مهرداد (1400)، مسیر شکل‌گیری و توسعه توانمندی نوآوری فناورانه در شرکت‌های نوپای فناور بخش تجهیزات پزشکی استان فارس، فصلنامه بهبود مدیریت، دوره 15، شماره 51، صص 69-94. 
    • شجاع، مینا؛ خوارزمی، امیدعلی؛ اجزاء شکوهی محمد (1400)، اولویت‌بندی و بررسی سیستمی ‌روابط بین ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی، فصلنامه مدیریت بهبود تحول، دوره 30، شماره 99، صص 103-133.
    • شکوری شالدهی، عباس؛ تورانی، حیدر؛ کردستانی، فرشته؛ دلگشایی، یلدا (1400)، ارائه الگویی برای ارتقای منابع انسانی در نظام آموزش و پرورش با تاکید بر سند تحول بنیادین، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، دوره 15، شماره 55، صص 29-60.
    • شیرانی، نعمت الله؛ عبدالهی، بیژن؛ جعفری نیا، سعید؛ عباسیان، حسین (1400)، طراحی الگوی محیط یادگیری سازمانی برای شرکت گاز استان البرز، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، دوره 12، شماره 47، صص ۷۶-۹۱
    • صابری تنسووان، مهشید (1400)، نقش فرصت‌های یادگیری ژرفایی بر توسعه‌ی قابلیت‌های کارآفرینانه دانشجویان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 13، شماره 56، صص 110-131.
    • قلی پور، رحمت اله؛ ابویی، محمد؛ پیران نژاد، علی؛ فاضلی، محمد؛ علیزاده، مهدی (1400)، طراحی سازوکارهای حکمرانی در شرایط تحریم، فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، دوره 10، شماره 1، صص 67-90.
    • محجوب روشن، شبنم؛ دانش فرد، کرم الله؛ میرسپاسی، ناصر (1400)، طراحی الگوی نقش دولت در ارتقای سرمایه اجتماعی با رویکرد خلق ارزش عمو‌می‌در سازمان‏های دولتی ایران، فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 8، شماره 2، صص 209-233.
    • محمدی، حامد (1399)، تحلیلی بر کارکردهای مدیریت منابع انسانی با رویکرد پژوهش کیفی؛ مطالعه‌ای در شرکت گاز استان مازندران، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، دوره ۱۲، شماره ۴۶، صص ۱۴۷-۱۶۶.
    • مفتاحی، ‌هادی؛ وفایی، فرهاد؛ نمامیان، فرشید؛ ویسه، سید مهدی (1400)، فراترکیب ابعاد و عوامل موثر بر شکل گیری پنجره فرصت کارآفرینی، فصلنامه مدیریت نوآوری، دوره 9، شماره 34، صص 151-174.
    • نوروزعلی، علیرضا (1400)، بررسی نقش یادگیری سازمانی و مدیریت دانش بر چابکی سازمانی (مطالعه موردی: سازمان تأمین اجتماعی شاهرود)، فصلنامه چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، دوره 4، شماره 42، صص 9-21.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Afaq, A., Abbas, J., Zhang, Q., Hussain, I., Sabahat, A. (2020).Sustainable Innovation in Small Medium Enterprises: The Impact of Knowledge Management on Organizational Innovation through a MediationAnalysis by Using SEM Approach. Journal of Sustainability, 4(12): 1- 19.
    • Armstrong, C. (2020). The principle of Knowledge Manaegement, 4Ed, London: Oxford University Press.
    • Castaneda, I., Cuellar, S. (2020). Knowledge sharing and innovation: A systematic review. Journal of Knoeledge and Process Management, 27(3): 159-173.
    • DeJesus, H., Antunesab, G., Goncalves Pinheirocd, P. (2020). Linking knowledge management, organizational learning and memory. Journal of Innovation & Knowledge, 5(2):140-149.
    • Hasnat, R., Philbin, S. (2021). Understanding the communication and collaboration challenges encountered by technology managers. International Journal of Knowledge Management Studies, 12(1): 80-100.
    • Kassaneh, T., Bolisani, E., Navarro, J. (2021). Knowledge Management Practices for Sustainable SupplyChain Management: A Challenge for Business Education. Journal of Sustainability, 5(13): 1- 15.
    • Leitao, J., Nunes, A., Pereira, D., Ramadani, V. (2020). Intrapreneurship and Sustainable Human Capital. NewYork: Springer Publishers.
    • Milton, N., Lambe, P. (2019). The Knowledge Manager's Handbook: A Step-by-Step Guide to Embedding Effective Knowledge Management in your Organization. London: ‎ Kogan Page.
    • Nappi, V., Kelly, K. (2021). Measuring knowledge management in the innovation process: a systematic literature review. International Journal of Knowledge Management Studies, 12(12):161 – 182.
    • Neumann, I. (2021). Knowledge Management: A bottum up approach. London: SAGE.
    • Pecujlija, M., Kavalic, M., Nikolic, M., Radosav, D., Stanisavjev, S. (2021). Influencing Factors on Knowledge Management forOrganizational Sustainability. Journal of Sustainability, 4(12): 1496- 1513.
    • Riaz, M., Li, C., Ashraf, S., Murad, M. (2020). Influence of Knowledge Management Practices on Entrepreneurial and Organizational Performance: A Mediated-Moderation Model. Journal of Frontier Psychology, 6(8): 1-20.
    • Sahibzada, F., Latif, F., Xu, Y., Khalid, R. (2020). Catalyzing knowledge management processes towards knowledge worker satisfaction: fuzzy-set qualitative comparative analysis. Journal of Knowledge Management, 24(10): 2373-2400.
    • Shekar, S. (2021). Design Knowledge Management System: A Practical Guide for Implementing ISO 30401 KMS Standard. India: ‎ Penman Books.
    • Usman, M. (2020). Knowledge Management Practice for Competitive Advantage through Innovation. International Journal of Business and Management Invention, 9(7): 1-15.
    • Xing, X., Liu, T., Shen, L., Wang, J. (2020). Linking environmental regulation and financial performance: the mediating role of green dynamic capability and sustainable innovation. Journal of Sustainability, 4(12): 237-249.

     

مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 7، شماره 25
خرداد 1402
صفحه 239-266

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار