ارائه مدل راهبردی کاهش فرقه‌‌گرایی با رویکرد روانشناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، نویسنده مسئول

2 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، ایران

3 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

بررسی اﺧﺘﻼﻻت رواﻧﻲ شایع در گرایش‌یافتگان به فرقه‌ها‌ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اختلالات در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﻳﺰی‌ﻫﺎی بازپروری و اصلاح و تربیت و همچنین پیشگیری از گرایش به این فرقه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار اﺳﺖ. پژوهش حاضر از نوع توصیفی مقطعی است که در آن 113 نفر از گرایش‌یافتگان به فرقه‌ها‌ انتخاب شدند و در نهایت 100 نفر به پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و فرم کوتاه پرسشنامه چند وجهی شخصیت مینه سوتا پاسخ دادند. تفسیر نیمرخ افراد به دو روش بالاترین برافراشتگی و نمرات T بالاتر از 65 صورت گرفته است. طبق یافته های این پژوهش 77% از گرایش‌یافتگان به فرقه‌ها حداقل دارای یک نوع مقیاس بر افراشتگی بودند. بر اساس نمرات T بالاتر از  65 نیز به ترتیب اختلالات افسردگی، خود بیمار انگاری و هیستری رایج‌ترین اختلالات در بین گرایش‌یافتگان به فرقه‌ها بود. بر اساس نتایج به‌دست آمده مدلی جهت کاهش فرقه‌‌گرایی ارائه شد که با استفاده از تکنیک دلفی فازی روایی سنجی بوده است. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻠﻲ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ حاکی از موثر بودن راهبردهای راه اندازی کلینیک‌های فرقه‌ درمانی، برنامه های بازپروری از طریق سازمان زندان‌ها و کانون های اصلاح و تربیت و همچنین برنامه های آموزش عمومی، در کاهش فرقه‌‌گرایی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a strategic model for reducing sectarianism with a psychological approach

نویسندگان [English]

  • SayyedAli Hosseini 1
  • Hossein Ebrahimi Moghadam 2
  • Hasan Ahadi 3
1 PhD Candidate in Psychology, Islamic Azad University, Research Sciences Branch
2 Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Roodehen Branch, Roodehen, Iran
3 Professor, Department of Psychology, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

It is of special importance to study the common practice among the members of the anti-cultural security sect and the disorders in the vision of rehabilitation and reform, as well as to prevent the tendency towards these sects.The present study was a cross-sectional descriptive sampling method in which 100 members of the country's anti-cultural security sect were selected and answered the demographic information questionnaire and the short form of the Minnesota Multidimensional Personality Questionnaire. The profile of individuals was interpreted in two ways: the highest elevation and T scores above 65. According to the findings of this study, 77% of the members of the anti-cultural security sect had at least one type of scale on the rise. Depression, self-morbidity and hysteria were the most common disorders among members of the anti-cultural security sect, respectively, according to T-scores above 65Based on the obtained results, a model for reducing sectarianism was presented which was validated using fuzzy Delphi technique. The results showed that the strategies of setting up sectarian medical clinics, rehabilitation programs through prisons and correctional centers, as well as public education programs were effective in reducing sectarianism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental disorders
  • cultural security
  • clinical scale
  • sectarianism
  • الف. منابع فارسی

