نقد و ارزیابی فرهنگ‌ های دو زبانۀ دفاعی ، امنیتی، نظامی و انتظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه قم، قم. ایران

چکیده

از تلاش‌های فرهنگی پژوهشگران نیروهای مسلح، می‌توان به تألیف فرهنگ­هایی در حوزۀ موضوعی دفاعی، امنیتی، نظامی و انتظامی اشاره کرد. ضمن ارج نهادن به تمامی نگارندگان این آثار و زحماتشان که هر یک از زاویۀ دید متفاوتی به این موضوع پرداخته‌اند، تورقی در این آثار نقیصه­ای بزرگ را به پیش چشم می‌آورد و آن تطابق نداشتن تدوین این فرهنگ­ها با برخی از معیارهای فرهنگ­نویسی است. در این مقاله برآنیم تا با نقد فرهنگ­های دو زبانۀ نوشته­شده در نیروهای مسلح بر اساس معیارهای کُلی و اختصاصی فرهنگ­نویسی، کمبودها و مزایای فرهنگ‌های نوشته شده در نیروهای مسلح را نشان دهیم تا پژوهشگران بعدی بتوانند از آن استفاده کنند و فرهنگ­هایی علمی و متناسب با اصول و معیارهای فرهنگ­نویسی مدرن تألیف کنند. نقد و ارزیابی این فرهنگ‌ها مشخص می‌سازد که نویسندگان فرهنگ‌های نظامی در برخی از موارد همچون: گستره، شمول، سطح، کیفیت کاغذ، نوع حروف و چاپ، استفاده از زبان رسمی، نبود اغلاط املایی و... خوب عمل کرده و مطابق معیارهای فرهنگ‌نویسی پیش رفته‌اند؛ اما گاه معیارهایی مانند: مقدمه و پیشگفتارنویسی، تصاویر، اصول ویرایشی، صفحه آرایی، فهرست مداخل و... را نیز نادیده گرفته‌اند که لازمۀ فرهنگ‌نویسی است و نیاز است در چاپ‌های بعدی آثار خود نسبت به اصلاح آنها اقدام کنند.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticism and evaluation Bilingual Dictionaries in the Fields of Defense, Security, Military and Law enforcement

نویسنده [English]

  • Ali Soleimani
Ph.D. Graduate of Persian Language and Literture, Qom University, Qom, Iran.
چکیده [English]

Among the cultural endeavors of Armed Forces researchers, we can mention the development of cultures in the field of defense, security, military and law enforcement. While appreciating all the authors of these works and their efforts, each of whom has dealt with this issue from a different point of view, there is a big flaw in these works, and that is that the compilation of these cultures does not conform to some cultural criteria. Is writing. In this article, we try to show the disadvantages and advantages of cultures written in the Armed Forces by criticizing the bilingual cultures written in the Armed Forces based on general and specific criteria of lexicography so that future researchers can use it and culture. Write scientific articles in accordance with the principles and criteria of modern lexicography. Criticism and evaluation of these cultures show that the authors of military cultures in some cases such as: scope, inclusion, level, paper quality, type of letters and printing, use of official language, lack of spelling errors, etc. acted well and according to lexicographic criteria. They have advanced, but sometimes they have ignored criteria such as: introduction and preface, images, editing principles, page layout, list of entries, etc., which are necessary for lexicography and need to be corrected in later editions of their works.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • lexicography criteria
  • bilingual cultures
  • defense
  • security
  • military law enforcement
  • احقری، سید نجم‌الدین (1360)، فرهنگ نظامی (فارسی-عربی)، بی‌جا: چاپخانۀ احمدی.
  • اسکندری، حمید (1389)، فرهنگ اصطلاحات پدافند غیرعامل (فارسی- انگلیسی و بالعکس)، چاپ دوم. تهران: بوستان حمید.
  • اصغری، محمّد و آزاد، فخراله (1397)، فرهنگ جامع اصطلاحات و واژگان نظامی (فارسی-عربی)، تهران: تراشه دانش.
  • اکبرپور، مهناز (1389)، فرهنگ لغات مبارزه با پول شویی (انگلیسی-فارسی)، تهران: نفیس نگار.
  • امامی، محمّدمهدی (1360)، فرهنگ اصطلاحات نظامی یا معجم المصطلحات العسکریه (عربی-فارسی)، تهران: بی‌نا.
  • آقائی، بهمن (1377)، فرهنگ اختصارات حقوقی، سیاسی، نظامی، اقتصادی و سازمان‌های داخلی و بین‌المللی (فارسی-انگلیسی و بالعکس)، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
  • آهنی، محمّدرضا (1395)، فرهنگ اختصارات نظامی (انگلیسی-فارسی)، تهران: روناس.
  • باب‌الحوائجی، فهیمه (1381)، «تحلیل محتوا» دایرة‌المعارف کتابداری، جلد اول، تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  • تبریزی، محمّدحسین(1361)، برهان قاطع، تصحیح محمّد معین، تهران: امیرکبیر.
  • حریری، نجلا (1385)، اصول و روش‌های پژوهش کیفی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
  • حسینی‌اشکوری، سیدصادق (1382)، فرهنگ ادوات جنگی و اصطلاحات نظامی یا المعجم العسگری (فارسی-عربی)، قم: مجمع الدفاتر الاسلامیه.
  • خداپرست، مسعود و همکاران (1390)، فرهنگ اختصارات نظامی-سیاسی (انگلیسی-فارسی)، اهواز: دانشگاه آزاد اسلامی.
  • داعی الاسلام، محمّد (1362)، فرهنگ نظام، چاپ دوم. تهران: فاروس ایران.
  • دفتر واژه‌گزینی نظامی (1390)، فرهنگ واژه‌های نظامی مصوب فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، دفتر چهارم (فارسی-انگلیسی)، تهران: روناس.
  • دفتر واژه‌گزینی نظامی (1392)، فرهنگ واژه‌های نظامی مصوب فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، دفتر پنجم (فارسی-انگلیسی)، تهران: روناس.               
  • رامین، غفار و همکاران (1378)، فرهنگ لغات و اصطلاحات نظامی (انگلیسی-فارسی)، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  • رجبی نوش‌آبادی، فرهاد (1386)، فرهنگ اصطلاحات معاصر (عربی– فارسی و بالعکس)، قم: ذوی القربی.
  • رستمی، محمود (1386)، فرهنگ واژه‌های نظامی (فارسی-انگلیسی)، چاپ دوم. تهران: ایران سبز.