    • امیری هنزکی، حسین (1392)، بررسی فعالیت های مسیحیت تبشری در شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
    • بنیاد مطالعاتی روشنگر (1398) ، آسیب‌دیدگان اجتماعی در کانون توجه جریان تبشیر. تهران: پایگاه خبری فرقه‌های و ادیان.
    • جهان بزرگی، احمد (1388)، امنیت در نظام سیاسی اسلام، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    • خدایاری فرد، محمد و پرند، اکرم (1388)، ارزیابی و آزمونگری روانشناختی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • خزائی، علی اکبر (1388)، امنیت فرهنگی. ماهنامه اطلاعات راهبردی، سال هفتم، بهمن، شماره 81.
    • داک ورث، جین سی و آندرسون، وین. پی (1378)، راهنمای تفسیر MMPI2_MMPI برای مشاوران ومتخصصان بالینی، ترجمه حسن پاشا شریفی و محمدرضا نیکخو. تهران: : سخن، ۱۳۷۸.
    • دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1392)، جهانی شدن فرهنگ و امنیت فرهنگی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
    • ربیعی، علی (1387)، مطالعات امنیت ملی، مقدمه‌ای بر نظریه‌های امنیت ملی در جهان سوم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
    • زاکرمن، فیل ‌(1384)، درآمدی جامعه‌شناسی دین، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران: لوح فکر و مؤسسه گفتگوی ادیان.
    • صالحی امیری، سید رضا (1389). دیپلماسی فرهنگی، تهران، انتشارات ققنوس.
    • علوی، سید مهدی (1395)، تاثیر جهانی شدن بر امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت و پژوهش های دفاعی، بهار 1395 - شماره 80، صص 154-132.
    • علیبخشی، ابراهیم (1389) ، الگوی طرح ریزی راهبرد نظـامی و مـدیریت امنیـت ملـی، تهـران: انتشارات دافوس.
    • قربی، سید محمدجواد و محمدی نجم، سید حسین (1393) ، امنیت فرهنگی در سند چشم‎انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران؛ مؤلفه‎ها، تهدیدات و راهکارها، مجله سیاست دفاعی، 22(87).
    • کاویانی، احمد؛ عسگری، علی؛ ذوعلم، علی؛ فلاح زاده، سید حسین (1382) ، تأملی بر شاخصه های فرهنگی امنیت ملی، زمانه (10) 78 : 85.
    • گراث – مارنات، گری(1387) ، راهنمای سنجش روانی: برای روانشناسان بالینی، مشاوران و روان پزشکان (جلد اول و دوم) ، ترجمه حسن پاشا شریفی و محمد رضا نیکخو. تهران: انتشارات رشد.
    • گراهام، جان(1379) ، راهنمای MMPI-2: ارزیابی شخصیت و آسیب شناسی روانی، ترجمه حمید یعقوبی و موسی کافی، تهران: انتشارات ارجمند.
    • مارگارت تالر سینگر (1398) ، فرقه‌های در میان ما، ترجمه ابراهیم خدابنده. تهران: انتشارات ماهریس.
    • محمدی، محمدمهدی (1389)، قدرت نرم و امنیت فرهنگی، فصلنامه سیاست راهبـردی، سـال دوم، بهـار، شماره ی 6و5 .
    • همیلتون، ملکم. (1377)، جامعه‌شناسی دین، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: موسسه فرهنگی و انتشاراتی تبیان.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Fazel, S., Hayes, A. J., Bartellas, K., Clerici, M., & Trestman, R. (2016). Mental health of prisoners: prevalence, adverse outcomes, and interventions. The Lancet Psychiatry, 3(9), 871-881.‏
    • Gajewski, M.(2019). Sects in the Area of Education of Children and Youth: Situation Analysis and Indications for Preventive. Labor et Educatio, 2019(7), 185-199.‏
    • Garman, G., Weijts, W., Douw, F., Keukens, R., Liausedas, A., & van Voren, R. (2020). Reforming Prison Mental Health Services in Ukraine. Forensic Science International: Mind and Law, 100011.
    • Gregg, R. (2019). Are Adults with Mental Health Disorders at More Risk for Recruitment by Religious Cults. Lynchburg Journal of Medical Science, 1(4), 24.‏
    • Hassan, S. (2017). Brainwashing young people into violent extremist cults. Freedom from Fear, 2017(13), 18-22.‏
    • Hathaway, S. R., & McKinley, J. C. (1943). The Minnesota multiphasic personality inventory, Rev. ed., 2nd printing. ‏