  • سروری، محمّد قاسم (1338)، مجمع الفرس، تصحیح محمّد دبیرسیاقی، تهران: علمی.
  • سلامی، اسماعیل (1383)، زبانکدۀ فرهنگ مطبوعاتی (فارسی-انگلیسی)، تهران: زبانکده.
  • شاه‌حسینی، ابراهیم و بینا، احمد (1374)، واژه‌نامۀ دریانوردی (انگلیسی-فارسی)، چاپ دوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • شعبانی، احمد و سعادت، رسول (1388)، سمینار تحقیق و پیشنهادیه نویسی در کتابداری و اطلاع رسانی، تهران: چاپار.
  • طبیعت‌شناس، تحسین (1374)، فرهنگ اصطلاحات نظامی (عربی-فارسی)، تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه تربیت معلم.
  • عبدالمنعم، محمّد نورالدین (1365)، فرهنگ اصطلاحات سیاسی و نظامی (فارسی-عربی)، قاهره: دارالمنار.
  • عنبرستانی، محمود (1378)، فرهنگ عمومی لجستیک (فارسی-انگلیسی)، تهران: نیل.
  • فیضی، پریسا (1395)، فرهنگ کاربردی اصطلاحات سیاسی، دیپلماتیک و نظامی (عربی-فارسی)، قم: دارالفکر.
  • قنبری خانقاه، قاسم (1395)، فرهنگ جامع واژه‌ها و اصطلاحات نظامی (انگلیسی-فارسی)، تهران: روناس.
  • قهرمانی، شهاب (1394)، فرهنگ نامۀ مصور علوم دفاعی (فارسی-انگلیسی)، تهران: مدرسه.
  • کامگاری، منصور (1396)، فرهنگ اصطلاحات نظامی و استراتژیک (فارسی-انگلیسی)، تهران: پرتوک.
  • کبیری، محمّد(1399)، فرهنگ واژه‌ها و اصطلاحات نظامی (عربی-فارسی)، 2 جلد. تهران: دانشگاه دفاع ملی، مرکز انتشارات راهبردی.
  • کی پیر، یان و پیر، هلن (1392)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات پلیسی (انگلیسی-فارسی)، ترجمۀ محمّدرضا قمری و حمید کریم پیرحیاتی، تهران: دانشگاه علوم انتظامی امین.
  • گرشاسپی، اصغر (1385)، فرهنگ لغات و اصطلاحات اطلاعاتی و امنیتی (انگلیسی-فارسی و بالعکس)، تهران: زبانکده.
  • گروه واژه‌نویسی فرهنگستان (1392)، هزار واژۀ علوم نظامی (فارسی-انگلیسی)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  • گل آور، ابراهیم؛ سلیمانی، شهریار؛ رایان پور، عماد (1390)، واژگان استاندارد دریانوردی (انگلیسی-فارسی)، تهران: مرزبانان.
  • ماه پیکر، یاور (1395)، فرهنگ آموزش نظامی (فارسی-انگلیسی)، تهران: روناس.
  • محمّدزادۀ نبیی، علیرضا (1397)، فرهنگ واژه‌ها، اصطلاحات و تعبیرات نظامی (فارسی-عربی)، تبریز: نشر ادبیات و فرهنگ اسلامی.
  • محمّدنژاد، میرعلی و نوروزی، محمّدتقی (1378)، فرهنگ استراتژی (انگلیسی-فارسی)، تهران: سَنا.
  • محمّدی هزاوه، علی محمّدخان (1378)، فرهنگ نوین صنایع هوایی (انگلیسی-فارسی)، تهران: سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح.
  • محیی­الدین ویجی­نگری، محمّد (1335)، آنندراج، تصحیح محمّد دبیرسیاقی، تهران: خیام.
  • مرادی، بیژن (1390)، فرهنگ نامۀ علوم و فناوری دفاعی (انگلیسی-فارسی)، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  • مرادی، نورالله (1382)، مرجع­شناسی، چاپ ششم، تهران: فرهنگ معاصر.
  • مظاهری کلهرودی، اصغر (1364)، فرهنگ لغات و اصطلاحات نظامی (انگلیسی-فارسی)، 2 جلد، تهران: امیرکبیر.
  • ملکوتی خواه، علی (1393)، فرهنگ لغات نظامی (عبری-فارسی)، تهران: مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی.
  • ملکی پویا، جعفر و ملکی پویا، محمّد (1395)، فرهنگ توصیفی سلاح شناسی و تیر اندازی (انگلیسی-فارسی)، تهران: دانشگاه علوم انتظامی امین.
  • نادری، امیر (1398)، فرهنگ راهبردی مفاهیم و اصطلاحات انتظامی و امنیتی (انگلیسی-فارسی)، تهران: مرکز مطالعات راهبردی ناجا.
  • نفیسی، علی­اکبر (18ـ 1317)، ناظم­الاطباء، با مقدمه محمّدعلی فروغی، تهران: رنگین.
  • نوروزی، محمّدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی- امنیتی (فارسی-انگلیسی)، تهران: سَنا.
  • وزارت دفاع آمریکا (1393)، فرهنگ لغت دفاعی (انگلیسی-فارسی)، 2 جلد، ترجمۀ عباس فرج‌پور علمداری، محمود حجامی و نورالدین گنج خانلو، تهران: قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا.
  • هاشمی فشارکی، سیدجواد و محمودزاده، امیر (1391)، فرهنگ توصیفی دفاع غیرعامل (فارسی-انگلیسی)، چاپ دوم، تهران: علم آفرین.
  • هدایت، رضاقلی (1288)، فرهنگ انجمن­آرا، به تلاش و سرمایة سیداسماعیل کتابچی، تهران: کتابفروشی اسلامیه.