    • Huijts, N. M., Molin, E. J., & Steg, L. (2012). Psychological factors influencing sustainable energy technology acceptance: A review-based comprehensive framework. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(1), 525-531.
    • Hunsley, J., Hanson, R. K., & Parker, K. C. (1988). A summary of the reliability and stability of MMPI scales. Journal of clinical psychology, 44(1), 44- 46. ‏
    • Iwanicka, A., Masiak, J., Księska-Koszałka, J., Zdunek, G., Eugene, A. R., & Chow, Y. K. (2018). The cult of the body and its psychological consequences among adolescent girls. Polish Journal of Public Health, 128(1), 44-48.‏
    • Kruglanski, A. W., & Fishman, S. (2009). Psychological factors in terrorism and counterterrorism: Individual, group, and organizational levels of analysis. Social Issues and Policy Review, 3(1), 1-44.
    • Langone, M. (1993). Research on destructive cults. In International Congress on Totalitarian Groups and Sects, Barcelona, Spain. http://www. icsahome. com/infoserv_articles/langone_ michael_research_on_destructive_cults. htm. ‏
    • Levine, S. V., & Salter, N. E. (1976). Youth and contemporary religious movements: Psychosocial findings. Canadian Psychiatric Association Journal, 21(6), 411-420. ‏
    • Lopez-Perez, B., Deeprose, C., & Hanoch, Y. (2018). Prospective mental imagery as its link with anxiety and depression in prisoners. PloS one, 13(3). ‏
    • Lynn-Jones, S. M., & Miller, S. E. (Eds.). (1995). Global Dangers: Changing Dimensions of International Security. mit Press. ‏
    • Marnat, G. G. (1984). Handbook of psychological assessment. Van Nostrand Reinhold. ‏
    • McKenzie, N., Killaspy, H., Jakobowitz, S., Faranak, H., & Bebbington, P. (2019). Assessing needs for psychiatric treatment in prisoners: 3. Comparison of care received by black and minority ethnic prisoners and by white prisoners. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 54(7), 883-886.‏
    • McMahon, C., Barnett, B., Kowalenko, N., & Tennant, C. (2005). Psychological factors associated with persistent postnatal depression: past and current relationships, defence styles and the mediating role of insecure attachment style. Journal of affective disorders, 84(1), 15-24.
    • Porcelli, P., & Sonino, N. (2007). Psychological factors affecting medical conditions. Advances in psychosomatic medicine, 200.
    • Robbins, T., & Anthony, D. (1982). Deprogramming, brainwashing and the medicalization of deviant religious groups. Social Problems, 29(3), 283-297.
    • Ross, M. (1983). Clinical profiles of Hare Krishna devotees. American Journal of Psychiatry, 140, 416-420.
    • Rousselet, M., Duretete, O., Hardouin, J. B., & Grall-Bronnec, M. (2017). Cult membership: What factors contribute to joining or leaving?. Psychiatry research, 257, 27-33.‏
    • San Martín, H., & Del Bosque, I. A. R. (2008). Exploring the cognitive–affective nature of destination image and the role of psychological factors in its formation. Tourism management, 29(2), 263-277.
    • Stark, R., & Bainbridge, W. S. (1980). Networks of faith: Interpersonal bonds and recruitment to cults and sects. American Journal of Sociology, 85(6), 1376-1395.
    • Ungerleider, J. T., & Wellisch, D. K. (1979). Coercive persuasion (brainwashing), religious cults, and deprogramming. The American journal of psychiatry. ‏
    • Wilson, K., Fornasier, S., & White, K. M. (2010). Psychological predictors of young adults' use of social networking sites. Cyberpsychology, behavior, and social networking, 13(2), 173-177.
    • Wright, S. A., & Piper, E. S. (1986). Families and cults: Familial factors related to youth leaving or remaining in deviant religious groups. Journal of Marriage and the Family, 15-25.